Καληνύχτα Ευρώ

analyst

Η «Εναλλακτική για την Ιταλία» είναι ένα ακόμη κόμμα που στηρίζει τον αγώνα εναντίον της Ευρωζώνης ως 4ου Ράιχ και της Γερμανίας – θεωρώντας πολύ σωστά πως η έξοδος της χώρας από τη νομισματική ένωση είναι απολύτως απαραίτητη, εάν θέλει να αποφύγει την καταστροφή και το χάος

«Το 2007 οι Έλληνες συγκαταλέγονταν ανάμεσα στους πλουσιότερους λαούς παγκοσμίως, με βάση την αξία των περιουσιακών τους στοιχείων (πηγή: Credit Suisse) – τα οποία, για τη μεσαία τάξη, υπολογίζονταν στο 1,16 τρις $. Έκτοτε, λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, κυρίως δε μετά την υποταγή της χώρας στην Τρόικα, η μεσαία τάξη, η οποία παραδοσιακά στηρίζει τη Δημοκρατία και την κοινωνία, έχασε περιουσιακά στοιχεία αξίας 482 δις $ – οπότε της απομένουν ακόμη 678 δις $.

Από την άλλη πλευρά το 2000, όπου η Ελλάδα εισερχόταν στην Ευρωζώνη, η μεσαία τάξη αποτελούταν από 4,7 εκ. ενήλικες – φτάνοντας στα 5,8 εκ. το 2008 και υποχωρώντας σήμερα στα 4,6 εκ. (1,2 εκ. λιγότερα άτομα από το 2008 και 100.000 λιγότερα σε σχέση με το 2000). Ο μέσος πλούτος της μεσαίας τάξης των 5,8 εκ. Ελλήνων ήταν περίπου 200.000 $ ανά άτομο – έχοντας σήμερα διαμορφωθεί στα 147.000 $ για τα 4,6 εκ., όσο ήταν το 2007 ο μέσος πλούτος όλων των Πολιτών (136.800 $ το 2007 και 81.300 το 2014).

Περαιτέρω, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας το 2007 ήταν στα 239,3 δις € (107,2% του ΑΕΠ), φτάνοντας πλέον στα 320 δις € περίπου (180% του ΑΕΠ) – παρά το ότι μεσολάβησαν δύο ουσιαστικά διαγραφές (PSI, επαναγορά ομολόγων). Υπολογίζεται δε πως θα πλησιάσει τα 350 δις € στα τέλη του έτους – οπότε στο 200% του ΑΕΠ, εάν διαμορφωθεί τελικά στα 175 δις €. Την ίδια στιγμή, το μη εξυπηρετούμενο ιδιωτικό χρέος έχει εκτιναχθεί στα 200 δις € περίπου (100 δις € απέναντι στις τράπεζες και 100 δις € στο δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία κοκ.), μέσα στα λίγα τελευταία χρόνια.

Συνοψίζοντας, μόνο η μεσαία τάξη έχασε 482 δις $, καθώς επίσης 1.200.000 μέλη της, όταν το δημόσιο χρέος θα αυξηθεί κατά 111 δις € – με το ΑΕΠ να χάνει περί τα 60 δις € και με την ανεργία να διαμορφώνεται στο 25%, παρά τη μαζική μετανάστευση των Ελλήνων.

Παράλληλα το ασφαλιστικό καταρρέει, οι συντάξεις θα αποτελούν σύντομα όνειρο θερινής νύχτας, η παιδεία υποφέρει, το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε κατά 3,5 χρόνια, το κοινωνικό κράτος γκρεμίζεται μεθοδικά, ενώ οι τράπεζες χρεοκόπησαν για πολλοστή φορά – με την κυβέρνηση να καθησυχάζει τις μάζες, σφίγγοντας ταυτόχρονα τη θηλιά στο λαιμό τους» (πηγή).

.

Ανάλυση

Όπως έχουμε αναφέρει στο παρελθόν (άρθρο), η Ιταλία υποφέρει από μία πολύ βαριά τραπεζική κρίση, η οποία όμως είναι το αποτέλεσμα της οικονομικής κατάρρευσης που βιώνει – ενώ «Η κίνηση των πέντε αστέρων» που αντιτίθεται στο ευρώ, ευρίσκεται στον καλύτερο δρόμο για κερδίσει σύντομα τις βουλευτικές εκλογές. Εν τούτοις ο B. Grillo, ο αρχηγός της, δεν είναι μόνο ιδιότροπος αλλά, επίσης, αρκετά ελαστικός, όσον αφορά τις θέσεις του για το κοινό νόμισμα – αφού προτείνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή ή μη της Ιταλίας στην Ευρωζώνη.

Ως εκ τούτου είναι εύλογη η ίδρυση πιο ριζοσπαστικών κομμάτων, τα οποία απαιτούν την άμεση έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση – πιστεύοντας πως η Ιταλία δεν έχει απολύτως καμία εναλλακτική δυνατότητα, εάν θέλει να αποφύγει την καταστροφή και το χάος. Στα πλαίσια αυτά, η νέα παράταξη «Εναλλακτική για την Ιταλία» είναι βέβαιο πως θα αποκτήσει πολλούς οπαδούς – ενώ η  βασική της άποψη είναι το ότι, έχει έλθει πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να ενωθούν όλες οι δυνάμεις της χώρας κάτω από ένα και μοναδικό κόμμα, με στόχο την απελευθέρωση της Ιταλίας από το γερμανικό ζυγό.

Περαιτέρω, φαίνεται πλέον καθαρά πως η Ιταλία δεν θα είναι για πολύ καιρό ακόμη μέλος της Ευρωζώνης – αφού οι πολιτικές και κοινωνικές ευρώ-φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό της καλύπτουν όλες τις κομματικές αποχρώσεις, από τα αριστερά έως τα δεξιά.

Δεν χρειάζεται βέβαια να είναι κανείς οικονομολόγος για να διαπιστώσει πως όλες αυτές οι δυνάμεις έχουν απόλυτο δίκιο – επειδή αφενός μεν η νομισματική ένωση είναι θνησιγενής (ανάλυση), αδύνατον δηλαδή να επιβιώσει χωρίς τη δημοσιονομική, τραπεζική και πολιτική ένωση της μη διαθέτοντας κανένα μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων, αφετέρου η οικονομική εξέλιξη της είναι τρομακτική, συγκρινόμενη με τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ειδικότερα τα εξής:

Τα οικονομικά μεγέθη της Ιταλίας

Η Ιταλία, όσον αφορά το ρυθμό ανάπτυξης της (ΑΕΠ), είχε διατηρήσει την επαφή της με τη Γερμανία έως το 2007 (γράφημα). Έκτοτε όμως έχει καταρρεύσει, αδυνατώντας πρακτικά να επανέλθει – ενώ από το 2011 και μετά βιώνει μία βαθιά ύφεση, η οποία είναι αδύνατον να αντιμετωπισθεί, σε αντίθεση με τη Γαλλία που κατάφερε να ανακάμψει.

Επεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη του πραγματικού ΑΕΠ της Γαλλίας (πράσινη καμπύλη), της Γερμανίας (γαλάζια) και της Ιταλίας (πορτοκαλί), από την ημερομηνία εισόδου τους στην Ευρωζώνη έως το 2015.

.

Περαιτέρω, ακόμη πιο δραματική είναι η εξέλιξη της βιομηχανικής της παραγωγής, η οποία υπολείπεται κατά πολύ της Γερμανίας – όπου ηΙταλία αναπτύχθηκε μεν ανάλογα με τη Γαλλία μετά το 2000, ενώ την ξεπέρασε μετά το 2004, αλλά έμεινε έκτοτε πολύ πίσω. Κάτι αντίστοιχο συνέβη επίσης με τη Γαλλία, η οποία όμως δεν κατέρρευσε σε τέτοιο βαθμό μετά το 2011, όπως η Ιταλία (γράφημα) – αν και έχει χάσει εντελώς την επαφή της με τη Γερμανία.

Επεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη της βιομηχανικής παραγωγής της Γερμανίας (γαλάζια καμπύλη), της Γαλλίας (πράσινη) και της Ιταλίας (πορτοκαλί), από το 1999 έως το 2015.

.

Συνεχίζοντας, η αιτία αυτών των δυσμενών εξελίξεων για τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, δεν είναι άλλη από τη μεταβολή του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος – όπου η Γερμανία λειτούργησε ανταγωνιστικά απέναντι στους εταίρους της και εις βάρος των εργαζομένων της (μισθολογικό dumping), επειδή δεν αύξανε τους μισθούς τους ανάλογα με την παραγωγικότητα τους.

Έτσι, έως το 2006 η διαφορά του κόστους εργασίας μεταξύ της Γερμανίας και της Ιταλίας έφτασε στο 20% (γράφημα), στραγγαλίζοντας κυριολεκτικά τη βιομηχανική παραγωγή της Ιταλίας – η οποία ατυχώς δεν συνειδητοποίησε πως η Γερμανία εφάρμοζε την πολιτική της φτωχοποίησης του γείτονα (ανάλυση), αδιαφορώντας ουσιαστικά για την επιβίωση της Ευρωζώνης.

Επεξήγηση γραφήματος: Κόστος παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος – Ιταλία (πορτοκαλί καμπύλη), Γαλλία (πράσινη) και Γερμανία (γαλάζια).

.

Περαιτέρω, ο καθένας καταλαβαίνει πως αυτή η τεράστια διαφορά στο κόστος παραγωγής σε χώρες με παρόμοια οικονομική δομή, όπως οι παραπάνω, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε μεγάλες εκρήξεις – ενώ οφείλουμε να υπενθυμίσουμε πως η Ιταλία, έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990, ήταν ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής της Γερμανίας στην κατασκευή μηχανολογικού εξοπλισμού, η οποία είναι ο σημαντικότερος κλάδος της βιομηχανικής παραγωγής.

Υπάρχουν βέβαια αρκετοί που ειρωνεύονται τη χρόνια αδυναμία του νομίσματος της, της λιρέτας, όταν δεν είχε ακόμη υιοθετήσει το ευρώ. Εν τούτοις, η αδυναμία ενός νομίσματος δεν έχει καμία σχέση με την ικανότητα μίας χώρας να παράγει ανταγωνιστικά προϊόντα, πουλώντας τα σε ολόκληρο τον πλανήτη – αφού το μόνο μειονέκτημα του είναι η άνοδος του πληθωρισμού, η οποία όμως δεν εμποδίζει την παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων, για εκείνο το χρονικό διάστημα που ένα κράτος υποτιμάει το νόμισμα του με συνέπεια και έγκαιρα.

Αυτό που δεν είναι όμως εύκολα κατανοητό είναι το γεγονός ότι, ακόμη και όταν υπάρχει ένα κοινό νόμισμα σε πολλές χώρες, συνεχίζονται οι συναλλαγματικές διαφορές μεταξύ τους – οι οποίες αποτυπώνονται από τις πραγματικά σταθμισμένες νομισματικές ισοτιμίες.

Στα πλαίσια αυτά, όπως φαίνεται από το επόμενο γράφημα, η σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία της Ιταλίας, επίσης της Γαλλίας αν και σε μικρότερο βαθμό, αυξήθηκε μαζικά σε σχέση με τη Γερμανία – λόγω της μισθολογικής πολιτικής της τελευταίας, όπως αναλύσαμε παραπάνω. Ως εκ τούτου τα προϊόντα της έγιναν πολύ ακριβότερα στις διεθνείς αγορές, η Ιταλία έχασε την ανταγωνιστικότητα της και η βιομηχανία της κατέρρευσε – οπότε ακολούθησε η πτώση του ΑΕΠ, η ύφεση, η αύξηση των κόκκινων δανείων, τα τραπεζικά προβλήματα, η άνοδος του δημοσίου χρέους σε επίπεδα πλέον που δεν είναι βιώσιμα κοκ. Μειώθηκε βέβαια το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της, αλλά αποκλειστικά και μόνο επειδή περιορίσθηκαν δραματικά οι εισαγωγές της, λόγω της φτωχοποίησης του πληθυσμού της – κάτι που συνέβη σε πολλές άλλες χώρες, μετά το ξέσπασμα της κρίσης.

Επεξήγηση γραφήματος: Πραγματική σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία της Ιταλίας (πορτοκαλί καμπύλη), της Γαλλίας (πράσινη) και της Γερμανίας (γαλάζια). Για παράδειγμα, το «γερμανικό ευρώ» υποτιμήθηκε από το 1,00 στο 0,90 το 2010/11, ενώ το γαλλικό έφτασε στο 1,10 το 2014 και το ιταλικό στο 1,22 σχεδόν το 2009 – οπότε τα ιταλικά προϊόντα έγιναν πάνω από 30% ακριβότερα, συγκριτικά με τα γερμανικά.

.

Συνεχίζοντας, η λύση της Ιταλίας θα ήταν θεωρητικά η εσωτερική υποτίμηση, η οποία εφαρμόσθηκε στην Ελλάδα μέσω των μνημονίων. Εν τούτοις, οι παρενέργειες της είναι κάτι περισσότερο από καταστροφικές, όπως τεκμηριώθηκε με το χειρότερο δυνατό τρόπο στην πατρίδα μας –οπότε δεν έχει καμία άλλη εναλλακτική επιλογή, εκτός από την έξοδο της από την Ευρωζώνη το συντομότερο δυνατόν.

Βέβαια, η απόκλιση της από τη Γερμανία έχει κάπως μειωθεί, αφού η κυβέρνηση της εφαρμόζει πλέον την πολιτική λιτότητας  – με την έννοια πως η διαφορά κόστους των προϊόντων της, σε σχέση με τα γερμανικά, έχει περιορισθεί κάτω από το 25%. Εν τούτοις, η Γερμανία έχει αποκτήσει πλέον ένα σταθερό ανταγωνιστικό προβάδισμα σε σχέση με τη Γαλλία (15% φθηνότερη) και την Ιταλία (άνω του 20%), ενώ δεν είναι καθόλου διατεθειμένη να το χάσει – γεγονός που σημαίνει ότι, τα ιταλικά προϊόντα θα συνεχίζουν να «εκδιώκονται» από τις διεθνείς αγορές, οπότε η ιταλική βιομηχανία θα καταρρεύσει εντελώς, εάν η χώρα παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης.

Ολοκληρώνοντας, όλοι οι συντελεστές του ιταλικού ΑΕΠ, όπως η κατανάλωση, οι ιδιωτικές επενδύσεις, οι δημόσιες δαπάνες και οι εξαγωγές, ευρίσκονται σε μία συνεχή καθοδική πορεία – τεκμηριώνοντας πως η οικονομία της Ιταλίας είναι αδύνατον να επανέλθει, όσο και αν η κυβέρνηση της ισχυρίζεται το αντίθετο.

Επίλογος

Η Ευρωζώνη, πολύ περισσότερο έτσι όπως έχει εξελιχθεί, είναι καταδικασμένη να διαλυθεί, με απόλυτη ευθύνη της Γερμανίας – η οποία αφενός μεν λειτούργησε ύπουλα από το ξεκίνημα της, αφετέρου απομυζεί αχόρταγα τους εταίρους της μετά το 2008. Είτε η Γερμανία έχει στόχο λοιπόν να κατακτήσει εδαφικά τη μία μετά την άλλη χώρα, δημιουργώντας το 4ο Ράιχ με οικονομικά όπλα, είτε όχι, η Ευρωζώνη πρέπει να διαλυθεί το συντομότερο δυνατόν – εκτός εάν αποχωρήσει μόνο η Γερμανία (ανάλυση), επιτρέποντας σε όλα τα υπόλοιπα κράτη να ενωθούν δημοσιονομικά, τραπεζικά και πολιτικά.

Σε κάθε περίπτωση, ότι και να συμβεί δεν θα αργήσει πολύ ακόμη – κάτι που δεν θα πρέπει να θεωρήσει κανείς ως ανώδυνο, αφού την ίδια στιγμή διενεργείται το μεγαλύτερο νομισματικό πείραμα όλων των εποχών, για τους κινδύνους από το οποίο προειδοποιεί πλέον και ο επενδυτικός γίγαντας των Rothschild (πηγή). Ως εκ τούτου, όλες οι χώρες, οι επιχειρήσεις και οι Πολίτες τους οφείλουν να είναι κατάλληλα προετοιμασμένοι για ένα τέτοιο ενδεχόμενο – πόσο μάλλον η Ελλάδα, η οικονομία της οποίας πνέει τα λοίσθια.

Από την άλλη πλευρά, αν και θα συστήναμε στην Ιταλία να εγκαταλείψει το συντομότερο δυνατόν την Ευρωζώνη, προτού καταστραφεί εντελώς από τη Γερμανία, δεν θα προτείναμε κάτι ανάλογο στην Ελλάδα – επειδή είναι δυστυχώς εγκλωβισμένη, χωρίς καμία βιώσιμη έξοδο διαφυγής (ανάλυση).

Αυτό που πρέπει όμως να κάνει η Ελλάδα είναι να οχυρωθεί όσο καλύτερα μπορεί – μη επιτρέποντας τη λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας της, με κάθε κόστος. Για να τα καταφέρει οφείλουν οι Πολίτες της να απαιτήσουν στάση πληρωμών και καταγγελία των δανειακών συμβάσεων στο ευρωπαϊκό δικαστήριο (άρθρο), πλημμυρίζοντας κυριολεκτικά τους δρόμους – παύοντας να σιωπούν όπως τα πρόβατα που περιμένουν στωικά τη σφαγή τους, καθώς επίσης σταματώντας να ενοχοποιούν τον εαυτό τους για το κατάντημα της Ελλάδας.

Έτσι θα καθυστερήσουν τουλάχιστον την καταστροφή της πατρίδας τους,έως ότου κάποια άλλη χώρα, πιθανότατα η Ιταλία, ανοίξει την πόρτα της φυλακής που προσπαθεί να διατηρήσει ερμητικά κλειστή η γερμανική κυβέρνηση – με στόχο να εκμεταλλευθεί όσο περισσότερο μπορεί τα άλλα κράτη. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν ανεύθυνο κατά την άποψη μας – η οποία μπορεί φυσικά να είναι εσφαλμένη, αφού κανένας δεν είναι σε θέση να ισχυριστεί πως είναι αλάνθαστος.