Πως υπολογίζονται οι προκαταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (55%) από την 1/1/2014

Από τον Ορέστη Σειμένη φοροτεχνικό-συγγραφέα, συνεργάτη του Forologikanea.gr

ΠΩΣ ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ  ΦΟΡΟΥ  ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

(55%) ΑΠΟ ΤΗΝ 1/1/2014

ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΤΕΚΜΗΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ-ΔΗΛΩΘΕΝΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ

ΠΟΛ.1067/20-3-2-15  και  ΑΡΘΡΑ  69 ΚΑΙ  70  ΤΟΥ Ν.4172/2013

Από τον Ορέστη Σειμένη, φοροτεχνικό –συγγραφέα , καθηγητή Φορολογίας

Οι φορολογούμενοι ,φυσικά  πρόσω πα , υποχρεούνται να καταβάλλουν εκτός από τον κύριο φόρο , και  μια προκαταβολή φόρου για τα εισοδήματα του  επομένου έτους.

Η προκαταβολή η οποία βεβαιώνεται, συμψηφίζεται με τον φόρο που προκύπτει στο επόμενο φορολογικό έτος, ανεξάρτητα από την κατηγορία του εισοδήματος που αφορά και προκύπτει ο φόρος αυτός.

Όμως από την 1/1/2014 άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού του φόρου προκαταβολής  στα φυσικά πρόσωπα και στις ατομικές επιχειρήσεις

Υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες  δεν υπολογίζεται προκαταβολή εισοδήματος. Σε άλλες περιπτώσεις υπολογίζεται μειωμένη προκαταβολή και σε άλλες περιπτώσεις δεν υπολογίζεται προκαταβολή.

Από την άλλη μεριά όταν  τα τεκμαρτά έσοδα είναι μεγαλύτερα από τα δηλούμενα έσοδα (υπάρχει δηλαδή διαφορά τεκμηρίου) τότε παρατηρούμε ότι η διαφορά αυτή φορολογείται ανάλογα με την περίπτωση, με 22% ή με 26% .

Ας τά  δούμε αναλυτικότερα  παρακάτω :


ΟΤΑΝ ΕΧΩ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ   π,χ,

·      από μισθωτή εργασία                      4.000     φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή  

·      από συντάξεις                               2.000     φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή  

ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ                6.000             
            ΤΕΚΜΑΡΤΗ ΔΑΠΑΝΗ                   8.000              
                   Διαφορά Τεκμηρίου             2.000      φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.    ΟΤΑΝ ΕΧΩ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ  π.χ.

·      από μισθωτή εργασία                       4.000     φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή  

·      από συντάξεις                                 2.000     φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή  

  ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ              6.000                   

·      από ενοίκια                                    8.000      φόρος  11%   ΟΧΙ  προκαταβολή                  

ΣΥΝΟΛΟ    ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ                      14.000             
ΤΕΚΜΑΡΤΗ ΔΑΠΑΝΗ                17.000
                        Διαφορά Τεκμηρίου        3.000       φόρος  26%   προκαταβολή 55%

 ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Φόρος  26% επειδή το μεγαλύτερο

μέρος  των εισοδημάτων δεν προκύπτει από την

μισθωτή  εργασία.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.    ΟΤΑΝ ΕΧΩ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ  π.χ.

·      από μισθωτή εργασία                       4.000        φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή          

·      από συντάξεις                                5.000        φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή            

ΣΥΝΟΛΟ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ         9.000                     

·      από ενοίκια                                         1.000         φόρος  11%   ΟΧΙ  προκαταβολή                  

·      από  επιχειρηματική δραστηρ.        2.000         φόρος  16%   προκαταβολή 55%          

ΣΥΝΟΛΟ    ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ               12.000                  

ΤΕΚΜΑΡΤΗ ΔΑΠΑΝΗ               18.000
                         Διαφορά Τεκμηρίου       6.000          φόρος  22%   ΟΧΙ  προκαταβολή

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Φόρος  22% επειδή το μεγαλύτερο

μέρος  των εισοδημάτων  προκύπτει από την

μισθωτή  εργασία.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.    ΟΤΑΝ ΕΧΩ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ  π.χ.

·      από μισθωτή εργασία-συντάξεις             0                

·      από ενοίκια                                                  0                    

·      από  επιχειρηματική δραστηρ.         7.000        φόρος  26%   προκαταβολή 55%         

ΣΥΝΟΛΟ    ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ                   7.000                  

ΤΕΚΜΑΡΤΗ ΔΑΠΑΝΗ                11.000  
                Διαφορά Τεκμηρίου                 4.000        φόρος  26%   προκαταβολή 55%             
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.    Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ  ΟΤΑΝ ΥΠΟΒΑΛΛΩ  ΔΗΛΩΣΗ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ  ΦΟΡΑ
Το ποσό της προκαταβολής βεβαιώνεται στο μισό
                                    
5.    Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ  ΟΤΑΝ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ ΘΑΝΟΝΤΟΣ
Δεν βεβαιώνεται προκαταβολή

6.    ΟΤΑΝ Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ  ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΕΙΝΑΙ ΜΕΧΡΙ 30€
Δέν βεβαιώνεται

7.    Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ  ΑΝ ΔΕΝ ΥΠΟΒΛΗΘΕΙ  ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ
Ο έφορος βεβαιώνει  την προκαταβολή με βάση το εγγύτερο προηγούμενο  έτος που  είχε βεβαιωθεί προκαταβολή εφόσον διαπισυωθεί ότι ο φορολογούμενος  εξακολουθεί να αποκτά εισόδημα.

8.    Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΑΝ ΥΠΟΒΛΗΘΕΙ ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗ ΔΗΛΩΣΗ
Δεν υπολογίζεται προκαταβολή μετα την παρέλευση του φορολογικού έτους για το οποίο βεβαιώνεται η προκαταβολή.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ :  Για τα εισοδήματα του έτους 2014 πρέπει να υποβληθεί η δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι την 31/12/2015. Στην περίπτωση αυτή βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου για τα εισοδήματα του 2015. Εάν όμως η δήλωση αυτή υποβληθεί από την 1/1/2016 και μετά , τότε δεν θα βεβαιωθεί ποσό προκαταβολής φόρου εισοδήματος για το 2015 (γιατί το έτος 2015 θα έχει παρέλθει).

9.    Η ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ  ΣΤΟΥΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ  ΜΗΧΑΝΙΚΟΥΣ
πληρώνουν  προκαταβολή  φόρου  4% και  10% για αμοιβές για τις οποίες προβλέπεται θεώρηση σχεδίων ή μελετών ή χορήγηση αδείας από την υπηρεσία
Δηλαδή   4% προκαταβολή φόρου   στην συμβατική αμοιβή των αρχιτεκτόνων και μηχανικών  για εκπόνηση μελετών και σχεδίων που αφορούν έργα

·      χωροταξικά (χωροταξικές και ρυθμιστικές μελέτες),

·      πολεοδομικά (πολεοδομικές και ρυμοτομικές μελέτες),

·      συγκοινωνιακά (μελέτες συγκοινωνιακών έργων, οδών, σιδηροδρομικών γραμμών, μικρών τεχνικών έργων, έργων υποδομής αερολιμένων και κυκλοφοριακές),

·      υδραυλικά (μελέτες εγγειοβελτιωτικών έργων, φραγμάτων, υδρεύσεων και αποχετεύσεων, μελέτες οργάνωσης και επιχειρησιακής έρευνας, λιμενικών έργων, γεωργοοικονομικές- γεωργοτεχνικές εγγείων βελτιώσεων, γεωργοκτηνοτροφικού προγραμματισμού, γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και αλιευτικές)

·      και τοπογραφικά (γεωδαιτικές, φωτογραμετρικές, χαρτογραφικές, κτηματογραφικές και τοπογραφικές μελέτες).

Δηλαδή   10% προκαταβολή φόρου επί της συμβατικής αμοιβής για εκπόνηση μελετών και σχεδίων που αφορούν οποιασδήποτε άλλης φύσης έργα (κτιριακά, ηλεκτρομηχανολογικά κ.λπ.) και για την επίβλεψη της εκτέλεσης αυτών, καθώς και των έργων για τα οποία ο προκαταβλητέος φόρος ορίζεται σε 4% και της ενέργειας πραγματογνωμοσύνης κ.λπ. για τα έργα αυτά.

Για λοιπές περιπτώσεις  (που δεν χρειάζεται θεώρηση ή χορήγηση  σχετικής αδείας η προκαταβολή  είναι 20%

10. ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ : παρακράτηση φόρου 15%. Ο προκαταβλητέος φόρος επί των δικηγορικών αμοιβών είναι 15%, επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων, που αναγράφονται επί των γραμματίων προκαταβολής ως ποσά αναφοράς επί των οποίων υπολογίζονται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους προκαταβολές υπέρ όσων ορίζονται στο άρθρο 61του ν. 4194/2013(Κώδικας Δικηγόρων) για τις παραστάσεις που πραγματοποιούν ενώπιον των δικαστηρίων και όπως οι αμοιβές αυτές κάθε φορά ισχύουν με βάση τις διατάξεις του παραρτήματος III του άρθρου 166 του ίδιου Κώδικα. Η προκαταβολή αυτή του φόρου υποχρεωτικά υπολογίζεται και αποδίδεται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους με ευθύνη των προέδρων τους.
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ : παρακράτηση φόρου 20%. Ο προκαταβλητέος φόρος 15% επί των δικηγορικών αμοιβών δεν οφείλεται στις περιπτώσεις που παρακρατείται φόρος 20% σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. δ' της παρ. 1 του άρθρου 64για κάθε άλλου είδους δικηγορικές αμοιβές (σχετ. ΠΟΛ.1120/25.4.2014).
Δηλαδή όταν καταβάλλονται αμοιβές σε δικηγόρους, παρακρατείται φόρος με συντελεστή 20% στο ακαθάριστο ποσό της αμοιβής μετά την αφαίρεση της αμοιβής που αναγράφεται επί του γραμματίου προκαταβολής ως ποσό αναφοράς και εφόσον η καταβαλλόμενη επιπλέον του γραμματίου αμοιβή ξεπερνά το ποσό των 300 ευρώ. Για παράδειγμα, το ποσό αναφοράς που αναγράφεται επί του γραμματίου προκαταβολής του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου του δικηγόρου «Χ» για παράστασή του στο Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο, για υπόθεση της Ο.Ε. «Α», ανέρχεται στο ποσό των 250 ευρώ. Η εταιρεία «Α» για τις υπηρεσίες αυτές καταβάλλει στο δικηγόρο αμοιβή ύψους 700 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, η πιο πάνω εταιρεία κατά το χρόνο καταβολής της αμοιβής θα προβεί σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20% επί του ποσού των 450 ευρώ (700 ευρώ μείον 250 ευρώ).
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ : όταν δεν παρακρατείται  φόρος προκαταβολής:  Δεν υπολογίζεται προκαταβλητέος φόρος επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων που αναγράφονται επί των γραμματίων προκαταβολής ως ποσά αναφοράς για παραστάσεις που πραγματοποιούν ενώπιον των δικαστηρίων, καθώς και για κάθε άλλη νομική υπηρεσία που παρέχουν οι δικηγόροι οι οποίοι συνδέονται με τον εντολέα τους με σύμβαση έμμισθης εντολής και αμείβονται με πάγια αντιμισθία. Σε αυτή την περίπτωση, στο οικείο γραμμάτιο προκαταβολής, εκτός από την ένδειξη «πάγια αντιμισθία», θα αναγράφεται και ο εντολέας του δικηγόρου. Και τούτο καθόσον ως «εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις» με βάση τις διατάξεις της παρ. ε' της παρ.2 του άρθρου 12του ν.4172/2013, θεωρείται και το εισόδημα που αποκτούν οι δικηγόροι ως πάγια αντιμισθία για την παροχή νομικών υπηρεσιών, επί του οποίου ενεργείται παρακράτηση φόρου με βάση τις διατάξεις των άρθρων 15και 16του νόμου αυτού.
Επίσης, δεν υπολογίζεται και δεν αποδίδεται προκαταβλητέος φόρος επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων, που αναγράφονται επί των γραμματίων προκαταβολής ως ποσά αναφοράς για την παράσταση του δικηγόρου σε κάθε είδους συμβολαιογραφικές πράξεις, διότι στην περίπτωση αυτή η αμοιβή του δικηγόρου καθορίζεται ελεύθερα με έγγραφη συμφωνία μεταξύ δικηγόρου και εντολέα, καθώς και επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων από την αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου που περαιώνεται με απόφαση Δικαστηρίου καθόσον στην περίπτωση αυτή η αμοιβή του δικηγόρου επιδικάζεται από το δικαστήριο με την ίδια απόφαση, με την οποία επιδικάζεται και η αποζημίωση του δικαιούχου. Το ίδιο ισχύει και για τις αμοιβές του δικηγόρου ως συνδίκου στις διαδικασίες πτώχευσης.
ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ : Λοιπές περιπτώσεις  παρακράτησης  φόρου  προκαταβολής  : Περαιτέρω, υπολογίζεται προκαταβλητέος φόρος στις περιπτώσεις που οι δικηγορικές αμοιβές ή το ύψος αυτών συναρτάται άμεσα από το αποτέλεσμα των δικηγορικών υπηρεσιών ή της δίκης, κατόπιν έγγραφης συμφωνίας, όπως π.χ. των εργατικών, αυτοκινητικών, κ.λπ. υποθέσεων όπου ο δικηγόρος αμείβεται με εργολαβικό συμβόλαιο, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι έχουν υποβληθεί τα στοιχεία της έγγραφης συμφωνίας που αποδεικνύουν το ύψος της αμοιβής κ.λπ. όπως τα στοιχεία αυτά θα καθοριστούν με την έκδοση σχετικής Υπουργικής Απόφασης στη Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματος του δικηγόρου.

11.    Πότε μειώνεται  η προκαταβολή  του φόρου : Μείωση προκαταβλητέου φόρου όταν μειώνεται η επιχειρηματική δραστηριότητα των φυσικών  προσώπων
Ο φορολογούμενος μπορεί να ζητήσει με αίτησή του τη μείωση του προκαταβλητέου φόρου που βεβαιώθηκε με την υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος του άρθρου 67για τις περιπτώσεις που προκύψει μείωση του εισοδήματος άνω του 25%. Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση και αφορά μόνο τα ποσά του φόρου που αντιστοιχούν σε μη ληξιπρόθεσμες δόσεις. Ορίζονται επίσης ενδεικτικά τα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να εκτιμηθεί η μείωση του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Για τα στοιχεία που προσκομίζονται, το βάρος της απόδειξης φέρει ο φορολογούμενος και υπόκεινται στον έλεγχο της αρμόδιας ελεγκτικής αρχής.
Αίτηση για μείωση της προκαταβολής φόρου υποβάλλεται και όταν ο φορολογούμενος απεβίωσε τη σχετική δε αίτηση πρέπει να υποβάλλουν οι κληρονόμοι του θανόντος στη Δ.Ο.Υ. μέσα στην ίδια προθεσμία του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε η βεβαίωση. Η φορολογική διοίκηση υποχρεούται να απαντήσει εντός τριών (3) μηνών στην αίτηση μείωσης προκαταβολής φόρου.
Σε περίπτωση θετικής απάντησης προβαίνει στην έκπτωση ανάλογου με την μείωση των εισοδημάτων φόρου από τις επόμενες δόσεις ενώ προβαίνει σε οριστική εκκαθάριση της δήλωσης.
Αν η παραπάνω προθεσμία περάσει άπρακτη, ο φορολογούμενος μπορεί να καταβάλει τις από τη λήξη της προθεσμίας και μετά, απαιτητές δόσεις του φόρου μειωμένες κατά το ποσοστό της μείωσης των εισοδημάτων του. Ωστόσο, ο φορολογούμενος υποχρεούται να καταβάλει τυχόν επιπλέον οφειλόμενο φόρο που θα προκύψει κατά τον έλεγχο της δήλωσης και την οριστική εκκαθάρισή της.
Όταν υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση και μειώνεται ο φόρος, μειώνεται και η προκαταβολή φόρου. Ωστόσο, όταν γίνεται νέα εκκαθάριση του φόρου μετά το τέλος του φορολογικού έτους για το οποίο αυτή βεβαιώνεται, μειώνεται ο φόρος σε σχέση με την αρχική εκκαθάριση και η προκαταβολή φόρου παραμένει η ίδια που είχε βεβαιωθεί με την εκκαθάριση της αρχικής δήλωση