Οι μνήμες από τον Μάρτιο του 2013, όταν χιλιάδες Κύπριοι είδαν τις καταθέσεις τους να «κουρεύονται» βάρυναν περισσότερο στη συνείδηση τους από τις διαβεβαιώσεις της κεντρικής τράπεζας, ότι οι αποταμιεύσεις είναι εγγυημένες μέχρι του ποσού των 100.000 ευρώ ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο και ανά πιστωτικό ίδρυμα…
ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ
Κι έτσι την Παρασκευή 29 Ιουνίου οι ουρές στη Συνεργατική Τράπεζα έφταναν στα πεζοδρόμια σε όλα σχεδόν τα υποκαταστήματα της τράπεζας, με χιλιάδες καταθέτες να σηκώνουν άρον – άρον τα χρήματά τους από το φόβο μην μείνουν τα μισά. Με βάση εκτιμήσεις οι αναλήψεις που καταγράφηκαν μόνο την Παρασκευή ανήλθαν σε 70 εκ. ευρώ, οι οποίες προστίθενται στα 2 δισ. ευρώ που έχουν φύγει από τα ταμεία της τράπεζας τους τελευταίους μήνες, όσο διαρκούν οι συζητήσεις για το μέλλον της Συνεργατικής και περισσότερο οι φήμες, που λειτούργησαν σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Οι τίτλοι τέλους στον Συνεργατισμό, όπως επίσης ονομάζεται η Συνεργατική Τράπεζα της Κύπρου, δεν ισοδυναμούν με την κατάρρευση ακόμη μίας τράπεζας. Δεν είναι ένα ακόμη ντόμινο που πέφτει σε αυτή τη μακρά σειρά που ξεκίνησε ακριβώς πριν δέκα χρόνια. Η Συνεργατική ήταν κάτι παραπάνω από μια τράπεζα. Στη συνείδηση των Κυπρίων αποτελούσε αντίβαρο στην τραπεζική κερδοσκοπία, ήταν η τράπεζα του λαϊκού κόσμου, συνώνυμο των εγγυημένων καταθέσεων και στον αντίποδα τραπεζικών εργασιών και πρακτικών υψηλού κινδύνου, που αποτελούν πλέον τον κανόνα της τραπεζικής για μικρές και μεγάλες τράπεζες. Αυτή τουλάχιστον ήταν η αύρα που συνόδευε τον Συνεργατισμό μέχρι πρόσφατα… Που σημαίνει ότι ακόμη κι αν δεν υπήρχαν λόγοι για να εξαφανιστεί από την τραπεζική αγορά η «παραφωνία» του Συνεργατισμού, έπρεπε να βρεθούν… Και βρέθηκαν από την κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη εντελώς …τυχαία πέντε μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 28 Ιανουαρίου, ολοκληρώνοντας έτσι το έγκλημα που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2013, με την πλήρη και οριστική παράδοση σε ξένο έλεγχο του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου, βαριά βιομηχανία του νησιού όπως αρέσκονταν συχνά να την αποκαλούν.
Η εξαγορά ωστόσο της Συνεργατικής με πελατολόγιο 400.000 λογαριασμών που βρισκόταν υπό δημόσιο έλεγχο, από την Ελληνική Τράπεζα, έναντι αντιτίμου 74 εκ. ευρώ, στον βαθμό που συνοδεύεται από κρατικές εγγυήσεις κι εμφανίζεται ως «διάσωση», ενώ στην πραγματικότητα η Ελληνική είναι που διασώζεται κι όχι η Συνεργατική, αξιοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να αλλάξει εκ θεμελίων και προς όφελος των τραπεζών, εννοείται, το πλαίσιο διαχείρισης των προβληματικών δανείων. Κι αυτό ήταν πάγιο αίτημα των τραπεζιτών κι όλου του πλέγματος συμφερόντων που συσπειρώνεται γύρω από τη χρηματιστικοποίηση των οικονομιών.
Το μέγεθος του προς επίλυση προβλήματος γίνεται καλύτερα αντιληπτό αν λάβουμε υπ΄ όψη μας ότι το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Κύπρο φθάνοντας τον Σεπτέμβριο του 2017 τα 21 δισ. ευρώ, μπορεί να υπολείπεται των επιδόσεων του ελληνικού τραπεζικού συστήματος σε καθαρή αξία διατηρεί ωστόσο ένα άλλο πανευρωπαϊκό ρεκόρ: Τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια υπερβαίνουν κατά πολύ το ΑΕΠ! Ακόμη και τον Σεπτέμβριο του 2017, αφού είχε μεσολαβήσει μια σχετική αύξηση του ΑΕΠ τα προηγούμενα χρόνια και μικρή μείωση των ανοιγμάτων, ακόμη και τότε τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) έφθαναν το 110% του ΑΕΠ! Πρόσφατη έκθεση της κυπριακής PwC ανέφερε χαρακτηριστικά: «Παρά την αναμφισβήτητη πρόοδο που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια και τη σημαντική απομόχλευση που επιτεύχθηκε από τις τράπεζες, το πρόβλημα των ΜΕΔ φαίνεται να είναι βαθιά ριζωμένο στον κυπριακό τραπεζικό τομέα και απαιτεί πιο αποφασιστικά και πιθανά πιο ριζικά συστημικά μέτρα. Είναι επιτακτική ανάγκη η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου γύρω από τα ΜΕΔ, εισάγοντας αλλαγές για το πλαίσιο ρευστοποίησης που θα επιτρέπει πιο αποτελεσματικές και αποδοτικές εξωδικαστικές αναγκαστικές κατασχέσεις… Οι νόμοι για την τιτλοποίηση και την πώληση των δανείων θα μπορούσαν να διευκολύνουν περαιτέρω την ανάπτυξη των αγορών προβληματικών στοιχείων ενεργητικού»…
Και κάπου εδώ ήρθε ο «από μηχανής Θεός» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αν η Κύπρος τελούσε ακόμη υπό καθεστώς μνημονίων, όπως η Ελλάδα τη συγκεκριμένη περίοδο, και περίμενε την εκταμίευση της επόμενης δόσης σαν μάννα εξ ουρανού μην τυχόν και μείνουν απλήρωτες οι επόμενες δόσεις προς τους δανειστές, μπορούμε όλοι να φανταστούμε ποιος εκβιασμός θα ενεργοποιούταν για να γίνει το χατήρι των τραπεζιτών και να πουληθούν όσο – όσο τα υποθηκευμένα σπίτια. Το κενό αυτό των δόσεων του μηχανισμού «διάσωσης» ήρθε να καλύψει η «διάσωση» της Συνεργατικής τράπεζας από την Ελληνική.
Το εκβιαστικό δίλλημα που τέθηκε στους Κύπριους πολίτες με τη βοήθεια των πολύτιμων υπηρεσιών της κυβέρνησης Αναστασιάδη που έως και τον Δεκέμβριο του 2016 υποσχόταν πώς είναι θέμα χρόνου η επιστροφή της Συνεργατικής στους πολίτες ήταν: ή κούρεμα των καταθέσεων της Συνεργατικής ή πώλησή της στην Ελληνική, υπό σκανδαλώδεις όρους. Η πώληση στην Ελληνική ωστόσο, συνοδεύτηκε κι από την συνήθη κρατική απλοχεριά (ύψους 2,6 δις. ευρώ που θα καταβληθούν υπό τη μορφή εγγυήσεων), που μπορεί να μη δικαιώνει ακριβώς όσους εξυμνούν το άσβεστο πάθος του επιχειρηματία – σκαπανέα να αναλαμβάνει νέα ρίσκα, κάνει όμως τους νέους αγοραστές της Ελληνικής να νέμονται μόνο τα οφέλη της «επένδυσής» τους μετακυλίοντας το κόστος και τον κίνδυνο στους φορολογούμενους.
Παράπλευρη απώλεια του δώρου που προσφέρθηκε στην Ελληνική τράπεζα είναι η εκτίναξη του κυπριακού δημόσιου χρέους που μετά από μια πρόσφατη πορεία αποκλιμάκωσης αναμένεται να φτάσει το 110% του ΑΕΠ! Το κόστος δε της «διάσωσης» ή το μέγεθος της ζημιάς για τον κυπριακό λαό ισοδυναμεί σύμφωνα με τον ηγέτη του ΔΗΚΟ, Νικόλα Παπαδόπουλο, με την κατασκευή οκτώ αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου!
Η πορεία προς την καταστροφή που ακολούθησε η Συνεργατική για να μπορεί να τεθεί σήμερα το δίλλημα «κούρεμα ή ιδιωτικοποίηση», μοιάζει για το ΑΚΕΛ με χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου. Για την Ειρήνη Χαραλαμπίδου, αναπληρώτρια πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου και Δημοσίων Δαπανών, με την οποία μιλήσαμε «αυτή η εξέλιξη δεν ήταν αναπόφευκτη. Είναι αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης από την κυβέρνηση Αναστασιάδη, που ήλεγχε το 99,9% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας. Η ευθύνη του υπουργού Οικονομικών συγκεκριμένα είναι τεράστια όχι μόνο λόγω των ανθρώπων που επέλεξε να διευθύνουν και να διοικήσουν την Τράπεζα. Η ευθύνη τους είναι τεράστια γιατί κώφευαν στις παραινέσεις ακόμη και της κεντρικής τράπεζας για αλλαγή διοίκησης. Αυτά είναι καταγεγραμμένα σε έκθεση του γενικού ελεγκτή της Δημοκρατίας. Το κυβερνών κόμμα έφτασε στο σημείο να κατεβάσει νομοσχέδιο που προέβλεπε τον αποκλεισμό του γενικού ελεγκτή της Δημοκρατίας από τον οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο της Κυπριακής Συνεργατικής Τράπεζας. Το αποτέλεσμα ήταν να φτάσουμε σε μια πρωτοφανή αντιπαράθεση μεταξύ Συνεργατικής και Ελεγκτή γιατί δεν δέχονταν να ελέγχονται». Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου, που πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι είναι από τους καλύτερους γνώστες των οικονομικών θεμάτων της Κύπρου, τονίζει ότι «αν όλα αυτά που συνέβησαν στην Συνεργατική, με ψευδείς δηλώσεις για παράδειγμα, είχαν συμβεί σε οποιαδήποτε εισηγμένη εταιρεία, σήμερα πολλοί θα βρίσκονταν στη φυλακή. Η στάση της κυβέρνησης γεννά ερωτηματικά ακόμη και τώρα καθώς δεν έχει παραδώσει στο γενικό εισαγγελέα της Δημοκρατίας τη δημόσια σύμβαση με την οποία το δημόσιο εγγυάται τα κέρδη των ιδιωτών μετόχων».
Η περιπέτεια της Συνεργατικής που ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις οικονομικές περιπέτειες της Κύπρου δείχνει ότι καθαρή έξοδος απλώς δεν …υπάρχει, ακόμη και στις καλύτερες των περιπτώσεων, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία που εξήλθε του προγράμματος τον Μάρτιο του 2016, έχοντας χρησιμοποιήσει 7,3 δισ. ευρώ από τα 10 δισ. που τέθηκαν στη διάθεσή της. Παραδίδοντας επιπλέον μαθήματα και στην Ελλάδα, μέσω του υπουργού Οικονομικών της Χάρη Γεωργιάδη. Η απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πέρα από την επιτάχυνση των πλειστηριασμών που θα οδηγήσει χιλιάδες οικογένειες να γίνουν άστεγες, να τεθεί όρος για παρακολούθηση της Κύπρου από ανεξάρτητο ελεγκτή που θα υποβάλλει εκθέσεις ανά τακτά διαστήματα δείχνει ότι η κατάλυση των κυριαρχικών δικαιωμάτων έχει έρθει για να μείνει. Αποτελεί δε την άλλη όψη της υπερχρέωσης, της τραπεζοκρατίας και τη φτώχειας…
Πηγή: Περιοδικό Επίκαιρα, Ιούλιος 2018
leonidasvatikiotis.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου