Το Ποντίκι
Όλα είναι έτοιμα, λοιπόν. Οι προβλέψεις και οι επιδιώξεις του
μνημονίου κι όσων σχεδίασαν αυτήν την πολιτική, σύντομα θα αρχίσουν να
υλοποιούνται. Και η χώρα οδηγείται σε πλήρη ενεργειακή απογύμνωση, καθώς
το σύνολο του κρίσιμου αυτού τομέα θα περάσει στα χέρια ιδιωτών που θα
σχεδιάζουν, θα επενδύουν και θα λειτουργούν τις μονάδες ανάλογα με το
δικό τους συμφέρον κι όχι με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας και της
οικονομίας.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη - με εμφανή στόχο να δώσουν την εντύπωση (κυρίως στους ξένους) ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων επιταχύνεται -, οι μετοχές του Δημοσίου σε ενεργειακές επιχειρήσεις και ομίλους θα πωληθούν σύντομα και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.
Αυτό σημαίνει πως το ελληνικό Δημόσιο δεν θα έχει δυνατότητα παρέμβασης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμη κι εάν οι νέοι μέτοχοι αποφασίσουν ότι δεν τους συμφέρει να επενδύσουν σε νέες μονάδες ή σε δίκτυα, ώστε να καλύπτεται η ζήτηση.
Επίσης, σημαίνει πως η αγορά φυσικού αερίου θα λειτουργεί με βάση το κέρδος των μετόχων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές προτεραιότητες, αλλά και οι δυνατότητες για σημαντική ελληνική παρουσία στις μελλοντικές διασυνδέσεις με αγωγούς και άλλες υποδομές.
Τέλος, οι ιδιωτικοποιήσεις με τη διαδικασία του fast track στον τομέα της διύλισης και της διακίνησης καυσίμων σημαίνει ότι το Δημόσιο δεν θα έχει πλέον τη δυνατότητα παρέμβασης στη διαδικασία τροφοδοσίας της εγχώριας αγοράς, στη διαμόρφωση των τιμών και στον ανταγωνισμό.
Ξεπούλημα
Όλα παραδίδονται στους ιδιώτες, με πρόσχημα την είσπραξη εσόδων που θα διευκολύνουν τη μείωση του χρέους. Ωστόσο, η πολιτική αυτή έχει χαραχθεί εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προβλέπει την πλήρη αποχώρηση του Δημοσίου από τις ενεργειακές αγορές σε όλες τις χώρες, καθώς πρόκειται για έναν τομέα που παρέχει στους ιδιώτες τεράστια κέρδη και ανεξέλεγκτη δύναμη. Απλώς, στις σημερινές συνθήκες, η οικονομική κρίση διευκολύνει την ταχύτερη υλοποίηση αυτών των σχεδιασμών.
Η σαρωτική πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων έχει βάλει στο στόχαστρο όλες τις υπό κρατικό έλεγχο επιχειρήσεις στον τομέα της ενέργειας και η εκποίησή τους θα γίνει - όσο κι αν αυτό τσαντίζει τον Γιάννη Στουρνάρα και το επιτελείο του - με όρους ξεπουλήματος.
Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Συγκεκριμένα:
1 Για τη ΔΕΗ σχεδιάζεται να πωληθεί σε ιδιώτες το 17% των μετοχών, κατεβάζοντας τη συμμετοχή του Δημοσίου στο 34%. Μάλιστα, συζητείται το ενδεχόμενο να παραχωρηθεί στον ιδιώτη που θα εξαγοράσει τις προς πώληση μετοχές και η διοίκηση της επιχείρησης.
Ο ισχυρισμός πως με το 34% το ελληνικό Δημόσιο θα αποτελεί τον μεγαλύτερο μέτοχο, άρα θα έχει και τον έλεγχο της επιχείρησης, είναι σαθρός, καθώς από την πρώτη μετοχοποίηση της ΔΕΗ (Δεκέμβριος 2001) οι τότε κυβερνώντες υποσχέθηκαν πως δεν θα παραχωρηθεί άλλο ποσοστό. Από τότε έγιναν άλλες δύο μετοχοποιήσεις, μέσω των οποίων διατέθηκε σε επενδυτές συνολικά το 49% των μετοχών της επιχείρησης.
Σήμερα, η κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ στο Χρηματιστήριο αγγίζει τα 885 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως, εάν η πώληση γίνει με χρηματιστηριακούς όρους, τότε ο ιδιώτης που θα εξαγοράσει το ποσοστό από το ελληνικό Δημόσιο θα δώσει κάτι παραπάνω από 150 εκατ. ευρώ και θα αναλάβει να διοικήσει μία εταιρεία με ακίνητη περιουσία που ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ, ελέγχει το 70% της παραγωγής ηλεκτρισμού στη χώρα και είναι σχεδόν μονοπώλιο στη διανομή.
Για λόγους σύγκρισης, η νέα μονάδα στο Αλιβέρι που είναι έτοιμη να λειτουργήσει στοίχισε για την κατασκευή της περίπου 1,3 δισ. ευρώ, δηλαδή είναι κατά περίπου 47% ακριβότερη από τη συνολική χρηματιστηριακή αξία της ΔΕΗ! Εάν αυτό δεν είναι ξεπούλημα, τότε πώς μπορεί να χαρακτηριστεί;
Σημειωτέον ότι τα χρήματα που θα εισπράξει το κράτος, έστω κι αν φτάσουν ή ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ, θα αντιστοιχούν σε μόλις 0,05% του συνολικού χρέους της χώρας. Με λίγα λόγια, πρόκειται για ψίχουλα…
2 Για τη ΔΕΠΑ σχεδιάζεται η πώλησή της μαζί ή χωριστά από τον ΔΕΣΦΑ (διαχειριστής του συστήματος φυσικού αερίου). Η πρόσφατη αποτίμηση στα 32 εκατ. ευρώ του δικαιώματος (option) που κατέχει η ΔΕΗ για την εξαγορά του 30% της επιχείρησης αερίου, αφήνει μία αίσθηση για το ύψος των τελικών προσφορών από τις ξένες εταιρείες που συμμετέχουν στον σχετικό διαγωνισμό.
Ωστόσο, μελέτες ξένων οίκων αποτιμούν τη συνολική αξία της ΔΕΠΑ σε επίπεδα πάνω από ένα δισ. ευρώ. Και πάλι, ωστόσο, δεν υπολογίζουν τις μελλοντικές υπεραξίες που θα προκύψουν από τις διασυνδέσεις που θα κατασκευαστούν (αγωγός Τουρκία - Ελλάδα - Ιταλία, αγωγός South Stream, ελληνο-βουλγαρικός αγωγός κ.λπ.). Οι νέες διασυνδέσεις θα δώσουν κέρδη, αλλά θα συμβάλουν επίσης και στη σημαντική ενίσχυση της σημασίας του ελληνικού συστήματος για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κασπία και τη ρωσική επικράτεια προς τη Δυτική Ευρώπη.
Ακόμη και 500 εκατ. ευρώ να εισπράξει το Δημόσιο από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, δεν θα καταφέρει να αποπληρώσει ούτε το 0,15% του χρέους. Ωστόσο, για τους ιδιώτες θα ανοίξει μία ιδιαίτερα κερδοφόρα αγορά, με πολύ μεγάλες προσβάσεις στο μελλοντικό «παιχνίδι» της μεταφοράς ενεργειακών πρώτων υλών.
3 Για τα Ελληνικά Πετρέλαια, το Δημόσιο σκοπεύει να διαθέσει το σύνολο του ποσοστού που διαθέτει (περίπου 35,48%). Με βάση τη χρηματιστηριακή αξία του ομίλου (σχεδόν 2,15 δισ. ευρώ), τα έσοδα που μπορεί να προκύψουν, δεν ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 0,23% του συνολικού χρέους της χώρας.
Βέβαια, στην περίπτωση των ΕΛ.ΠΕ. σημαντικό λόγο έχει ο μεγαλύτερος μέτοχος του ομίλου, ο όμιλος Λάτση (σχεδόν 41%), αλλά η πλήρης αποχώρηση του Δημοσίου από τον τομέα της διύλισης αφήνει σοβαρό κενό τόσο στη λειτουργία της αγοράς καυσίμων όσο και στο θέμα των στρατηγικών αποθεμάτων της χώρας.
Μόνο από τα τρία «βαριά ονόματα» του εγχώριου ενεργειακού συστήματος, που υποτίθεται πως αποτελούν και το βαρύ πυροβολικό του κυβερνητικού προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το ελληνικό Δημόσιο αναμένεται να εισπράξει περίπου 1,5 δισ. ευρώ, αλλά ως ποσοστό επί του χρέους δεν φτάνει ούτε το 0,5%.
Οι «μνηστήρες» θέλουν να γίνουν τώρα όλες οι κινήσεις, ώστε να πετύχουν το χαμηλότερο δυνατό τίμημα. Αυτοί τη δουλειά τους κάνουν. Δυστυχώς, όσοι ισχυρίζονται πως πρέπει (γιατί άραγε, εφόσον επηρεάζουν ελάχιστα το χρέος;) να γίνουν αμέσως οι αποκρατικοποιήσεις των ενεργειακών επιχειρήσεων, συνειδητά ή ασυνείδητα στρώνουν τον δρόμο στα ιδιωτικά συμφέροντα.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη - με εμφανή στόχο να δώσουν την εντύπωση (κυρίως στους ξένους) ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων επιταχύνεται -, οι μετοχές του Δημοσίου σε ενεργειακές επιχειρήσεις και ομίλους θα πωληθούν σύντομα και μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες.
Αυτό σημαίνει πως το ελληνικό Δημόσιο δεν θα έχει δυνατότητα παρέμβασης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμη κι εάν οι νέοι μέτοχοι αποφασίσουν ότι δεν τους συμφέρει να επενδύσουν σε νέες μονάδες ή σε δίκτυα, ώστε να καλύπτεται η ζήτηση.
Επίσης, σημαίνει πως η αγορά φυσικού αερίου θα λειτουργεί με βάση το κέρδος των μετόχων, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικές προτεραιότητες, αλλά και οι δυνατότητες για σημαντική ελληνική παρουσία στις μελλοντικές διασυνδέσεις με αγωγούς και άλλες υποδομές.
Τέλος, οι ιδιωτικοποιήσεις με τη διαδικασία του fast track στον τομέα της διύλισης και της διακίνησης καυσίμων σημαίνει ότι το Δημόσιο δεν θα έχει πλέον τη δυνατότητα παρέμβασης στη διαδικασία τροφοδοσίας της εγχώριας αγοράς, στη διαμόρφωση των τιμών και στον ανταγωνισμό.
Ξεπούλημα
Όλα παραδίδονται στους ιδιώτες, με πρόσχημα την είσπραξη εσόδων που θα διευκολύνουν τη μείωση του χρέους. Ωστόσο, η πολιτική αυτή έχει χαραχθεί εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προβλέπει την πλήρη αποχώρηση του Δημοσίου από τις ενεργειακές αγορές σε όλες τις χώρες, καθώς πρόκειται για έναν τομέα που παρέχει στους ιδιώτες τεράστια κέρδη και ανεξέλεγκτη δύναμη. Απλώς, στις σημερινές συνθήκες, η οικονομική κρίση διευκολύνει την ταχύτερη υλοποίηση αυτών των σχεδιασμών.
Η σαρωτική πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων έχει βάλει στο στόχαστρο όλες τις υπό κρατικό έλεγχο επιχειρήσεις στον τομέα της ενέργειας και η εκποίησή τους θα γίνει - όσο κι αν αυτό τσαντίζει τον Γιάννη Στουρνάρα και το επιτελείο του - με όρους ξεπουλήματος.
Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Συγκεκριμένα:
1 Για τη ΔΕΗ σχεδιάζεται να πωληθεί σε ιδιώτες το 17% των μετοχών, κατεβάζοντας τη συμμετοχή του Δημοσίου στο 34%. Μάλιστα, συζητείται το ενδεχόμενο να παραχωρηθεί στον ιδιώτη που θα εξαγοράσει τις προς πώληση μετοχές και η διοίκηση της επιχείρησης.
Ο ισχυρισμός πως με το 34% το ελληνικό Δημόσιο θα αποτελεί τον μεγαλύτερο μέτοχο, άρα θα έχει και τον έλεγχο της επιχείρησης, είναι σαθρός, καθώς από την πρώτη μετοχοποίηση της ΔΕΗ (Δεκέμβριος 2001) οι τότε κυβερνώντες υποσχέθηκαν πως δεν θα παραχωρηθεί άλλο ποσοστό. Από τότε έγιναν άλλες δύο μετοχοποιήσεις, μέσω των οποίων διατέθηκε σε επενδυτές συνολικά το 49% των μετοχών της επιχείρησης.
Σήμερα, η κεφαλαιοποίηση της ΔΕΗ στο Χρηματιστήριο αγγίζει τα 885 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως, εάν η πώληση γίνει με χρηματιστηριακούς όρους, τότε ο ιδιώτης που θα εξαγοράσει το ποσοστό από το ελληνικό Δημόσιο θα δώσει κάτι παραπάνω από 150 εκατ. ευρώ και θα αναλάβει να διοικήσει μία εταιρεία με ακίνητη περιουσία που ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ, ελέγχει το 70% της παραγωγής ηλεκτρισμού στη χώρα και είναι σχεδόν μονοπώλιο στη διανομή.
Για λόγους σύγκρισης, η νέα μονάδα στο Αλιβέρι που είναι έτοιμη να λειτουργήσει στοίχισε για την κατασκευή της περίπου 1,3 δισ. ευρώ, δηλαδή είναι κατά περίπου 47% ακριβότερη από τη συνολική χρηματιστηριακή αξία της ΔΕΗ! Εάν αυτό δεν είναι ξεπούλημα, τότε πώς μπορεί να χαρακτηριστεί;
Σημειωτέον ότι τα χρήματα που θα εισπράξει το κράτος, έστω κι αν φτάσουν ή ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ, θα αντιστοιχούν σε μόλις 0,05% του συνολικού χρέους της χώρας. Με λίγα λόγια, πρόκειται για ψίχουλα…
2 Για τη ΔΕΠΑ σχεδιάζεται η πώλησή της μαζί ή χωριστά από τον ΔΕΣΦΑ (διαχειριστής του συστήματος φυσικού αερίου). Η πρόσφατη αποτίμηση στα 32 εκατ. ευρώ του δικαιώματος (option) που κατέχει η ΔΕΗ για την εξαγορά του 30% της επιχείρησης αερίου, αφήνει μία αίσθηση για το ύψος των τελικών προσφορών από τις ξένες εταιρείες που συμμετέχουν στον σχετικό διαγωνισμό.
Ωστόσο, μελέτες ξένων οίκων αποτιμούν τη συνολική αξία της ΔΕΠΑ σε επίπεδα πάνω από ένα δισ. ευρώ. Και πάλι, ωστόσο, δεν υπολογίζουν τις μελλοντικές υπεραξίες που θα προκύψουν από τις διασυνδέσεις που θα κατασκευαστούν (αγωγός Τουρκία - Ελλάδα - Ιταλία, αγωγός South Stream, ελληνο-βουλγαρικός αγωγός κ.λπ.). Οι νέες διασυνδέσεις θα δώσουν κέρδη, αλλά θα συμβάλουν επίσης και στη σημαντική ενίσχυση της σημασίας του ελληνικού συστήματος για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την Κασπία και τη ρωσική επικράτεια προς τη Δυτική Ευρώπη.
Ακόμη και 500 εκατ. ευρώ να εισπράξει το Δημόσιο από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ, δεν θα καταφέρει να αποπληρώσει ούτε το 0,15% του χρέους. Ωστόσο, για τους ιδιώτες θα ανοίξει μία ιδιαίτερα κερδοφόρα αγορά, με πολύ μεγάλες προσβάσεις στο μελλοντικό «παιχνίδι» της μεταφοράς ενεργειακών πρώτων υλών.
3 Για τα Ελληνικά Πετρέλαια, το Δημόσιο σκοπεύει να διαθέσει το σύνολο του ποσοστού που διαθέτει (περίπου 35,48%). Με βάση τη χρηματιστηριακή αξία του ομίλου (σχεδόν 2,15 δισ. ευρώ), τα έσοδα που μπορεί να προκύψουν, δεν ξεπερνούν τα 800 εκατ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 0,23% του συνολικού χρέους της χώρας.
Βέβαια, στην περίπτωση των ΕΛ.ΠΕ. σημαντικό λόγο έχει ο μεγαλύτερος μέτοχος του ομίλου, ο όμιλος Λάτση (σχεδόν 41%), αλλά η πλήρης αποχώρηση του Δημοσίου από τον τομέα της διύλισης αφήνει σοβαρό κενό τόσο στη λειτουργία της αγοράς καυσίμων όσο και στο θέμα των στρατηγικών αποθεμάτων της χώρας.
Μόνο από τα τρία «βαριά ονόματα» του εγχώριου ενεργειακού συστήματος, που υποτίθεται πως αποτελούν και το βαρύ πυροβολικό του κυβερνητικού προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το ελληνικό Δημόσιο αναμένεται να εισπράξει περίπου 1,5 δισ. ευρώ, αλλά ως ποσοστό επί του χρέους δεν φτάνει ούτε το 0,5%.
Οι «μνηστήρες» θέλουν να γίνουν τώρα όλες οι κινήσεις, ώστε να πετύχουν το χαμηλότερο δυνατό τίμημα. Αυτοί τη δουλειά τους κάνουν. Δυστυχώς, όσοι ισχυρίζονται πως πρέπει (γιατί άραγε, εφόσον επηρεάζουν ελάχιστα το χρέος;) να γίνουν αμέσως οι αποκρατικοποιήσεις των ενεργειακών επιχειρήσεων, συνειδητά ή ασυνείδητα στρώνουν τον δρόμο στα ιδιωτικά συμφέροντα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου