Σάββατο 23 Ιουνίου 2012

Work-Ένας χρηστικός οδηγός για τη σημερινή αγορά εργασίας με προοπτική δεκαετίας, όπως τον διαβάσαμε στο περιοδικό ΄Esquire΄

Πηγή capital.gr

Η τραγική αύξηση της ανεργίας είναι περισσότερο από ορατή στη σημερινή σκληρή εποχή της κρίσης και του μνημονίου και επιβεβαιώνεται από όλα τα στατιστικά ευρήματα. Στην κυλιόμενη έρευνα της επιστημονικής ομάδας του Πανεπιστημίου Πειραιώς σχετικά με τις προοπτικές της αγοράς εργασίας (η τελευταία επικαιροποίηση της έρευνας με τη συνδρομή φοιτητών/τριών του Πανεπιστημίου Πειραιώς έγινε τον Ιανουάριο του 2012) διαπιστώνεται ότι η εργασιακή ύφεση έχει ακουμπήσει σήμερα όλες τις ηλικίες.

Κλάδοι που αποτελούσαν τις ατμομηχανές της ελληνικής οικονομίας, όπως οι κατασκευές και οι συναρτώμενες με αυτές τσιμεντοβιομηχανία και χαλυβουργία, έχουν ακινητοποιηθεί. Αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί, τοπογράφοι, γραφίστες, διακοσμητές, ειδικότητες που πριν από την κρίση είχαν μεγάλη ζήτηση, αλλά και ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, αλουμινάδες, χτίστες, μηχανουργοί μένουν σήμερα χωρίς δουλειά. Απόφοιτοι πανεπιστημίων ζητούν εναγωνίως απασχόληση ακόμα και ως πωλητές ή σερβιτόροι και βρίσκουν κλειστές πόρτες. Χιλιάδες άνεργοι δραπετεύουν στο εξωτερικό, την ίδια ώρα που η χώρα κατακλύζεται από εκατοντάδες χιλιάδες μη αφομοιώσιμους παράνομους μετανάστες, επιτείνοντας έτσι τα εργασιακά αδιέξοδα και αλλοιώνοντας επικίνδυνα την εθνολογική σύνθεση της χώρας.



Το μέλλον χαμογελά στους λογιστές και στους πληροφορικούς
Αν και υπάρχουν ελπίδες βελτίωσης τα επόμενα 3-5 χρόνια -με την προϋπόθεση ότι μετά το 2013 θα υποχωρήσει η κρίση-, ο ευρύτερος κλάδος των οικονομικών επαγγελμάτων για στελέχη επιχειρήσεων, γραμματείς και υπαλλήλους γραφείων παρουσιάζει σήμερα σοβαρά προβλήματα απορροφητικότητας. Εξαίρεση αποτελούν οι φοροτεχνικοί, οι λογιστές και κατά δεύτερο λόγο οι καλοί και έμπειροι πωλητές, ιδιαίτερα σε προϊόντα σύγχρονης τεχνολογίας και τηλεπικοινωνιών. Πολύ αρνητική είναι η κατάσταση στον τραπεζικό και στον ασφαλιστικό κλάδο, όπου οι θέσεις εργασίας συρρικνώνονται δραματικά.

Σχετικά καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης έχουν οι απόφοιτοι οικονομικών επιστημών, ιδίως όταν τις συνδυάζουν με την πληροφορική και το Διαδίκτυο ή με επιχειρησιακές εφαρμογές σε καινοτομικές και πρωτότυπες δραστηριότητες. Οι οικονομολόγοι ενέργειας έχουν καλές προοπτικές εργασίας, ιδιαίτερα όσοι μετεκπαιδευτούν ή αποκτήσουν εμπειρία σε αραβικές χώρες του Κόλπου ή στην Κίνα. Στις αραβικές χώρες στρέφονται και οι πολιτικοί μηχανικοί, οι αρχιτέκτονες αλλά και οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι κ.λπ.

Η Κύπρος αποτελεί ακόμη μία εναλλακτική διέξοδο απασχόλησης για πολλές επαγγελματικές κατηγορίες. Τα επαγγέλματα της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών και του Διαδικτύου εμφανίζουν πολυδιάστατες ευκαιρίες εργασίας, λιγότερες απ΄ ό,τι στο παρελθόν, αλλά με θετικές μακροπρόθεσμες προοπτικές. Σημαντικό εφόδιο για τους πληροφορικούς επιστήμονες είναι οι γνώσεις οικονομικών και της αγοράς.

Επαγγέλματα του μέλλοντος
Η κατάσταση για τους μηχανολόγους-μηχανικούς και λιγότερο για τους ναυπηγούς εμφανίζεται ικανοποιητική, με περαιτέρω ελπιδοφόρες προοπτικές για το μέλλον. Το ίδιο ισχύει και για τους γεωλόγους, τους μηχανολόγους μεταλλείων και ορυκτών πόρων, τους χημικούς μηχανικούς, τους τεχνολόγους φυσικού αερίου και τους μηχανικούς ενέργειας. Και εδώ οι προοπτικές αυξάνονται όταν συνδυαστούν με γνώσεις οικονομικών. Όσον αφορά τα «πράσινα επαγγέλματα», όσα δηλαδή έχουν άμεση σχέση με το περιβάλλον (μηχανικοί και οικονομολόγοι περιβάλλοντος, δασολόγοι), οι ευκαιρίες απασχόλησής τους δε φαίνεται να είναι όσο πληθωρικές λέγεται γενικότερα.



Στην παραγωγή εναλλακτικών πηγών ενέργειας δημιουργούνται ορισμένες νέες θέσεις εργασίας, αλλά όχι μαζικά, αφού ο κλάδος είναι «έντασης κεφαλαίου», απαιτεί δηλαδή μεγάλες επενδύσεις σε κεφάλαιο χωρίς να απορροφά ανάλογα μεγάλο αριθμό εργαζομένων. Αρκετές ευκαιρίες εργασίας υπάρχουν και σήμερα για τους ξυλουργούς, τους επιπλοποιούς, τους ναυπηγοξυλουργούς. Θέσεις προσωρινής απασχόλησης υπάρχουν για delivery (φαγητού και εμπορευμάτων) και για παρκαδόρους. Η οικονομική κρίση και η μαζική έλευση μεταναστών έχουν πλήξει βοηθητικά επαγγέλματα, όπως οι οικιακοί βοηθοί, οι καθαριστές, οι baby-sitters και κατά δεύτερο λόγο οι κομμωτές, ένα επάγγελμα με μεγάλο αριθμό απασχολούμενων.

Η ισχυρή προοπτική του τουρισμού
Ο τουρισμός αποτελεί τον ισχυρότερο κλάδο της ελληνικής οικονομίας έχοντας ως πλεονέκτημα ότι απορροφά μεγάλο αριθμό εργαζομένων, είναι δηλαδή «έντασης εργασίας». Γι΄ αυτό και δημιουργεί σημαντικές προοπτικές απασχόλησης, ιδιαίτερα για εξειδικευμένα στελέχη και για απόφοιτους οικονομικών ή και θεωρητικών σπουδών που αποκτούν συναφείς γνώσεις. Η γνώση ξένων γλωσσών πέραν της αγγλικής, όπως είναι τα ρωσικά, πολλαπλασιάζει τις προοπτικές. Ανάλογες διαπιστώσεις ισχύουν και για τον επισιτισμό, όπου ιδιαίτερα θετική παραμένει η εικόνα για ζαχαροπλάστες, μάγειρες και παραγωγούς έτοιμου φαγητού.

Αδιέξοδα για τους γιατρούς και τους δικηγόρους
Χειροτερεύει δραματικά η κατάσταση για τους γιατρούς και τους οδοντίατρους. Οι περισσότερες ιατρικές ειδικότητες είναι έντονα κορεσμένες, με μικρές εξαιρέσεις όσον αφορά τους ψυχιάτρους, τους πλαστικούς χειρουργούς και τους ακτινοθεραπευτές. Πάντοτε, βέβαια, θα υπάρχουν θέσεις εργασίας για υψηλού επιπέδου γιατρούς όλων των ειδικοτήτων. Γεγονός είναι ότι πολλοί Έλληνες νέοι γιατροί αναζητούν σήμερα εργασία στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γερμανία. Το ίδιο ισχύει και για τους οδοντίατρους, ιδίως για όσους δεν μπορούν να βασιστούν σε κάποια οικογενειακή παράδοση στον κλάδο.

Αντίθετα, θετική είναι η εικόνα για τα βοηθητικά επαγγέλματα υγείας και πρόνοιας, όπως οι νοσηλευτές, οι βοηθοί ακτινολόγοι, οι τεχνικοί ιατρικών μηχανημάτων και εργαστηρίων, οι αισθητικοί, οι φυσιοθεραπευτές, οι κοινωνικοί λειτουργοί κ.λπ. Οι φυσιοθεραπευτές, βέβαια, βρίσκουν ορισμένες δυσκολίες απασχόλησης εξαιτίας του ανταγωνισμού από μετανάστες από τη Ρωσία και τη Γεωργία που απασχολούνται νόμιμα ή παράνομα στον κλάδο. Οι ευκαιρίες απασχόλησης των κλινικών ψυχολόγων έχουν συρρικνωθεί λόγω της αύξησης του αριθμού τους, αλλά και του ισχυρού ανταγωνισμού από τους ψυχιάτρους. Οι ψυχολόγοι, παρ΄ όλ΄ αυτά, μπορούν με κατάλληλη μετεκπαίδευση να ελπίζουν σε ευκαιρίες εργασίας στη διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού και στη συμβουλευτική σταδιοδρομίας.

Σχετικά αρνητική είναι η κατάσταση για τους διατροφολόγους και τους διαιτολόγους και πολύ πιο αρνητική για τους χημικούς, τους βιολόγους και τους φαρμακοποιούς, οι οποίοι
πλήττονται και από τις πρόσφατες θεσμικές παρεμβάσεις στον κλάδο (απελευθέρωση των ωραρίων, προσπάθεια συμπίεσης του φαρμακευτικού κόστους). Η αγορά εργασίας των δικηγόρων είναι εξίσου κορεσμένη, αν και πάντα θα υπάρχουν θέσεις εργασίας για ικανούς δικηγόρους με σύγχρονες γνώσεις, επικοινωνιακές δεξιότητες και οικογενειακή ή φιλική υποστήριξη. Λίγο καλύτερη είναι η κατάσταση για τους εξειδικευμένους δικηγόρους στις τεχνολογίες και στην οικονομία.

Καλλιτέχνες και δημοσιογράφοι στο κόκκινο
Για τα καλλιτεχνικά επαγγέλματα η κατάσταση χειροτερεύει ακόμα περισσότερο, παρ΄ ότι ήδη πολλά νέα άτομα ασκούν τα επαγγέλματα αυτά με ελάχιστη ή και μηδενική αμοιβή, απασχολούμενα παράλληλα σε άλλες εργασίες ιδιαίτερα αρνητική είναι η κατάσταση για τους ηθοποιούς και συγκριτικά λίγο καλύτερη για τους μουσικούς και τους χορευτές σε περιστασιακές εργασίες. Περισσότερο απ΄ όλους πάντως, η κρίση έχει πλήξει τους δημοσιογράφους, με τις θέσεις εργασίας και τις αμοιβές στον κλάδο να συρρικνώνονται κατακόρυφα. Σε πτώση βρίσκεται και η απασχολησιμότητα στον κλάδο της διαφήμισης.

Αρνητική εικόνα στην εκπαίδευση με μικρές αχτίδες αισιοδοξίας
Στην εκπαίδευση η γενικότερη εικόνα είναι αρνητική, έως πολύ αρνητική. Η υψηλή υπογεννητικότητα του ελληνικού πληθυσμού και η πληθώρα των απόφοιτων νηπιαγωγών έχουν οδηγήσει τον κλάδο σε μεγάλα εργασιακά αδιέξοδα. Το ισοζύγιο για τους δασκάλους εμφανίζεται μέχρι σήμερα θετικό λόγω της δημιουργίας του ολοήμερου σχολείου, αλλά αναμένεται να αντιστραφεί σταδιακά στα επόμενα 3-5 περίπου έτη. Οι μαθηματικοί και οι φυσικοί παρουσιάζουν αρνητική απορροφητικότητα στην εκπαίδευση, αλλά μπορούν να βρουν διεξόδους σε άλλους τομείς, όπως η πληροφορική, η έρευνα και η διοίκηση επιχειρήσεων. Η κατάσταση για τους γυμναστές χειροτερεύει, ακόμα και για θέσεις μερικής απασχόλησης.

Τα παιδαγωγικά επαγγέλματα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που συνδέονται με θεωρητικές σπουδές, όπως η φιλοσοφία, η φιλολογία και η θεολογία, έχουν πολύ αρνητικές προοπτικές. Παρ΄ όλ΄ αυτά, οι απόφοιτοι των ως άνω θεωρητικών σπουδών μπορούν πιο εύκολα απ΄ ό,τι οι ομόλογοί τους σε στενές, τεχνοκρατικές και κορεσμένες ειδικότητες (οδοντίατροι„ μηχανολόγοι κ.λπ.) να μεταστραφούν με την κατάλληλη μετεκπαίδευση σε άλλα επαγγέλματα. Σε μεγαλύτερο βαθμό αυτό ισχύει για τους απόφοιτους πολιτικών επιστημών και κοινωνιολογίας, εφόσον μετεκπαιδευτούν σε εφαρμοσμένες κατευθύνσεις της οικονομίας και των σύγχρονων τεχνολογιών.

Επιστροφή στη γη και στη θάλασσα
Οι εμποροπλοίαρχοι, οι μηχανικοί και τα στελέχη του Εμπορικού Ναυτικού είναι από τα λίγα επαγγέλματα που εμφανίζουν ανοδικές επαγγελματικές προοπτικές σήμερα. Οι μεταφορές και τα logistics παρουσιάζουν σχετικά ικανοποιητική εικόνα. Οι επαγγελματίες οδηγοί, οι χειριστές βαρέων οχημάτων και κλαρκ βρίσκουν ευκαιρίες εργασίας. Πτωτική είναι η απορροφητικότητα των πιλότων και των ιπτάμενων φροντιστών. Ιδιαίτερα ανοιχτός είναι ο ορίζοντας για γεωπόνους, τεχνολόγους, τεχνικούς γεωργίας και ιχθυοκαλλιεργειών και γενικότερα για όσους ασχοληθούν σοβαρά με σύγχρονες και εναλλακτικές καλλιέργειες με την κτηνοτροφία και την παραγωγή οικολογικών και ανταγωνιστικών διεθνώς γεωργικών προϊόντων. Η επιστροφή στη γη και στη θάλασσα η αποαστικοποίηση του πληθυσμου προβάλλει σήμερα ως η περισσότερο πληθωρική εργασιακή διέξοδος.

Τι πρέπει να προσεχθεί
Στη σύγχρονη εποχή των ραγδαίων τεχνολογικών και οικονομικών αλλαγών, ένας εργαζόμενος είναι πιθανό να αλλάξει αρκετά επαγγέλματα στη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Γι΄ αυτό και πρέπει να είναι ανοιχτός, δεκτικός και ικανός να συνυπολογίσει τη βαρύτητα ειδικών παραγόντων, όπως: α) οι προοπτικές των επαγγελμάτων αυτών, β) η οικογενειακή και η οικονομική του κατάσταση και γ) οι προσωπικές του επιδόσεις και θέληση. Οι νέοι ειδικότερα πρέπει να εξετάσουν σοβαρά την επιστροφή τους στην περιφέρεια, να παίρνουν πρωτοβουλίες, να αναζητούν την καινοτομία και τη διαφορετικότητα, να ψάχνονται και να μη σταματούν να μαθαίνουν σε όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής τους διαδρομής. Και, βέβαια, να συνταιριάζουν τα ταλέντα και τις προσωπικές τους κλίσεις με επαγγέλματα του μέλλοντος, στοχεύοντας στο αύριο με θετική διάθεση.

Αναδημοσίευση από το τεύχος Μαίου Νο9 του περιοδικού ΄Esquire΄.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου