Μάθημα 1ον: Αλληλεγγύη

ΕΛεύθερη Λαϊκή Αντιστασιακή Συσπείρωση

Της Αφροδίτης Τζιαντζή από την Εφημερίδα των Συντακών

«Φέτος το μάθημα αρχίζει από A: Αντίσταση, Αλληλεγγύη, Ανατροπή». Η αφίσα της Εργατικής Λέσχης Νέας Σμύρνης, που πληροφορεί για τα δωρεάν μαθήματα σε παιδιά ανέργων και χαμηλόμισθων, δεν χρειάστηκε καν να κολληθεί σε δρόμους και σχολεία, όπως είχε γίνει πέρυσι.

Οι ενδιαφερόμενοι το είχαν μάθει στόμα με στόμα και οι τάξεις συμπληρώθηκαν αμέσως. Εκτός από φροντιστηριακά μαθήματα για μαθητές Λυκείου, υπάρχουν τμήματα ξένων γλωσσών, φωτογραφίας, ζωγραφικής, χορού, ενώ σύντομα ξεκινάει Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο.

Παρόμοιες δράσεις συνεχίζονται και φέτος στο Κοινωνικό – Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα, γνωστό ως «Λαμπηδόνα». Στο πρώην δημοτικό αναψυκτήριο, στο άλσος της Αγίας Τριάδας, το οποίο οι κάτοικοι έχουν μετατρέψει σε ανοιχτό στέκι, υπάρχουν δωρεάν μαθήματα αλληλεγγύης για μικρούς και μεγάλους: ενισχυτική διδασκαλία για Γυμνάσιο και Λύκειο, ξένες γλώσσες, θεατρικό παιχνίδι, δημιουργική γραφή, ζωγραφική, αλλά και ανοιχτά σεμινάρια Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης.

Πρόσφατα ο Δήμος Βύρωνα ανακοίνωσε διαγωνισμό για την εκμίσθωση της «Λαμπηδόνας», καθώς και άλλων δύο χώρων, σε ιδιώτες. «Δεν θα αφήσουμε τη «Λαμπηδόνα» να γίνει άλλη μια ιδιωτική καφετέρια», επιμένουν οι κάτοικοι, δηλώνοντας αποφασισμένοι να ακυρώσουν τους διαγωνισμούς.

Στον κοινωνικό χώρο αλληλεγγύης «Ιστός» στο Χαϊδάρι, εκτός από ενισχυτική διδασκαλία για μαθητές Λυκείου, λειτουργούν τμήματα παιδικής ζωγραφικής, μαθήματα γιόγκα για ενήλικες, κοινωνικό ωδείο.

Πλούσιο είναι το πρόγραμμα των μαθημάτων αλληλεγγύης της Επιτροπής Κατοίκων της Ακαδημίας Πλάτωνα, με φιλολογικά μαθήματα για μαθητές αλλά και ξένες γλώσσες και κιθάρα για… τεμπέληδες (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο πρόγραμμα μαθημάτων), μέχρι και μάθημα δημιουργικής γραφής, μάθημα κοσμήματος αλλά και επαγγελματικού μακιγιάζ.

Πρωτοβουλίες ενισχυτικής διδασκαλίας έχουν ξεκινήσει τοπικές ΕΛΜΕ όχι μόνον στην Αττική αλλά και σε πολλές περιφερειακές πόλεις, από τα Χανιά μέχρι την Ξάνθη και τα Γιάννενα. Αντίστοιχο εγχείρημα ξεκίνησαν πρόσφατα και οι φοιτητικοί σύλλογοι του ΕΜΠ, προσφέροντας δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα, ως συνέχεια του αγώνα για δημόσια και δωρεάν παιδεία για όλους.

Βασικό γνώρισμα των πρωτοβουλιών είναι η αντίθεσή τους σε κάθε μορφή φιλανθρωπίας. «Δεν θέλουμε τη φιλανθρωπία πλούσιων κυριών που οι άντρες τους δημιουργούν θύματα, δεν θέλουμε τον εθελοντισμό της απλήρωτης εργασίας και των ΜΚΟ, ούτε την κάλπικη φιλανθρωπία της Εκκλησίας και τα ψηφοθηρικά παιχνίδια των δημοτικών αρχών και των κομμάτων», μας λέει η Χρύσα Πλακιώτη από την Εργατική Λέσχη Ν. Σμύρνης.

«Για μας η αλληλεγγύη δεν μπορεί παρά να είναι ταξική», συνεχίζει δίνοντας το στίγμα της Λέσχης που ξεκίνησε πριν από ενάμιση χρόνο. Σε ένα ευρύχωρο διαμέρισμα πολυκατοικίας στην Ελευθερίου Βενιζέλου πραγματοποιούνται δεκάδες μαθήματα, συναντήσεις και εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια της εβδομάδας ενώ συνολικά δραστηριοποιούνται πάνω από 300 άτομα. Τα μαθήματα ξεκίνησαν πέρυσι τον Ιανουάριο, σε αίθουσες που παραχώρησε ο αθλητικός σύλλογος «Πανιώνιος».

Συνολικά τα μαθήματα παρακολούθησαν περίπου 100 μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, ενώ δίδαξαν 70 καθηγητές – μέλη του ΣΕΦΚ (Σύλλογος Εργαζομένων στα Φροντιστήρια Καθηγητών), καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, άνεργοι, αδιόριστοι. Φέτος συμμετέχουν ήδη 80 μαθητές, αλλά δεν υπάρχει χώρος για γίνουν μαθήματα σε μαθητές Γυμνασίου όπως πέρυσι: «Από το 11 το πρωί ώς τις 12 το βράδυ γίνονται συνέχεια δράσεις».

Τα μαθήματα αλληλεγγύης του Πολιτιστικού Κέντρου Βύρωνα παρακολουθούν 80 μαθητές –25 ανήλικοι και 55 ενήλικοι στις ξένες γλώσσες. «Το πρόγραμμά μας είναι ήδη φουλ» μας λέει ο Νίκος Γρέτος, που συντονίζει τα μαθήματα στη «Λαμπηδόνα», «γι” αυτό σκοπεύουμε να μεταφέρουμε μαθήματα σε αίθουσες του γειτονικού σχολείου στην Ανάληψης, μετά από συνεννόηση με το σύλλογο διδασκόντων».

Τα φροντιστηριακά μαθήματα έχουν σκοπό να δώσουν ίσες μαθησιακές ευκαιρίες σε παιδιά άνεργων και χαμηλόμισθων γονέων: «Γι’ αυτούς είναι πρωτόγνωρο. Στη Λέσχη δεν υπάρχει κανένα κέρδος, τίποτα δεν είναι εμπόρευμα» μας λέει η Χρύσα. Συχνά οι γονείς φέρνουν τη φορολογική δήλωση και την κάρτα ανεργίας, αλλά οι διοργανωτές δεν ζητάνε τίποτα: «Θεωρούμε δεδομένο ότι για να έρθει κάποιος σε μας έχει ανάγκη».

Η διαφορά από το μάθημα σε ένα φροντιστήριο δεν είναι μόνο η έλλειψη αντιτίμου: «Εμείς εδώ ερχόμαστε με χαρά, και να είστε σίγουροι ότι γίνεται καλύτερο μάθημα απ” ό,τι στα φροντιστήρια», είπαν οι καθηγητές στην πρώτη συνάντηση με τους γονείς. «Είναι κάτι αδιόρατο στην ατμόσφαιρα, που δεν μπορείς να περιγράψεις, αλλά ξέρεις ότι είναι εκεί», μας λέει ο Νίκος από τη «Λαμπηδόνα». «Τα παιδιά, οι καθηγητές, έρχονται με άλλη διάθεση στα μαθήματα. Δεν το βλέπουν σαν αγγαρεία, αλλά σαν κάτι δικό τους».

Μια σχετικά νέα προσπάθεια είναι το Στέκι Αλληλεγγύης Νέου Κόσμου, που ανακαινίστηκε και ξεκίνησε τον Οκτώβριο, προσφέροντας τρόφιμα, νομική βοήθεια αλλά και ενισχυτική διδασκαλία. Το κοινωνικό φροντιστήριο του Νέου Κόσμου δεν εστιάζει μόνο στη διδακτέα ύλη, αλλά και στον πολιτισμό: θεατρικές παραστάσεις, εκδρομές, συζητήσεις είναι μέρος των «μαθημάτων ζωής» που δίνονται στο Στέκι.

Τα μαθήματα κοινωνικής αλληλεγγύης ως συλλογική απάντηση πολιτών, εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων κάνουν πράξη το «κανένας μόνος του στην κρίση». Προς το παρόν όμως αφορούν ένα σχετικά μικρό αριθμό μαθητών και ενηλίκων σε συγκεκριμένες γειτονιές, στέκια και δημόσια σχολεία. Εξάλλου, όπως δηλώνουν σε κάθε τόνο οι εμπλεκόμενοι, ούτε μπορούν ούτε θέλουν να υποκαταστήσουν τη δημόσια παιδεία ή, πολύ περισσότερο, να απαλλάξουν την πολιτεία από τις ευθύνες της.

«Δεν είμαστε εδώ για να καλύψουμε τις τρύπες ενός κράτους και ενός δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος που καταρρέει, αλλά για να σπάσουμε τη λογική της ανάθεσης», λέει ο Νίκος. Η έμπρακτη αλληλεγγύη, που επιδεικνύουν κακοπληρωμένοι ή και άνεργοι καθηγητές σε παιδιά που τους γονείς τους έχει χτυπήσει εξίσου η φτώχεια και η ανεργία, είναι ζωντανή απόδειξη ότι οι αγώνες των εκπαιδευτικών δεν είναι συντεχνιακοί, ούτε έχουν μόνο μισθολογικά αιτήματα.

Αντίθετα τα εμβρυακά αυτά σχολεία των γειτονιών είναι ζωντανή συνέχεια του αγώνα για δημόσια και δωρεάν παιδεία, πέρα από τους τέσσερις τοίχους της σχολικής αίθουσας και έξω από τη μέγκενη της φροντιστηριακής παραπαιδείας.

Που γίνονται τα δωρεάν μαθήματα

Μαθήματα Αλληλεγγύης – Διευθύνσεις

Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα «Λαμπηδόνα»: politistikokentrovirona.blogspot.gr

Μαθήματα Αλληλεγγύης στην Ακαδημία Πλάτωνα: moluvi.blogspot.gr

Εργατική Λέσχη Νέας Σμύρνης: ergatikilesxi.wordpress.com

Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος «Ιστός» στο Χαϊδάρι: istosxaidari.wordpress.com

Δωρεάν Μαθήματα από τους φοιτητικούς συλλόγους του ΕΜΠ: dwreanmathimata.wordpress.com

Πολιτιστικό Κέντρο Λαών της Ανατολής «Γέφυρα» (ξένες γλώσσες & ελληνικά) http://gefyrapolitistikokentro.blogspot.gr/

Στέκι Αλληλεγγύης Νέου Κόσμου – σελίδα facebook: ΛΕΣΧΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ

Κοινωνικό Κέντρο – Στέκι Μεταναστών Θεσσαλονίκης: socialcenter.gr

Αλληλοδιδακτικά Μαθήματα Αλληλεγγύης στο «Βρυσάκι»: fringenet.gr/community/allileggyi

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα των Συντακών