Όλες οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ: πότε πληρώνεται ποιοι απαλλάσσονται

του Αποστόλη Αλωνιάτη*

Κατατέθηκε στην βουλή το σχέδιο νόμου για τις αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ, και αναμένεται να γίνει νόμος του κράτους μέχρι την 1^η Αυγούστου 2019

Η μείωση που είχε εξαγγελθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, αφορούσε τους ιδιοκτήτες με μικρή περιουσία. Με τις αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν από την νέα κυβέρνηση, με το νομοσχέδιο, η μείωση αφορά όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων, ξεκινάει από το 30% για την μικρή ιδιοκτησία και καταλήγει 10% για ιδιοκτησίες πάνω από 1.000.000 ευρώ, με βάσει της αξίας που υπολογίζει ο ΕΝΦΙΑ.

Συγκεκριμένα με το άρθρο 1 σχέδιο νόμου, αντικαθίσταται η παράγραφο 2Α του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 (Α'287), ως εξής*:

«2Α. Ειδικά για το έτος 2019, χορηγείται μείωση στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. φυσικών προσώπων, που προκύπτει από την εφαρμογή των άρθρων 4 και 5 και της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, η οποία υπόκειται σε φόρο κατά το άρθρο 4, όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 5, ως εξής:

α) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ, κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%),

β) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ, κατά ποσοστό είκοσι επτά τοις εκατό (27%),

γ) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι ογδόντα χιλιάδες (80.000) ευρώ, κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%),

δ) για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, κατά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) και

ε) για αξία ακίνητης περιουσίας άνω του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ, κατά ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%).

Στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας της παρούσας παραγράφου δεν συνυπολογίζεται η αξία των δικαιωμάτων επί των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.»

(Η παρ. 2Α του άρθρου 7, που αντικαθίσταται με το σχέδιο νόμου, προστέθηκε, από την προηγούμενη κυβέρνηση, με την παρ. 2 του άρθρου 24 του Ν.4579/2018 (ΦΕΚ 201/Α'/3.12.2018) και ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 27 του ίδιου νόμου, από τη δημοσίευση).

Παραμένουν οι λοιπές μειώσεις

Εξακολουθούν και για το 2019 να ισχύουν οι απαλλαγές σε ορισμένες κατηγορίες φορολογουμένων .

Απαλλαγή κατά 50% του ΕΝΦΙΑ

Συγκεκριμένα, για να έχει ο φορολογούμενος την έκπτωση του 50%, θα πρέπει να έχει σωρευτικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:

9. Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους να μην έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.
10. Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του να μην υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

iii. Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων, που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του, να μην υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.

Απαλλαγή κατά 100% του ΕΝΦΙΑ

Αντίστοιχα σε ότι αφορά στους τρίτεκνους, τους πολύτεκνους και τα άτομα με βαριά αναπηρία άνω του 80%, με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα, δικαιούνται 100% απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, σε περίπτωση που πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:

12. Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και
13. Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων, στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας, ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.

Χορήγηση εκπτώσεων, μειώσεων και αναστολής πληρωμής στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.)

Με απόφαση που εξέδωσε η ΑΑΔΕ [Α.1278/8-7-2019 (ΦΕΚ Β' 3007/23-07-2019)], το καθορίστηκα οι αρμοδιότητες για τον υπολογισμό της έκπτωσης , καθώς και το πως γίνεται ο έλεγχος των προϋποθέσεων.

Πιο συγκεκριμένα:

Αρμόδιο όργανο για τη χορήγηση έκπτωσης ή μείωσης

1. Η χορήγηση έκπτωσης ή μείωσης του ΕΝ.Φ.Ι.Α. πραγματοποιείται κεντρικά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
2. Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατή η χορήγηση της έκπτωσης ή μείωσης σύμφωνα με τα προηγούμενα, χορηγείται με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου προϊσταμένου Δ.Ο.Υ..

Προϋποθέσεις χορήγησης έκπτωσης

Α.1. Ως συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το άθροισμα του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του συζύγου, της συζύγου και των εξαρτώμενων τέκνων, σε όσες περιπτώσεις ορίζεται από το νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων, καθώς και του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν υποβάλει ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων λαμβάνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, οι οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα. Αν οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή δήλωση, λαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός τέκνων που έχει δηλωθεί σε μία εκ των δύο δηλώσεων.

Το συνολικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται από το άθροισμα του καθαρού εισοδήματος, όπως προκύπτει από τα ποσά των κωδικών του Πίνακα 4* της δήλωσης δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος, των ποσών των κωδικών των περιπτώσεων 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12 και 18 του Πίνακα 6** της δήλωσης και του ποσού της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικής δαπάνης, όπου αυτή εφαρμόζεται.

[*Πίνακας 4: ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ

** Πίνακας 6: ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

Κωδικοί: Περιπτώσεις: 2. (659- 660), περ. 3 (649 -650), περ. 4 (619 -620), περ. 5 (657 -658), περ. 6 (617 – 618), περ.9 661- 662), περ.10 (431-0432), περ.11 (305 -0306), περ.12 (335 – 336) και περ.18 (435 – 436)]

2. Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων, αποτελούμενη από το άθροισμα των κύριων και βοηθητικών χώρων των κατηγοριών ακινήτων 1 έως και 12 * (εκτός 4, 41 έως και 47), αποπερατωμένων και ημιτελών, καθώς και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, λαμβάνεται από τις δηλώσεις ΕΝ.Φ.Ι.Α. του οικείου έτους, οι οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος επί των ακινήτων.

[* Έντυπο Ε9: ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΚΙΝΗΤΟΥ (ΣΤΗΛΗ 9) όπως αναφέρονται στην ΠΟΛ.1237/11.11.2014

1. Κατοικία ή Διαμέρισμα πλην μονοκατοικίας.
2. Μονοκατοικία
3. Επαγγελματική στέγη
4. Αποθήκες.
5. Ειδικό κτίριο γεωργικής χρήσης.
6. Ειδικό κτίριο κτηνοτροφικής χρήσης.
7. Θέση στάθμευσης ανοικτή ή κλειστή.
8. Σταθμός αυτοκινήτων
9. Βιομηχανικό - βιοτεχνικό κτίριο
10. Τουριστική εγκατάσταση, Νοσηλευτήριο και Ευαγές Ίδρυμα
11. Εκπαιδευτήριο
12. Αθλητικές εγκαταστάσεις

12.Ειδικά κτίσματα

Εξαιρούμενα

4. Οικόπεδο.
5. Οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών δημόσιας χρήσης

42.Οικόπεδο για ελλιμενισμό αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης.

43.Λωρίδες γης, επί των οποίων βρίσκονται σιδηροτροχιές.

44.Οικόπεδο έδρασης πύργων και γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

45.Οικόπεδο εντός βιομηχανικής περιοχής.

46.Οικόπεδο εντός βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής.

47. Οικόπεδο εντός επιχειρηματικού πάρκου.

13.Τίτλος μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης.]

3. Η αναπηρία του υπόχρεου και της συζύγου λαμβάνεται από τη δήλωση ή τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους ή από τα αρχεία των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή την Εφαρμογή των Δ.Ο.Υ. «Καταχώρηση Αναπηριών».

Η αναπηρία των τέκνων, λαμβάνεται από την Εφαρμογή των Δ.Ο.Υ. «Καταχώρηση Αναπηριών» ή από τα αρχεία των ΚΕ.Π.Α. ή, εφόσον το τέκνο υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αυτού του οικείου φορολογικού έτους.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η μείωση χορηγείται με υπόδειγμα από τη Δ.Ο.Υ., απαιτείται, πριν τη χορήγηση της έκπτωσης, η καταχώρηση της πληροφορίας για την αναπηρία στην εφαρμογή «Καταχώρηση Αναπηριών» των Δ.Ο.Υ.

Για την πιστοποίηση της αναπηρίας εφαρμόζονται τα ισχύοντα στη φορολογία εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.

Β. 1. Όπου στο άρθρο αυτό αναφέρεται το οικείο φορολογικό έτος, εννοείται το προηγούμενο του έτους για το οποίο εκδίδεται η δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α.-πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου.

2. Για τη χορήγηση της έκπτωσης ή μείωσης κατά τα ανωτέρω ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειας του πρέπει να είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας.

Χορήγηση αναστολής πληρωμής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε νομικά πρόσωπα

Η χορήγηση αναστολής πληρωμής του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013, πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1250/2014 απόφαση ΓΓΔΕ. Η αίτηση δύναται να υποβληθεί μέχρι και την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του Δεκεμβρίου του οικείου έτους.

Κτήρια ημιτελή που έχουν την έκπτωση του 60%

Σύμφωνα με τον νόμο 4223/2013 και αφορούν στον εν λόγω μειωτικό συντελεστή. Σύμφωνα με την περ. η’ της παρ. 2 της ενότητας Α του άρθρου 4 του ν. 4223/2013 αναφορικά με το συντελεστή ημιτελών κτισμάτων ισχύουν τα εξής:

« η) Συντελεστής Ημιτελών Κτισμάτων (Σ.Η.Κ.), ο οποίος ορίζεται σε 0,4 και εφαρμόζεται στα ημιτελή κτίσματα, ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής, που:

α) δεν είχαν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή β) ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος πλην της εργοταξιακής και είναι κενά»

Δηλαδή, για τα ημιτελή κτίσματα ανεξαρτήτως σταδίου κατασκευής που είναι κενά και ταυτόχρονα δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί ποτέ ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα και είναι κενά, εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής και τελικά ο κύριος φόρος μειώνεται κατά ποσοστό 60%.

Προκειμένου οι φορολογούμενοι να λάβουν τη μείωση 60% στο ποσό του κύριου φόρου για τα ημιτελή κτίσματα που δεν έχουν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί και είναι κενά ή ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ρεύμα και είναι κενά, πρέπει προηγουμένως να έχουν συμπληρωθεί αθροιστικά και οι ακόλουθες ενδείξεις στο έντυπο Ε9:

• στη στήλη 10 «ειδικών συνθηκών» του πίνακα 1 να αναγράφεται ο κωδικός 99 «ημιτελές κτίσμα»,
• στη στήλη 30 του πίνακα 1 να αναγράφεται η ένδειξη ΟΧΙ «μη ηλεκτροδοτούμενο» ή αν αναγραφεί η ένδειξη ΝΑΙ, να συμπληρώνεται ο αριθμός της εργοταξιακής παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και
• στη στήλη 32 «ειδική κατηγορία» του πίνακα 1 να συμπληρώνεται ο κωδικός 8 «κενό κτίσμα».

Εφόσον έχουν συμπληρωθεί ορθά οι ανωτέρω ενδείξεις στο έντυπο Ε9, τότε ο κύριος φόρος για τα ακίνητα αυτά θα είναι μειωμένος κατά ποσοστό 60%. Να τονίσουμε στο σημείο αυτό ότι στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. δεν υπάρχει κάποια ένδειξη μέσω της οποίας να μπορεί να ενημερώνεται άμεσα ο φορολογούμενος ή ο συνάδελφος φοροτεχνικός για το αν έχει υπολογιστεί ή όχι η ανωτέρω μείωση.

Ενέργειες σε περίπτωση που δεν έχει υπολογιστεί η μείωση 60%:

Αν διαπιστωθεί ότι δεν υπολογιστικέ η έκπτωση για τα ημιτελή ακίνητα , θα πρέπει ο φορολογούμενος να υποβάλει τροποποιητική δήλωση του εντύπου Ε9, ώστε να γίνει επανυπολογισμός της εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ.

Προσοχή: Να θυμίσουμε, με την ευκαιρία, ότι μετά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης Ε9 πραγματοποιούνται νέες εκκαθαρίσεις που διακρίνονται ως εξής:

α) Αυτόματη ηλεκτρονική εκκαθάριση από την Δ.ΗΛΕ.Δ. στις περιπτώσεις που προκύπτει χρεωστική διαφορά στον ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή μηδενική διαφορά ή τέλος πιστωτική (μέχρι του ποσού των 300,00 ευρώ).

β) Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις η εκκαθάριση ολοκληρώνεται στην Δ.Ο.Υ. μετά την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών.

Σε πέντε δόσεις η εξόφληση του ΕΝΦΙΑ

Σύμφωνα με το νόμο η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ 2019 σε 5 δόσεις, με την 1η δόση να πρέπει να καταβληθεί έως και την Δευτέρα 30η Σεπτεμβρίου 2019 και η 5η μέχρι και την Παρασκευή 31η Ιανουαρίου 2020.

Οι προθεσμίες πληρωμής των πέντε (5) δόσεων του ΕΝΦΙΑ 2019:

Η 1η δόση πρέπει να πληρωθεί έως τις 30-09-2019 (Δευτέρα)

Η 2η δόση πρέπει να πληρωθεί έως τις 31-10-2019 (Πέμπτη)

Η 3η δόση πρέπει να πληρωθεί έως τις 29-11-2019 (Παρασκευή)

Η 4η δόση πρέπει να πληρωθεί έως τις 31-12-2019 (Τρίτη)

Η 5η δόση πρέπει να πληρωθεί έως τις 31-01-2020 (Παρασκευή)

Πότε περιμένουμε τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου:

«Ειδικά για το έτος 2019, εφόσον η πράξη προσδιορισμού του φόρου εκδοθεί μέχρι την 16η Σεπτεμβρίου 2019, η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι και την 30ή Σεπτεμβρίου 2019.».

*Ο Αποστόλης Αλωνιάτης είναι οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

Πηγή fpress.gr