Η... αμερικανική συνταγή θα δώσει τη λύση στην Ευρώπη

euro2day

του Αθανάσιου Χ. Παπανδρόπουλου

Βάσιμες οι ελπίδες ότι και η Ευρώπη θα ακολουθήσει παρεμφερή βηματισμό με τις ΗΠΑ, λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου και της σχετικής ανόδου της κατανάλωσης. Η νέα επιχειρηματική πραγματικότητα και η σοβαρότερη πρόκληση για την ΕΕ.

Την τελευταία φορά που η αμερικανική οικονομία είχε γνωρίσει 5% άνοδο σε τρίτο τρίμηνο ήταν το 2000 και, όπως φαίνεται, το γεγονός αυτό δεν είναι το απλό προϊόν μιας ευνοϊκής συγκυρίας. Όπως υποστηρίζει ο πρόεδρος των οικονομικών συμβούλων του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, Τζαίησον Φιούρμαν, «η αμερικανική οικονομία έχει μπει σε φάση σταθερής οικονομικής ανάπτυξης, η οποία έχει και ουσιαστικά διαρθρωτικά χαρακτηριστικά που θα της εξασφαλίσουν εκ νέου τη διεθνή πρωτοκαθεδρία. Υπό αυτή την έννοια, το 2015 θα είναι αποφασιστική χρονιά».

Όλα δείχνουν ότι ο προεδρικός σύμβουλος δεν έχει άδικο. Στη διάρκεια του εννεαμήνου 2014 η αμερικανική οικονομία δημιουργούσε κατά μέσον όρο 245.000 νέες θέσεις εργασίας μηνιαίως, έναντι 120.000 θέσεων την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Επίσης, την ίδια περίοδο, τα νοικοκυριά αύξησαν τις δαπάνες τους κατά 3% και οι επιχειρήσεις κατά 4% περίπου.

Από την άλλη πλευρά, η κατά 50% πτώση του ενεργειακού κόστους δημιούργησε για επιχειρήσεις και νοικοκυριά πρόσθετα εισοδήματα για κατανάλωση, περιορίζοντας την ίδια στιγμή και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ. Εντυπωσιακές είναι και οι διαρθρωτικές αλλαγές στον αμερικανικό παραγωγικό ιστό, ο οποίος προσαρμόζεται με γρήγορα βήματα στις απαιτήσεις της νέας οικονομίας - στην οποία ιδιαίτερα σημαντικός θα είναι και ο ρόλος των νέων ενεργειακών πηγών που αναπτύσσονται στην Αμερική.

Κατά την καθηγήτρια διοίκησης επιχειρήσεων Νάνσυ Κοέν, στην Αμερική του 2015 είναι εντυπωσιακή και η αλλαγή νοοτροπίας στις ηγετικές επιχειρήσεις, οι οποίες, με αυξανόμενο ρυθμό, δίνουν πλέον μεγάλο βάρος στην κοινωνική διάσταση της λειτουργίας τους, επενδύουν δε όλο και περισσότερο στον ανθρώπινο παράγοντα και στη φήμη τους. «Από την άποψη αυτή, πολύ σημαντικό είναι το παράδειγμα που προσφέρει ο CEO της Unilever, Πωλ Πόλμαν, ο οποίος κυριολεκτικά πρωτοπορεί στον τομέα της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Και η πρωτοπορία αυτή χρησιμεύει ως παράδειγμα και για άλλες επιχειρήσεις, όχι πάντα πρόθυμες να προχωρήσουν σε κοινωνικές καινοτομίες», μας είπε η Αμερικανίδα καθηγήτρια.

«Το μέλλον μίας επιχείρησης που δεν θα βρίσκεται σε φάση σύνδεσης με την κοινωνία και τις ανάγκες της θα γίνεται άδηλο με το πέρασμα του χρόνου», τονίζει ο CEO της Unilever –που λόγω των διαφόρων επιλογών του δεν έχει μόνον φίλους στον χώρο όπου δραστηριοποιείται.

«Ο Πωλ Πόλμαν είναι ο CEO που κατάλαβε ότι ο καπιταλισμός, για να επιβιώσει, πρέπει να δώσει πλέον προτεραιότητα στην ψυχή περισσότερο απ' ό,τι στο μυαλό», τονίζει ο καθηγητής Πάτρικ Σπένσερ. «Αυτό σημαίνει ότι το αμερικανικό επιχειρείν θα γίνει πολύ σύντομα και εργαστήριο κοινωνικών πειραματισμών και καινοτομιών που σίγουρα θα ενισχύσουν και τη δυναμική του».

Δεν χωρά έτσι καμία αμφιβολία ότι πίσω από την άνοιξη της αμερικανικής οικονομίας κυοφορείται και μια νέα επιχειρηματική πραγματικότητα, που κανείς πλέον δεν μπορεί να αγνοήσει. Επιπροσθέτως, η Αμερική έχει θετικό δημογραφικό δείκτη και, παρά τη χρηματοπιστωτική κρίση που γνώρισε, είναι ακόμα χώρα υποδοχής ταλαντούχων νέων από όλο τον κόσμο. Κατά συνέπεια, η χώρα έχει και σοβαρά αποθέματα δυναμισμού, που θα της επιτρέψουν όχι μόνον να παρακολουθεί τις εξελίξεις αλλά και να προκαλεί τις περισσότερες από αυτές στους τομείς των γνώσεων και της καινοτομίας.

Στο μέτρο δε που η ευρωζώνη θα γνωρίζει αστάθεια και πενιχρή ανάπτυξη, το αμερικανικό νόμισμα θα διατηρεί τη διεθνή πρωτοκαθεδρία του – με την Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα (Fed) να καθορίζει και τις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές εξελίξεις. Στο επίπεδο αυτό, ήδη πολύς λόγος γίνεται στις διεθνείς αγορές για μία πιθανή άνοδο των αμερικανικών επιτοκίων.

Υπό αυτές τις συνθήκες, η σοβαρότερη πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα για την ευρωζώνη –που από την 1η Ιανουαρίου, με την είσοδο της Λιθουανίας, έχει πλέον 19 μέλη– είναι να βρει τον δρόμο εξόδου από την ύφεση και την υπερχρέωση, πριν υποστεί ανήκεστο βλάβη.