Η «μαγική ράβδος» για τις τράπεζες

του Κωνσταντίνου Κόλμερ

Οσμήν δυσωδίας από το αμαρτωλό 2009 (*) έφερε αταβιστικώς το σχέδιο της Τραπέζης της Ελλάδος, για την εξάλειψη των μη εξυπηρετουμένων «ανοιγμάτων» κατά το new speak, (διάβαζε απλήρωτων δανείων) των τεσσάρων «συστημικών» Τραπεζών (τέσσερις συστημικές τράπεζες**) απ’ τους ισολογισμούς των. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, που γράφουν στο ενεργητικό τους μη εξυπηρετούμενα δάνεια 85 δισ. ευρώ, και στο παθητικό των, «κεφάλαιο» 18-20 δισ. ευρώ από αναβαλλομένους φόρους, που τους χρωστούν, θα εκχωρήσουν εις συσταθησόμενον «όχημα» (εταιρείαν ειδικού σκοπού SPV) χρήματα που δεν έχουν.

Το «διαστημικό όχημα» αυτό θα εκδώσει ομόλογα ονομαστικής αξίας 40 δισ. ευρώ και με το προϊόν της πωλήσεώς των, θα αγοράσει το ισόποσο μη εξυπηρετουμένων δανείων, απαλλασσομένων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών από τον βραχνά των «ανοιγμάτων». Με νομοθετική ρύθμιση, το τραπεζικόν «μας» σύστημα, κατά μαγικό τρόπον «hopus copus», θα «ορθοποδήσει, επιτελώντας τον σκοπό της ανάπτυξης» δηλαδή θα διασωθή διά τρίτην φορά από τη χρεωκοπία. Όμως, εντεύθεν προκύπτουν μερικά αναπάντητα ερωτήματα:

1. Ποίος θα είναι ανάδοχος (underwriter) του ομολογιακού δανείου; Μήπως πάλι η Goldman Sachs;
2. Ποία «κερδοσκοπικά κονδύλια» (Hedge Funds) θα αγοράσουν τα ομόλογα «κακών δανείων»; Υπάρχει κάποιος Τζων Πόλσον εν όψει;
3. Ποίος θα πάρει την παχυλή προμήθεια, εις βάρος του Έλληνος φορολογουμένου;
4. Πώς δεν θα θεωρηθή η ανταλλαγή αυτή κεφαλαίου και υποχρεώσεων, «κρατική ενίσχυση» από την Κομισιόν;

Σχετικά είχε προταθή εναλλακτικώς η χρησιμοποίηση του ανεισπράκτου ποσού (15 δισ. ευρώ) του τρίτου πακέτου διασώσεως («Τσίπρα») ως εγγυήσεως του ελληνικού κράτους στη δημιουργία Σχήματος Προστασίας Ενεργητικού (ΑRS) των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, αλλά τα χάλασε η αναταραχή στις αγορές και η ραγδαία πτώση των τιμών των ελληνικών τραπεζικών μετοχών.

Όπως και να έχει η υπόθεση σωτηρίας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, υπάρχει η ανάγκη από ζωηρή κερδοφορία, που αντικειμενικώς δεν υφίσταται με τη στασιμότητα των καταθέσεων-χορηγήσεων υπό συνθήκας υφέσεως. Η μείωση του κινδύνου των υπολοίπων δανείων 45 δισ. ευρώ θα αποτελεί λίαν υψηλό ρίσκο, λόγω υπερβολικών φόρων των οφειλετών, ενώ η άντληση κι άλλων κεφαλαίων από τον φορολογούμενο μπορεί να οδηγήσει σε νέο πακέτο διάσωσης της Ελλάδος.

Πάντα ταύτα ανέφερα προ ημερών εις ανάλυσίν μου αλλά φαίνεται δεν έγινα πιστευτός. Σήμερα το πρακτορείο Bloomberg τα επαναλαμβάνει λίαν ανεπικαίρως. Ταύτα δια την ιστορίαν.

(*) Το 2009, ο «εταίρος» της Goldman Sachs, ο Γιόελ Ζάουη επισκέπτεται τας Αθήνας και προτείνει στον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου την επανάληψη της παραποιήσεως του δημοσίου χρέους που είχε κάνει ο αλήστου μνήμης Κώστας Σημίτης το 1999, με τη διαβόητη ανταλλαγή χρέους (swap) της Goldman Sachs, 3 δισ. ευρώ με αμοιβή 600 εκατομ. δολλαρίων, επί τη βάσει της οποίας παρεποιήθη το ελληνικό Δημόσιον χρέος και εγένετο δεκτή η Ελλάς στην Ευρωζώνη. Προς τιμήν του Γιώργου Παπανδρέου, η πρόταση εκείνη απερρίφθη.

(**) Δια το ό,τι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανήκουν στο «Ευρωσύστημα Τραπεζών».

Πηγή slpress