Κρατείστε μικρό καλάθι για την αυριανή σύνοδο

sofokleous10

Κρατείστε πολύ μικρό καλάθι για την αυριανή ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής – τη σύνοδο που θα κρίνει την ύπαρξη της Ευρωζώνης όπως έλεγε προ ημερών ο Μάριο Μόντι ή που κινδυνεύει να αποδειχτεί το απόλυτο φιάσκο όπως προειδοποιούσε ο Τζορτζ Σόρος.

Το προσχέδιο για τις αποφάσεις της συνόδου που δημοσίευσε χτες ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπέι είναι πολλά βήματα πίσω από το σχέδιο που κυκλοφορούσε τη Δευτέρα ενώ οι χθεσινές δηλώσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγγέλας Μέρκελ που σε υψηλούς τόνους διαβεβαίωσε τα στελέχη της ‘όσο ζει, δεν πάει σε μοίρασμα του χρέους’ προμηνύουν τα χειρότερα… Αναμένουμε ότι οι προτάσεις των συνασπισμένων κυβερνήσεων του μεσογειακού κλαμπ για μια ουσιαστική στροφή ικανή να σώσει την Ιταλία, την Ισπανία και το ευρώ, θα προσκρούσουν ξανά σε νέα επεισόδια αδιάλλακτων γερμανικών αρνήσεων.

Το 7σέλιδο σχέδιο αποφάσεων της συνόδου που δημοσιεύτηκε επίσημα χτες στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αντικαθιστώντας το 10σέλιδο σχέδιο που κυκλοφορούσε τη Δευτέρα κάνει όπως είπαμε πολλά βήματα πίσω. Το σχέδιο εξακολουθεί μεν να καλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες σε πρόοδο προς την κατεύθυνση του κοινού ευρωομολόγου και της ενδεχόμενης θεσμοθέτησης ενός κεντρικού Υπουργείου Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως και το προηγούμενο, αλλά είναι πολύ λιγότερο φιλόδοξο και λεπτομερές. 

Ακολουθώντας το παλαιότερο σχέδιο, έτσι και το νέο έγγραφο προτείνει να έχουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί τη δυνατότητα να ξαναγράφουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς και ζητά από τους ηγέτες της Ευρωζώνης να χρησιμοποιήσουν το μηχανισμό διάσωσης και τα κονδύλια του ύψους 500 δις ευρώ για να ανακεφαλαιοποιήσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Ενώ όμως το προηγούμενο σχέδιο περιλάμβανε λεπτομερή βραχυπρόθεσμα μέτρα που είχαν στόχο την αντιμετώπιση της αναταραχής στις αγορές ομολόγων της ευρωπαϊκής περιφέρειας, πρωτίστως δηλαδή της Ιταλίας και της Ισπανίας, στο χτεσινό έγγραφο έχουν εξαφανιστεί όλες αυτές οι λεπτομέρειες και δεν υπάρχει κανένα χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των προτάσεων.

Παρά ταύτα, η βασική πρόταση – που προτρέπει τις ευρωπαϊκές ηγεσίες των κρατών μελών της Ευρωζώνης να συνεργαστούν προς την κατεύθυνση μιας δημοσιονομικής ένωσης, μιας τραπεζικής ένωσης και μιας πολιτικής ένωσης – εξακολουθεί να υπάρχει και περιλαμβάνει μέτρα που πάνε πολύ πιο πέρα από ότι ορισμένα κράτη μέλη – με πρώτη τη Γερμανία – έχουν δηλώσει πώς είναι πρόθυμα να δεχτούν.

Για τη δημιουργία της τραπεζικής ένωσης, για παράδειγμα, η έκθεση – που έχουν συγγράψει ο πρόεδρος της Επιτροπής Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο, ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και ο επικεφαλής των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης Ζαν Κλοντ Γιούνκερ – καλεί για την ίδρυση ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού εποπτικού οργάνου για τις ευρωπαϊκές τράπεζες με τη δυνατότητα να εποπτεύει το σύνολο των 8.000 ευρωπαϊκών τραπεζών. Η Γερμανία έχει δηλώσει ωστόσο ότι θα δώσει στις νέες κεντρικές εποπτικές αρχές τη δυνατότητα να διαχειρίζονται μόνο τις μεγάλες διασυνοριακές τράπεζες, εξαιρώντας  τις πολιτικά ισχυρές γερμανικές περιφερειακές τράπεζες. Κι ενώ πολλές χώρες της ΕΕ έχουν ασκήσει πιέσεις ώστε να αναλάβει αυτό τον εποπτικό ρόλο η ΕΚΤ, η έκθεση του Ρομπέι λέει μόνο πως ‘αυτή η κίνηση θα διερευνηθεί πλήρως’.

Τέλος, αν και οι προτάσεις περί ‘τραπεζικής ένωσης’ περιλαμβάνουν την ιδέα ότι το σύστημα διάσωσης της Ευρωζώνης, ο γνωστός μόνιμος Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, θα αποτελέσει το σχήμα που θα στηρίξει το κοινό σχήμα εγγύησης καταθέσεων της Ευρωζώνης και ένα ταμείο διάσωσης των τραπεζών, η τελική έκθεση δεν περιλαμβάνει καμιά αναφορά ότι ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα μπορούσε να ανακεφαλαιοποιήσει ευθέως τις τράπεζες – δίνοντας έτσι λύση στο πρόβλημα της Ισπανίας αλλά και πλέον και της Κύπρου.