Τετάρτη 14 Νοεμβρίου 2012

Το δάνειο των 44 δις ευρώ.

του Κώστα Μελά


Ας  υποθέσουμε ότι πράγματι η Ελλάδα επιτέλους καταφέρνει να πάρει τα 44 δις ευρώ. Θα πρέπει να υπολογίσουμε το ποσό των χρημάτων που θα απομείνει στο δημόσιο μετά την καταβολή των ποσών για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμου χρέους προς τους διαφόρους πιστωτές (λήξη εντόκων γραμματίων , πληρωμή ομολόγου προς την ΕΚΤ, πληρωμή τόκων , κάλυψη πρωτογενούς ελλείμματος ). Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας από το ποσό των 44 δις ευρώ θα παραμείνουν στο ελληνικό δημόσιο από 7 – 10 δις ευρώ.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: οι πολιτικοί ισχυρίζονται ότι τα χρήματα τα οποία θα κατευθυνθούν στην ανακεφαλαιοποίηση θα αυξήσουν τη ρευστότητα. Απλά οι ελάχιστοι που γνωρίζουν πως λειτουργεί το τραπεζικό σύστημα λένε ψέματα , οι υπόλοιποι δεν γνωρίζουν και επομένως παπαγαλίζουν όσα ακούνε και εξυπηρετούν το συμφέρον τους. Απλά πράγματα. Τα κεφάλαια που πηγαίνουν για την απαραίτητη κεφαλαιακή επάρκεια (και καλώς πηγαίνουν) δεν γίνονται δάνεια. Δάνεια γίνονται μόνο οι εισρέοντες δάνειοι πόροι (καταθέσεις ή παρεμφερείς πόροι). Τελεία και παύλα. 

Η ανακεφαλαιοποίηση γίνεται για να μπορούν οι τράπεζες να εγγυηθούν την λειτουργία για την οποία έχουν δημιουργηθεί , να δέχονται καταθέσεις και να χορηγούν δάνεια, να παίζουν δηλαδή το διαμεσολαβητικό τους ρόλο . Μόνο η αύξηση των καταθέσεων μέσα από τη μεγέθυνση του ΑΕΠ , κάτι που σημαίνει ότι έχει επέλθει μια σχετική εμπιστοσύνη (και όχι το ανάποδο που υποστηρίζεται από την κυρίαρχη άποψη σήμερα) στη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας, μπορεί να σπάσει την «αποχή» του τραπεζικού συστήματος από την παροχή ρευστότητας. Ο φαύλος κύκλος θα σπάσει από τη μεριά της ζήτησης και θα χρηματοδοτηθεί με τις εγγυήσεις του εκφραστή της γενικής βούλησης (του κράτους). Όλα τα υπόλοιπα είναι ευχολόγια. Τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες για διάφορα προγράμματα συγχρηματοδότησης με την ΕΕ και την ΕΤ Επενδύσεων  έχουν την εγγύηση του ελληνικού κράτους. 

Πρόκειται για μια μακροπρόθεσμη διαδικασία η οποία μπορεί να γίνει μεσοπρόθεσμη με υποβοήθηση από τους εκφραστές της γενικής βούλησης (πχ Ευρωπαϊκή Ένωση αφού το ελληνικό δημόσιο έχει πτωχεύσει).  Σκεφτείτε ότι ακόμα και η ΕΤ Επενδύσεων διστάζει να προβεί σε χορηγήσεις προς την Ελλάδα. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), στην οποία έχει παρασχεθεί αρκετές φορές η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου προς χρηματοδότηση σημαντικών επενδυτικών έργων, αποφάσισε, στο πλαίσιο και της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας, την επί το αυστηρότερο τροποποίηση των συμβάσεων εγγύησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και αυτής που θα υπογράφονταν προς εξασφάλιση σημαντικών επενδυτικών έργων, αλλά και των υπογραφόμενων με τους αντίστοιχους χρηματοδοτούμενους φορείς δανειακών συμβάσεων.

Τώρα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα ανέρχονται σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2013 στο ύψος των 7,902 δις ευρώ . Το μεγαλύτερο ύψος  οφείλεται  από τα Ασφαλιστικά ταμεία 4,122, και τα Νοσοκομεία 1,712. Το υπόλοιπο από τα Υπουργεία, τους ΟΤΑ και λοιπά νομικά πρόσωπα  2,068. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών η εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα γίνει σταδιακά ανάλογα με:
α) τη δυνατότητα διεκπεραίωσης των πληρωμών που έχουν οι φορείς. Η δυνατότητα αυτή εξαρτάται από τον όγκο των πληρωμών, το διαθέσιμο προσωπικό και τις ακολουθούμενες διαδικασίες (έκδοση εντολών πληρωμής, έλεγχος από ΕΣ κ.λπ.). Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση, αποτελεί η εξασφάλιση ότι δεν θα δημιουργούνται νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Αυτό θα επιτευχθεί με την εφαρμογή από τους δημόσιους φορείς, των μεταρρυθμίσεων που έχουν θεσμοθετηθεί στη διαχείριση των δημόσιων δαπανών και την υλο-ποίηση των μέτρων διόρθωσης των διαρθρωτικών προβλημάτων που αποτελούν τη γενεσιουργό αιτία ελλειμμάτων και απλήρωτων υποχρεώσεων. Το Μητρώο Δεσμεύσεων, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους θεσμούς που έχουν υιοθετηθεί για τον έλεγχο των υποχρεώσεων. Πριν την ανά-ληψη οποιασδήποτε υποχρέωσης, δεσμεύονται οι αναγκαίες πιστώσεις του προϋπολογισμού, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι θα υπάρχουν πόροι για την πληρωμή τους. Το Μητρώο Δεσμεύσεων θεσμοθετήθηκε με το π.δ. 113/2010 και η εφαρμογή του είναι υποχρεωτική σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. 
β) το βαθμό στον οποίο οι φορείς ανταποκρίνονται στη μεταρρυθμιστική προσπάθεια, γεγονός που θα αποτρέπει τη δημιουργία καινούργιων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων.  

Υπολογίζεται κατά δήλωση της Κυβέρνησης  το 2013 να πληρωθούν το μισό περίπου των υποχρεώσεων. Δηλαδή ένα ποσό το οποίο υπολογίζεται από 3,5 έως 5,0 δις . Το ποσό αυτό δεν είναι σίγουρο ότι αφού  διοχετευθεί θα παραμείνει  στο ελληνικό εισοδηματικό κύκλωμα διότι πολλές επιχειρήσεις είναι πολυεθνικές και επομένως μέρος ή το σύνολο των χρημάτων θα διοχετευθεί στο εξωτερικό  για κάλυψη υποχρεώσεων (προμηθευτές) ή για λόγους ασφάλειας. Επομένως το πραγματικό ποσό που θα ανακυκλωθεί στο εισοδηματικό κύκλωμα θα είναι πολύ λιγότερο . Επίσης δεν είναι σίγουρο ότι και αυτό  το εναπομείναν ποσό δεν θα οδηγηθεί στην αποταμίευση δεομένων των έντονων υφεσιακών καταστάσεων της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς μην ελπίζουμε σοβαρά ότι πρόκειται να μεταβληθεί η κατάσταση. Θεωρώ ότι αν συνυπολογίσουμε ότι παράλληλα θα έχουμε απορρόφηση 9,3 δις ευρώ από το εισοδηματικό κύκλωμα και μάλιστα από εισοδηματικά στρώματα με υψηλότατη ροπή προς κατανάλωση το συνολικό αποτέλεσμα, ως προς την ύφεση  θα είναι χειρότερο του αναμενομένου. Η ύφεση θα υπερβεί , αν δεν μεταβληθεί κάτι άλλο δραστικά, τις προβλέψεις κατά 1,0%.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου