Το κόστος ενός Grexit ολο και μικραίνει…

sofokleous10

Το σχηματισμό κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας-ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατικής Αριστεράς θεωρεί ως πιθανότερο σενάριο το think tank Open Europe, ενώ δεν αποκλείει παράλληλα τη διεξαγωγή και τρίτης εκλογικής αναμέτρησης, παρόλο που θεωρείται το σενάριο με τις λιγότερες πιθανότητες αυτή τη στιγμή.

Δεδομένου του κινδύνου μιας κατάρρευσης της ευρωζώνης οι περισσότεροι πολιτικοί ηγέτες έχουν αποδεχθεί το γεγονός ότι υπό αυτές τις συνθήκες, η αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης δεν αποτελεί επιλογή, καθώς οι διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίος εταίρους θα ξεκινήσουν μόλις αναλάβει το νέο κυβερνητικό σχήμα.

Το think tank δεν θεωρεί ρεαλιστικό το σενάριο σχηματισμού κυβέρνησης εθνικής ενότητας, καθώς το ΣΥΡΙΖΑ έχει διαχώρισε ήδη τη θέση του δηλώνοντας ότι θα ασκήσει αντιπολίτευση.

Βέβαια, όπως σημειώνεται,  χθες ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος ζήτησε το σχηματισμό κυβέρνησης  συνευθύνης τουλάχιστον με τη συμμετοχή τεσσάρων κομμάτων, ενώ τόνισε ότι δεν θα λάβει μέρος αν δεν συμμετάσχει το ΣΥΡΙΖΑ.  Πάντως το think tank εκτιμά ότι τελικά το ΠΑΣΟΚ θα στηρίξει μια κυβέρνηση  ΝΔ, ή θα δώσει ψήφο ανοχής, ώστε να περάσουν τα νομοσχέδια που αφορούν το πρόγραμμα προσαρμογής που έχει συμφωνηθεί με την Ε.Ε.

Στην περίπτωση μιας κυβερνητικής σύμπραξης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, σημειώνεται ότι  το νέο κυβερνητικό σχήμα  θα βρεθεί αντιμέτωπο με μια ισχυρή αντιπολίτευση, ενώ θα υπάρξουν σημαντικές διαφωνίες όσον αφορά τα μέτρα λιτότητας και τους κατάλληλους τρόπους για την τόνωση της ανάπτυξης, καθώς πρόκειται για ένα κράμα δεξιών και αριστερών κομμάτων.

Αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να μην συγκεντρώνει ισχυρές πιθανότητες, ωστόσο υπάρχει το ιστορικό προηγούμενο της περιόδου 89-90, όταν οι Έλληνες προσήλθαν στις κάλπες τρεις φορές, έως ότου οδηγηθούν στο σχηματισμό μιας σταθερής κυβέρνησης.

Πάντως όλα τα πολιτικά κόμματα γνωρίζουν ότι η διεξαγωγή νέων εκλογών είναι το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα, καθώς η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει από ρευστό, ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι διατεθειμένοι να στηρίξουν μια ακυβέρνητη χώρα. Για αυτό ο συμβιβασμός είναι πολύ πιθανός.  Ωστόσο αν τελικά το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα δεν λάβει μέρος, τότε η νέα κυβέρνηση θα είναι αδύναμη, με αποτέλεσμα η χώρα να οδηγηθεί εκ νέου σε εκλογές μέσα σε διάστημα έξι μηνών.

Υπάρχουν περιθώρια επαναδιαπραγμάτευσης;

Ο ηγέτες της ευρωζώνης επέμεναν προεκλογικά πως αν σχηματιστεί μια κυβέρνηση συνασπισμού που θα έμενε πιστή στα συμφωνηθέντα, τότε θα μπορούσε να υπάρξει κάποια «χαλάρωση» των όρων. Αυτή η πρόθεση φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από τις δηλώσεις του Γερμανού υφυπουργού Οικονομικών Steffen Kampeter, ο οποίος τόνισε ότι η Γερμανία περιμένει από την ελληνική κυβέρνηση να τηρήσει του όρους προσθέτοντας ωστόσο ότι η Αθήνα δεν θα πρέπει να πιεστεί. Αλλά και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Guido Westerwelle, τόνισε ότι μπορεί να υπάρξουν κάποιες αλλαγές, χωρίς ωστόσο να αλλάξει η ουσία του προγράμματος.

Ένα μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν οι Ευρωπαίοι θα πιέσουν το ΣΥΡΙΖΑ να υπογράψει, γεγονός που αποκλείει το think tank στην ανάλυσή του. Και πάλι όμως δεν θεωρεί πιθανό να ζητηθεί η υπογραφή της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εφόσον θα έχει σχηματιστεί μια ισχυρή κυβέρνηση 179 εδρών.

Οι αλλαγές ενδεχομένως θα αφορούν τη μείωση των επιτοκίων, την επέκταση του χρόνου αποπληρωμής και την παροχή κεφαλαίων προς την Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Αβέβαιο το μέλλον της  Ελλάδας στην ευρωζώνη

Το Open Europe θεωρεί ξεκάθαρα πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν Ελλάδα και ευρωζώνη δεν θα λυθούν. Κι αυτό γιατί ακόμα κι αν γίνουν αλλαγές στο πρόγραμμα, είναι μάλλον αδύνατο να πετύχει η Ελλάδα τους στόχους. Αυτή η αποτυχία θα συνεχίσει να αποτελεί πηγή διαφωνίας στους κόλπους της ευρωζώνης και ιδιαίτερα στο εσωτερικό της Γερμανίας.  Άρα το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη παραμένει αβέβαιο.

Πολιτικά, εκτιμά το Open Europe, η παροχή μιας τρίτης διάσωσης στην Ελλάδα θα είναι εξαιρετικά δύσκολη με βάση τις επιθυμίες Γερμανίας, Φιλανδίας και Ολλανδίας. Από την πλευρά της Ελλάδας, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η νέα κυβέρνηση θα προχωρήσει στην υπογραφή ενός νέου μνημονίου. Στην καλύτερη περίπτωση θα πέσουν λεφτά στο τραπέζι, αν προχωρήσει μια δημοσιονομική ή τραπεζική ένωση, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν αναμένεται να αποφασιστεί σύντομα. Το think tank εκτιμά ότι μέσα σε διάστημα έξι-εννέα μηνών, θα πρέπει να ληφθούν θεμελιώδεις αποφάσεις για το μέλλον της Ελλάδας στο ευρώ.

Γιατί δεν εγκαταλείπει η Ελλάδα το ευρώ;

Τα οικονομικά οφέλη αν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ είναι ξεκάθαρα, ωστόσο οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν μπορεί να επισκιάσουν αυτά τα οφέλη βραχυπρόθεσμα.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των αναλυτών του Open Europe το κόστος εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, ανέρχεται σε 67-259 δις. ευρώ.

Η έξοδος της Ελλάδα και η διακοπή χρηματοδότησης από την ΕΚΤ θα οδηγήσει σε κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος.

Για να αποφευχθεί μια μαζική φυγή κεφαλαίων από τις τράπεζες, υπολογίζεται ότι οι τράπεζες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία θα χρειαστούν άμεσα ένεση ρευστότητας ύψους 55 δις. ευρώ.

Η νέα Τράπεζα της Ελλάδα θα χρειαστεί να κόψει τουλάχιστον 128 δισ. νέου νομίσματος,    γεγονός που θα οδηγήσει στα ύψη τον πληθωρισμό, αν κι αυτή μπορεί να είναι μια προσωρινή συνέπεια.

Παρά το γεγονός ότι ο συμβιβασμός είναι πιθανός βραχυπρόθεσμα, καθώς η Ελλάδα πλησιάζει στο να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό και να σταθεροποιήσει το τραπεζικό της σύστημα, η έξοδος από το ευρώ φαντάζει ως μια ελκυστική ή ίσως και η μόνη εναλλακτική για την Αθήνα.

Εν τω μεταξύ, η συνολική έκθεση των χωρών της Ε.Ε. στην ελληνική οικονομία, ανέρχεται στα 552 δις. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι δύο διασώσεις, ο δανεισμός από την ΕΚΤ και η έκθεση των χωρών στον τραπεζικό κλάδο της Ελλάδας. Η έκθεση κατέγραψε άλμα 67% από τον Ιούνιο του 2011, παρά το ότι δεν εφαρμόστηκαν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στην ελληνική οικονομία και δε λύθηκαν τα ευρύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη.