του Κώστα Μελά
Ένα νέο γερμανικό σχέδιο[1] που προβλέπει την επιβολή «κουρέματος» στους κατόχους κρατικού χρέους στην Ευρωζώνη , σχεδιάζεται από το Sachverständigenrates zur Begutachtung der gesamtwirtschaftlichen Entwicklung (Γερμανικό Συμβούλιο των Ειδικών – Σοφών για την Οικονομία). Το σχέδιο υποστηρίζεται από την Bundesbank αλλά και από τον Υπουργό Οικονομικών Wolfgang Schauble.
Το Γερμανικό συμβούλιο των Σοφών της Οικονομίας , προτείνει ένα «Μηχανισμό Κρατικής Αφερεγγυότητας» η εφαρμογή του οποίου ανατρέπει ολοκληρωτικά τις χρηματοοικονομικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η χρηματοοικονομική τάξη την μεταπολεμική περίοδο προκειμένου να αποδοθεί αξιοπιστία στη ρήτρα της «μη διάσωσης» ("no-bailout") που υπήρχε στη Συνθήκη του Maastricht.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι κάτοχοι κρατικών ομολόγων θα υποστούν ζημιές σε κάθε μελλοντική κρίση χρέους πριν οποιαδήποτε βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
Η «εσωτερική διάσωση» ("bail-in") των κρατικών ομολόγων προσομοιάζει απολύτως με τον αντίστοιχο μηχανισμό «εσωτερικής διάσωσης» που ισχύει από την 01.01.2016 για το τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης και σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές συνεισέφερε στη δραστική πώληση των στοιχείων του ενεργητικού του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος από τις αρχές του έτους.
Το Γερμανικό Συμβούλιο υποστηρίζει ότι το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι η υψηλότερη στάθμιση του κρατικού χρέους που παρακρατούν οι τράπεζες της ευρωζώνης . Επίσης υποστηρίζει ότι πρέπει να τεθεί ανώτερο όριο για το ύψος του ποσού που θα μπορούν να αγοράζουν, με τη ρητή στόχευση οι τράπεζες να προχωρήσουν σε αποεπένδυση ύψους 604 δις ευρώ. Αυτό μεταφράζεται σε εισροή φρέσκων κεφαλαίων ύψους περίπου 35 δις ευρώ.
Sovereign exposures of banks in selected euro area member states
German Council of Economic Advisers
Υποστηρίζει ακόμη, ότι, τα «κανονιστικά πλεονεκτήματα» του κρατικού χρέους στους ισολογισμούς των τραπεζικών ιδρυμάτων πρέπει να μηδενιστούν. Δεν θα πρέπει ,πλέον, να θεωρούνται ως «ολοκληρωτικά ασφαλή» έτσι ώστε να μην απαιτείται κεφαλαιακή επάρκεια ή ότι κατέχουν «απεριόριστη ρευστότητα» στον υπολογισμό του «δείκτη κάλυψης ρευστότητας» των τραπεζικών ιδρυμάτων. Επίσης δεν απαιτείται κεφαλαιακή κάλυψη για εκδόσεις χρέους σε εθνικό νόμισμα. Η πρόταση είναι να μπει αφενός όριο στην έκθεση του κρατικού χρέους (όπως στους ιδιώτες, δηλαδή 25% στο Κατάλληλο Κεφάλαιο (eligiblecapital) και αυτό να μπορεί να φθάσει στο 100% ανάλογα με τον βαθμό πιστοληπτικής ικανότητας κάθε κράτους.
Στην συγκεκριμένη πρόταση του Συμβουλίου αντέδρασε έντονα το ένα μέλος του ο Peter Bofinger. Οι αντιρρήσεις του μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
- Η ανάλυση του Συμβουλίου εδράζεται σε λάθος βάση : μέχρι την κρίση του 2008, το δημόσιο χρέος στην ευρωζώνη είχε μειωθεί ενώ αντίστοιχα το χρέος των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών επεκτάθηκε γρηγορότερα από το ΑΕΠ. Μετά το ξέσπασμα της κρίσης παρατηρήθηκε μια σημαντική αύξηση του δημοσίου χρέους. Αυτό οφείλεται , μετά την υπερβολή των χρηματοοικονομικών αγορών, σε σημαντικές παρεμβάσεις του κρατικού τομέα προκειμένου να σταθεροποιηθεί ο ιδιωτικός τομέας. Επομένως η κρίση μπορεί ευθέως να αποδοθεί στην ατελή λειτουργία της αγοράς. Άρα πως μπορεί να γίνει αποδεκτή η θέση που προάγει τη λειτουργία των αγορών σε ρυθμιστή της οικονομικής λειτουργίας; Τα επεισόδια που έλαβαν χώρα στην ΕΕ ,πριν από τις 26.06.2012, όταν ο Mario Draghiπαρενέβη για την σταθεροποίηση της ευρωζώνης, έδειξαν για ακόμη μια φορά ότι οι αγορές δεν λειτουργούν με βάση τα λεγόμενα «ορθολογικά» υποδείγματα.
Είναι πλέον αποδεκτό ότι σε περιόδους υψηλής αβεβαιότητας, η αύξηση του κινδύνου προκαλεί υπερβολικές αντιδράσεις από τις χρηματοπιστωτικές αγορές , δημιουργώντας καταστάσεις πολλαπλών ισορροπιών σε ένα καθεστώς αυτοεκπληρούμενης προφητείας. Η θέση του Συμβουλίου ότι, η δημιουργία του sovereign insolvency mechanism, θα οδηγήσει τις προσδοκίες των συμμετεχόντων στις αγορές σε περιορισμό αυτών των αποτελεσμάτων είναι λανθασμένη. Το αντίθετο θα συμβεί, δηλαδή θα αποσταθεροποιήσει τις προσδοκίες σε περιόδους κρίσης.
Ένας κρατικός μηχανισμός αφερεγγυότητας θα μπορούσε να προκαλέσει ένα «πανικό ομολόγων» (bond-run) προκειμένου οι ομολογιούχοι να αποφύγουν το «κούρεμα». Με την ύπαρξη του μηχανισμού αφαιρείται η δυνατότητα από τα κράτη να παρέμβουν προκειμένου να σταθεροποιήσουν την οικονομία. Επομένως αυτά τα κράτη , μπροστά σε αυτή την αδυναμία να σταθεροποιήσουν την οικονομίας τους , θα απολέσουν περαιτέρω την ήδη κλονισμένη εμπιστοσύνη τους. Έτσι τα κράτη που θα καταστούν αφερέγγυα θα βρεθούν σε δυσκολότερη θέση. Η μακροοικονομική αποσταθεροποίηση θα προκαλέσει στη συνέχεια αποσταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος. Αντίθετα από ότι συμβαίνει με τα άλλα κράτη (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Αυστραλία, ΜΒ, Καναδάς, Ελβετία) τα κράτη της ευρωζώνης έχουν χρέος σε νόμισμα για το οποίο όμως, δεν έχουν την αρμοδιότητα έκδοσής του.
Επιπλέον ο κρατικός μηχανισμός αφερεγγυότητας θα λειτουργήσει αποσταθεροποιητικά και στο επίπεδο της ευρωζώνης. Η κρίση του 2010-12 αντανακλά την αδυναμία των κρατών μελών να αντιδράσουν το καθένα μόνο του επειδή ήταν μέλη της ευρωζώνης.
www.kostasmelas.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου