Το Ποντίκι
του Βασίλη Γαλούπη
Η Συνθήκη Σένγκεν έχει τεράστιο οικονομικό αντίκτυπο. Που σημαίνει ότι μια επαναφορά συνοριακών ελέγχων θα βλάψει σοβαρά το εμπόριο σε όλη την Ευρώπη.
Η Συνθήκη, που καταργεί τους συνοριακούς ελέγχους μεταξύ 26 ευρωπαϊκών χωρών, επιτρέπει, εκτός των άλλων, και την απρόσκοπτη κυκλοφορία αγαθών.
Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 1.3 δισ. διαβάσεις των εσωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ανθρώπους. Επίσης, μετακινήσεις από 57 εκατομμύρια φορτηγά που μεταφέρουν αγαθά αξίας 2.8 τρισεκατομμυρίων ευρώ!
Η μετακίνηση χωρίς σύνορα επιτρέπει να περνούν οι ελιές από την Ελλάδα, τα μηχανήματα από την Γερμανία, στα ξενοδοχεία στις ανατολικές περιοχές της Γερμανίας να καθαρίζουν τα σεντόνια τους στην Πολωνία που οι μισθοί είναι χαμηλότεροι, σε εργάτες από την Ιταλία να μετακινούνται για δουλειά στην Ελβετία που οι μισθοί είναι υψηλότεροι. Η Ελβετία είναι επίσης στην Σένγκεν, αν και όχι στην ΕΕ.
Εν ολίγοις, η ελεύθερη διακίνηση κάνει εφικτή σε καθημερινή βάση τις ροές ανθρώπων για τουρισμό, εργαζομένων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών που όλα μαζί δημιουργούν τεράστια χρηματική αξία.
Όμως, μπροστά στην ροή των προσφύγων, η Αυστρία, η Δανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία και η Νορβηγία επανέφεραν, προσωρινά, συνοριακούς ελέγχους.
Η επαναφορά ελέγχων όπως αυτός των διαβατηρίων και η επιθεώρηση των φορτηγών σημαίνει επιπλέον κόστη που ήδη συσσωρεύονται. Η γαλλική κυβέρνηση υπολόγισε ότι μόνο οι προσωρινοί συνοριακοί έλεγχοι αναμένεται να κοστίσουν στην Γαλλία 1-2 δισ. ευρώ λόγω της διατάραξης που επιφέρουν σε εμπόριο, τουρισμό και διασυνοριακή μετακίνηση εργαζομένων.
Σε περίπτωση που η Σένγκεν τελικά καταρρεύσει, οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι ακόμη σοβαρότερες. Αν περιοριστεί μόνιμα η ελεύθερη διέλευση αγαθών, αυτό θα ισοδυναμεί με επιπλέον φόρο 3% στο εμπόριο μέσα στον χώρο Σένγκεν. Η παραγωγή θα μειωθεί κατά τουλάχιστον 0.8% ή 110 δισ. ευρώ στην διάρκεια της επόμενης δεκαετίας.
Πέρα από όλα αυτά, πρέπει να βρεθούν έξτρα χρήματα από τις χώρες για περιπολίες και ελέγχους σε σύνορα που επί χρόνια είχαν εγκαταλειφθεί ή ατονήσει.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη, 1.7 εκατομμύρια άνθρωποι περνούν ένα σύνορο για να πάνε στην δουλειά τους. Σε κάποιες περιοχές το 1/3 του εργατικού δυναμικού κάνει αυτό το ταξίδι σε καθημερινή βάση. Όπως για παράδειγμα η Κοπεγχάγη στην Δανία και το Μάλμο στην Σουηδία που πρακτικά έχουν γίνει μία πόλη. Οι συνοριακοί έλεγχοι στην γέφυρα που τις ενώνει επιβαρύνουν με τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα τους εργαζόμενους.
Με τα προβλήματα ανεργίας σε πολλά κομμάτια της Ευρώπης, τυχόν διατάραξη της διασυνοριακής εργασίας θα μείωνε τις ευκαιρίες για εύρεση δουλειάς.
Τον μεγαλύτερο πόνο αναμένεται να τον αισθανθούν οι εξαγωγείς και όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό. Πάνω από το ένα τρίτο των οδικών μεταφορών εμπορευμάτων σε ολόκληρο τον χώρο Σένγκεν περνάει τουλάχιστον ένα σύνορο.
Στο μεταξύ, βέβαια, λόγω των έκτακτων συνοριακών ελέγχων του τελευταίου διαστήματος από κάποια κράτη, άρχισαν να συσσωρεύονται καθυστερήσεις που προκαλούν διάφορες επιπτώσεις.
Στο Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας τα φορτηγά με τα εμπορεύματα ήδη περιμένουν περί τις τρεις ώρες για να περάσουν στην Γερμανία. Σύμφωνα με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τέτοιος χρόνος αναμονής συνεχίζει να αναλογεί σε χρόνο εργασίας πάνω στο τιμόνι για τους οδηγούς, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να ξεκουράζονται όταν συμπληρώσουν ένα συγκεκριμένο ανώτατο όριο. Η γερμανική ένωση φορτωτών DSLV υπολογίζει το άμεσο κόστος στα 3 δισ. ευρώ το χρόνο για ολόκληρη την ΕΕ μόνο από την αναμονή μίας ώρας για κάθε φορτηγό.
Οι τομείς που εμπορεύονται ευαίσθητα προϊόντα όπως λαχανικά, φρούτα, ψάρια θα έχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα. Οι περισσότεροι αναμένεται να μετακυλήσουν τα έξοδα στους καταναλωτές.
Το Εμπορικό Επιμελητήριο της Γερμανίας αναμένει ότι μόλις υπολογιστούν τα έμμεσα κόστη, όπως η ενοικίαση χώρων για αποθήκευση, τότε η έξτρα επιβάρυνση μόνο για την Γερμανία θα είναι στα 10 δισ. ευρώ το χρόνο. Προφανώς και αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που η Μέρκελ καίγεται να τονίζει ότι δεν πρέπει να επανέλθουν συνοριακοί έλεγχοι και αναστολή της Σένγκεν.
Ο ακριβής υπολογισμός για τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις εξαρτάται από το τι ακριβώς θα γίνεται σε περίπτωση που η Συνθήκη Σένγκεν εξαφανιστεί. Αν, δηλαδή, οι χώρες αρκεστούν στο να αυξήσουν τους ελέγχους στα σύνορα ή αν θα επαναφέρουν τους συνοριακούς σταθμούς με φράγματα και συρματοπλέγματα.
Εκτός από τα άμεσα κόστη και προβλήματα στο εμπόριο όλων των ευρωπαϊκών χωρών, οι μεγαλύτερες συνέπειες θα έχουν να κάνουν με την προοπτική της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Το βαρύ πλήγμα στην Σένγκεν θα επιφέρει αυτόματα αρνητικό κλίμα, ενδεχομένως μη αναστρέψιμο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου