Θέματα Ελληνικής Ιστορίας
Πίνακας περιεχομένων
Εισαγωγικό
Το περίγραμμα των γεγονότων μέχρι την μάχη στη Γκιώνα
Η 22α Ιουνίου του 1943 στο χωριό Λευκαδίτι
H εξέλιξη της μάχης
Τα μετά τη μάχη της «Ταράτσας» γεγονότα.
Η μάχη της «Ταράτσας» στην ιστοριογραφία της Κατοχής
Επίμετρο στα πρόσωπα
Επίλογος
Εισαγωγικό
Πέρασαν εβδομήντα δύο χρόνια από την μάχη στην «Ταράτσα» της Γκιώνας, η οποία σηματοδότησε την δεύτερη προσπάθεια του ΕΛΑΣ να διαλύσει ενόπλως το 5/42 Σύνταγμα Ευζώνων του Συνταγματάρχη Δημητρίου Ψαρρού κατά τις πρώτες ημέρες της δεύτερης συγκρότησής του.
Η μάχη στην «Ταράτσα» είναι κάπως «παραμελημένη» ιστοριογραφικά, «συμπιεσμένη» ανάμεσα στην πρώτη διάλυση του Συντάγματος και στην τρίτη τραγική του διάλυση, την επομένη του Πάσχα του 1944. Οι λεπτομέρειες της μάχης είναι άγνωστες στο ευρύ κοινό και λίγες περιγραφές της υπάρχουν, κυρίως σε κείμενα αξιωματικών του 5/42 όχι εύκολα προσβάσιμα στο συνολό τους. Αποτελεί ζήτημα ερμηνείας το γιατί τα διάφορα ιστοριογραφικά κείμενα προσπερνούν βιαστικά (και μερικές φορές, τελείως) την μάχη αυτή, και κάπου παρακάτω σε αυτό το άρθρο θα καταθέσουμε και εμείς την δική μας ερμηνεία. Ωστόσο, το παρόν σημείωμα έχει ως κύριο στόχο να κάνει ευρύτερα γνωστές τις λεπτομέρειες του ιστορικού αυτού γεγονότος, οι οποίες πιθανώς φωτίζουν εκ των υστέρων κάποια από τα ερωτήματα που αφορούν στην τραγική τύχη του Συντάγματος, σίγουρα όμως συνεισφέρουν στην αποτύπωση της αντίληψη των πραγμάτων που είχε ο Συνταγματάρχης Ψαρρός . Οι λεπτομέρειες που παραθέτουμε έχουν διασωθεί από την προφορική αφήγηση των αφανών πρωταγωνιστών της και ήταν εν πολλοίς γνωστές περισσότερο στον κύκλο των μαχητών του 5/42 ΣΕ, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν φύγει πλέον από τη ζωή. Τα γεγονότα παρατίθενται με κάποιες δικές μας εκτιμήσεις και σχόλια που τίθενται στην κρίση του φιλίστορος αναγνώστη, ο οποίος ας έχει κατά νου πως «το μονοπάτι της προφορικής ιστορίας, κοινός τόπος στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ της κατοχικής ιστορίας επηρεάζει τη μορφή και το σχήμα της αφήγησης..», για να δανειστούμε αυτούσια μία ταιριαστή φράση από ένα ενδιαφέρον πρόσφατο βιβλίο[i].