Η FIFA, οι σκλάβοι του Κατάρ και οι φυλακές της Βραζιλίας

ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση

του Ντέιβ Ζιρίν

μετάφραση: Αγάπιος Λάνδος

Η πρώτη αποκάλυψη έγινε από τον Sam Borden στους New York Times και αφορά την προσπάθεια να κατασκευαστεί το πρώτο «μουντιαλικών προδιαγραφών» γήπεδο στη μέση του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, για το παγκόσμιο κύπελλο του 2014. Στη μέση του Αμαζόνιου, του «πνεύμονα του πλανήτη», που παράγει το 20% του οξυγόνου όλης της Γης! Η Βραζιλία θα ξοδέψει γι’ αυτό 325 εκατομμύρια δολάρια. Ο Ρομάριο, παλιός αστέρας της Εθνικής Βραζιλίας και σήμερα μέλος του Κοινοβουλίου, χαρακτηρίζει το έργο παράλογο: «Θα γίνουν δυο-τρεις αγώνες και μετά; Ποιος θα το χρησιμοποιεί; Πρόκειται για την απόλυτη σπατάλη χρόνου και χρήματος».

Μια επιλογή που συζητιέται –και μόλις και μετά βίας την αναφέρουν οι Νew York Times– είναι, μετά το τέλος του Μουντιάλ, ολόκληρο το στάδιο να μετατραπεί σε φυλακή. Ο δικαστής Σαμπίνο Μάρκες, αρμόδιος για την Αμαζονία, είπε: «Μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο, πολλοί χώροι θα μείνουν αναξιοποίητοι. Στην Αμαζονία κάθε μέρα γίνονται συλλήψεις και δεν έχουμε πού να τους βάλουμε». Η χρήση των γηπέδων ως φυλακών στη Λατινική Αμερική ανακαλεί ματωμένες μνήμες περασμένων δεκαετιών — και ας μην ξεχνάμε όλους αυτούς που διαμαρτύρονται στους δρόμους εναντίον των επιλογών τόσο της FIFA όσο και της κυβέρνησης της Βραζιλίας.

Όσο τρομακτικό κι ακούγεται αυτό το σενάριο, ο κατασκευαστικός οργασμός στο Κατάρ, όπου θα διεξαχθεί το Μουντιάλ του 2022, κάνει την περίπτωση της Βραζιλίας να ακούγεται ήπια. Ο δημοσιογράφος της Guardian Pete Pattison –θυμίζοντάς μας ένα είδος δημοσιογραφίας που τείνει να εξαφανιστεί– έγραψε μια σειρά άρθρα για το πώς φτιάχνονται τα γήπεδα στο Κατάρ, όπου ήδη έχουν βρει τον θάνατο δεκάδες νεπαλέζοι μετανάστες. Σε αντίθεση με άλλα ολυμπιακά έργα όπου θρηνήσαμε ανθρώπινες ζωές (βλ. Ελλάδα 2004, 13 νεκροί) οι θάνατοι στο Κατάρ δεν είναι τόσο αποτέλεσμα δυστυχημάτων στον χώρο εργασίας, αλλά καρδιακής προσβολής.

Όπως γράφει ο Πάτισον, «το καλοκαίρι του 2013, νεπαλέζοι εργάτες άρχισαν να πεθαίνουν με ρυθμό ένας την ημέρα, από αιφνίδια καρδιακή προσβολή. Τα στοιχεία της έρευνας υποδεικνύουν ότι χιλιάδες Νεπαλέζοι, η μεγαλύτερη συμπαγής ομάδα εργατών στο Κατάρ, στο πλαίσιο του “οικοδομικού οργασμού” που προκαλεί το 2022, δουλεύουν σε συνθήκες εκμετάλλευσης και κακομεταχείρισης που συνιστούν σύγχρονη δουλεία, σύμφωνα με τον ορισμό της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας». Πολλούς Νεπαλέζους καθυστερούν συστηματικά να τους πληρώσουν, ώστε να μη το σκάσουν απ’ αυτά τα στρατόπεδα εργασίας στη διάρκεια της νύχτας. Τροφή και νερό τους δίνονται με δελτίο — κι είναι κι αυτός ένας τρόπος εξαναγκασμού τους να δουλεύουν δωρεάν. Έπειτα από μια μέρα κάτω απ’ τον καυτό ήλιο κοιμούνται μες στη βρωμιά, δώδεκα σ’ ένα δωμάτιο.

Σε συνηθισμένους καιρούς, πάνω από το 90% των εργαζομένων στο Κατάρ είναι μετανάστες, και το 40% έρχεται από το Νεπάλ. Αλλά οι καιροί δεν είναι οι συνηθισμένοι. Υπήρξε τεράστια ζήτηση για εργάτες, καθώς το Κατάρ σκοπεύει να δαπανήσει πάνω από 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε γήπεδα και υποδομές για το Παγκόσμιο Κύπελλο, τμήμα μιας ευρύτερης προσπάθειας για αναμόρφωση και «εκσυγχρονισμό» του εμιράτου. Εκατό χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν ήδη έρθει από το Νεπάλ, μια από τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη, ενώ θα χρειαστούν 1,5 εκατομμύριο για την ολοκλήρωση των έργων.

Το θέμα δεν είναι σαφώς το ποδόσφαιρο. Ούτε καν το Μουντιάλ. Είναι ο τρόπος με τον οποίο αυτά τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα συνδέονται με γιγάντια αναπτυξιακά προγράμματα που χρησιμοποιούνται ως δούρειοι ίπποι του νεοφιλελευθερισμού, για να προωθηθούν πολιτικές που θα άφηναν άναυδους και τους πιο κυνικούς.

Ο λαός της Βραζιλίας, διεκδικώντας «νοσοκομεία και σχολεία ολυμπιακών προδιαγραφών», οραματίζεται, και μας δείχνει, έναν τρόπο να ξεφύγουμε από αυτό τον βάναυσο κύκλο. Οι νεπαλέζοι μετανάστες εργάτες, με το κουράγιό τους να βγαίνουν μπροστά, κάνουν τον ίδιο.

———

Ο Dave Zirin είναι αρθρογράφος του περιοδικού «Τhe Nation» για θέματα αθλητισμού. Το άρθρο, με τίτλο «Slave Labor? Mass Prisons? FIFA Mangles the World Cup and the Beatiful Game» δημοσιεύθηκε στο «Τhe Nation», στις 26.9.2013. Εδώ δημοσιεύεται με περικοπές.

Πηγή : ενθέματα