Η Ελλάδα ως θύμα

Από το blog του Θεόδωρου Κατσανέβα

Του Paul Krugman,

The New York Times

Από τότε που στην Ελλάδα χτυπούν τα τύμπανα, έχουμε ακούσει πολλά για το τι συμβαίνει με κάθε τι το Ελληνικό.Μερικές από τις κατηγορίες είναι αληθινές, μερικές λάθος - αλλά όλες είναι εκτός θέματος. Ναι, υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις στην ελληνική οικονομία , στην πολιτική κατάσταση και στην κοινωνία της. Αλλά αυτές οι παραλείψεις δεν είναι η αιτία που προκάλεσε την ελληνική κρίση και απειλεί να εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη.Όχι, οι ρίζες αυτής της καταστροφής βρίσκονται βορειότερα, στις Βρυξέλλες, στη Φρανκφούρτη και το Βερολίνο, όπου αξιωματούχοι δημιούργησαν ένα ίσως μοιραία ελαττωματικό νομισματικό σύστημα που όξυνε τα προβλήματα. Και η λύση στην κρίση, αν υπάρχει, θα πρέπει να προέλθει από την ίδια κατεύθυνση.

Η Ελλάδα παρουσιάζει πολύ διαφθορά και μεγάλη φοροδιαφυγή, και η ελληνική κυβέρνηση συνήθιζε να λειτουργεί με τρόπο πέρα ​​από τις δυνατότητές της χώρας. Από εκεί και πέρα, η ελληνική παραγωγικότητα της εργασίας είναι χαμηλή σε σχέση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα - περίπου το 25 τοις εκατό κάτω από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί,ωστόσο, ότι η παραγωγικότητα της εργασίας, ας πούμε, του Μισισιπή είναι εξίσου χαμηλή με τα αμερικανικά πρότυπα στα ίδια περίπου ως άνω επίπεδα. Από την άλλη πλευρά, πολλά πράγματα που ακούμε για την Ελλάδα δεν είναι ακριβώς αληθινά. Οι Έλληνες δεν είναι τεμπέληδες - αντιθέτως, εργάζονται περισσότερες ώρες από σχεδόν οποιονδήποτε άλλον στην Ευρώπη, και πολύ περισσότερες ώρες από τους Γερμανούς ειδικότερα. Ούτε η Ελλάδα έχει ένα ανεξέλεγκτο κράτος πρόνοιας, όπως οι συντηρητικοί υποστηρίζουν. Οι κοινωνικές δαπάνες της ως ποσοστό του ΑΕΠ, είναι σημαντικά χαμηλότερες απ’ ότι στη Σουηδία ή τη Γερμανία, χώρες που έχουν μέχρι στιγμής ξεπεράσει την ευρωπαϊκή κρίση αρκετά καλά. Λοιπόν, πώς μπήκε η Ελλάδα σε τέτοια ταλαιπωρία ; Ο ένοχος είναι το ευρώ.

Δεκαπέντε χρόνια πριν Ελλάδα δεν ήταν παράδεισος, αλλά ούτε βρισκόταν σε κρίση. Η ανεργία ήταν υψηλή, αλλά όχι καταστροφική, και το έθνος περισσότερο ή λιγότερο τα κατάφερνε στις διεθνείς αγορές, κερδίζοντας αρκετά από τις εξαγωγές, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και άλλες πηγές ώστε να χρηματοδοτεί τις εισαγωγές της. Στη συνέχεια, η Ελλάδα προσχώρησε στο ευρώ, και ένα φοβερό πράγμα συνέβη: οι άνθρωποι άρχισαν να πιστεύουν ότι ήταν ένα ασφαλές μέρος για επενδύσεις. Διεθνείς χρηματοδοτήσεις εισέρευσαν στη χώρα, ορισμένες από τις οποίες, αν και όχι όλες, για να καλύψουν τα κυβερνητικά ελλείμματα. Η οικονομία αναπτύχθηκε, αυξήθηκε ο πληθωρισμός, αλλά η Ελλάδα μετατράπηκε αυξητικά σε μη ανταγωνιστική οικονομία. Σίγουρα, οι Έλληνες σπατάλησαν πολλά, αν όχι τις περισσότερες από τις χρηματικές εισροές, αλλά το ίδιο έκαναν και όλοι όσοι εγκλωβίστηκαν από τη φούσκα του ευρώ. Και τότε έσκασε η φούσκα, και φάνηκαν οι βασικές ρωγμές σε ολόκληρο το σύστημα του ευρώ.Ρωτήστε τον εαυτό σας, γιατί η ζώνη του δολαρίου, επίσης γνωστή ως Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, λειτουργεί αρμονικά χωρίς τις περιφερειακές κρίσεις που τώρα χτυπούν την Ευρώπη ; Η απάντηση είναι ότι, έχουμε μια ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, και οι δραστηριότητες της στην πραγματικότητα, παρέχουν άμεσες λύσεις σε προβλήματα που παρουσιάζονται στις διάφορες πολιτείες.

Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τι θα συμβεί στη Φλόριντα τώρα, στον απόηχο της τεράστιας φούσκας της αγοράς κατοικίας του,αν η πολιτεία αυτή υποχρεωνόταν από μόνη της να αντιμετωπίσει τα μεγάλα κόστη της κοινωνικής ασφάλισης και υγειονομικής περίθαλψης. Ευτυχώς για τη Φλόριντα, η Ουάσιγκτον φροντίζει για το όλο πρόβλημα, πράγμα που σημαίνει ότι η Φλόριντα στην πραγματικότητα εισπράττει οικονομική βοήθεια σε επίπεδα που κανένα ευρωπαϊκό έθνος δε θα μπορούσε να ονειρευτεί. Ή σκεφτείτε ένα παλαιότερο παράδειγμα, την κρίση δανείων της δεκαετίας του 1980, η οποία ήταν σε μεγάλο βαθμό υπόθεση του Τέξας. Οι φορολογούμενοι πλήρωσαν ένα τεράστιο ποσό για να καθαρίσει το χάος - αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των φορολογουμένων αυτών κατοικούν σε άλλες πολιτείας εκτός του Τέξας. Και πάλι, το κεντρικό κράτος έλαβε μέτρα άμεσης επίλυσης του προβλήματος του Τέξας, σε μια κλίμακα αδιανόητη για τα σημερινά δεδομένα της Ευρώπης.

Το πρόβλημα της Ελλάδας, η οποία δεν είναι βέβαια αναμάρτητη, οφείλεται κυρίως στην αλαζονεία των Ευρωπαίων αξιωματούχων, ως επί το πλείστον από τις πλουσιότερες χώρες, οι οποίοι έπεισαν τους εαυτούς τους ότι θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα ενιαίο νόμισμα χωρίς μια ενιαία κυβέρνηση. Και αυτοί οι ίδιοι αξιωματούχοι έχουν κάνει την κατάσταση ακόμα χειρότερη επιμένοντας με ακραίο τρόπο ότι τα προβλήματα του ευρώ προκλήθηκαν από την ανεύθυνη συμπεριφορά των νότιων Ευρωπαίων,και ότι όλα θα λειτουργήσουν καλά, αν οι λαοί είναι πρόθυμοι να υποφέρουν ακόμα περισσότερο. Έτσι φτάσαμε στο αποτέλεσμα των τελευταίων εκλογών στην Ελλάδα που δεν έλυσε κανένα πρόβλημα. Ο κυβερνών συνασπισμός μπορεί να κατάφερε να παραμείνει στην εξουσία,αλλά οι Έλληνες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κρίση έτσι κι αλλιώς. Ο μόνος τρόπος για το ευρώ θα μπορούσε - ίσως - να σωθεί, είναι αν οι Γερμανοί και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, συνειδητοποιήσουν ότι αυτοί είναι που πρέπει να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, ξοδεύοντας περισσότερο και, ναι, να αποδεχτούν υψηλότερο πληθωρισμό. Αν όχι, έ τότε η Ελλάδα θα μείνει στην ιστορία ως το περήφανο θύμα της εκδίκησης των άλλων.