Διδάγματα από την Ισπανία

Νέα Πολιτική

Tου Μελέτη Μελετόπουλου*

H Ισπανία δεν είναι μία μεσαία μεσογειακή χώρα, όπως λανθασμένα πιστεύει συνήθως η ελληνική κοινή γνώμη. Η Ισπανία, η χώρα που αποίκησε πρώτη την Αμερική, υπήρξε κατά την Αναγέννηση παγκόσμια υπερδύναμη, και έχασε την πρωτοκαθεδρία από την Μεγάλη Βρεταννία πολύ αργότερα, τον 17^ο αιώνα. Μέχρι τον 19^ο αιώνα, άλλωστε, η Ισπανία διατηρούσε υπό τον έλεγχό της αχανείς εκτάσεις στην νότιο Αμερική. Αλλά και ο ισπανικός πολιτισμός είναι από τους σημαντικώτερους παγκοσμίως, έχει αναδείξει κολοσσούς, τα Ισπανικά είναι επίσημη γλώσσα σε τουλάχιστον 21 κράτη και η δεύτερη πιό διαδεδομένη παγκοσμίως μετά τα κινέζικα. Στις ΗΠΑ, η ισπανική έχει de facto καταστεί δεύτερη γλώσσα επικοινωνίας. Άρα η Ισπανία είναι η μητρόπολη ενός μεγάλου, παγκόσμιου πολιτισμού, μία πολιτιστική υπερδύναμη, το γνωρίζει και συμπεριφέρεται με την ανάλογη αξιοπρέπεια και αυτοπεποίθηση.

Μετά από την μακρά οπισθοδρομική διακυβέρνηση του στρατηγού Φράνκο, αποτέλεσμα ενός αιματηρού εμφυλίου πολέμου, η Ισπανία εισήλθε το 1975 στην ομαλότητα και την δημοκρατία χωρίς να προηγηθεί μία εθνική καταστροφή, όπως έγινε στην Ελλάδα. Αποφεύγοντας τα δράματα και τα μεγάλα ρήγματα, που προκαλούν ασυνέχειες με μακροπρόθεσμα αρνητικά αρνητικά αποτελέσματα, οι Ισπανοί ώριμα υιοθέτησαν τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Αλλά και ο Χουάν Κάρλος, που ο Φράνκο πριν πεθάνει τοποθέτησε βασιλιά, λειτούργησε υπεύθυνα όχι ως προστάτης και προέκταση του απερχόμενου δικτατορικού καθεστώτος, αλλά ως εγγυητής των δημοκρατικών θεσμών. Έτσι την Ισπανία κυβέρνησαν κατά την διάρκεια της βασιλείας του  δεξιές, κεντρώες και αριστερές κυβερνήσεις, χωρίς ο βασιλιάς να αναμειχθεί ούτε κατά διάνοια στην διακυβέρνηση. Παρενέβη, όμως, όταν το 1981 ο συνταγματάρχης Τεχέρο επιχείρησε να καταλάβει το Κοινοβούλιο και να επιβάλει δικτατορία.

Όταν ο βασιλιάς έπαψε να είναι σε θέση να ασκεί κανονικά τα καθήκοντά του και αν ελέγχει το οικογενειακό του περιβάλλον και τις οικονομικές του δραστηριότητες, οι Ισπανοί αντέδρασαν ώριμα, υπεύθυνα και γρήγορα. Υποχρέωσαν τον υπερήλικο βασιλιά να παραιτηθεί υπέρ του υιού του. Δεν δίστασαν, δε, να παραπέμψουν στην δικαιοσύνη την κόρη του, την στιγμή που σε άλλες χώρες συγκαλύπτονται σκάνδαλα διαφθοράς υφυπουργίσκων και διαφόρων ψευδοδιασημοτήτων.

Αλλά το πιό ενδιαφέρον δείγμα του πώς λειτουργεί ένα κυρίαρχο κράτος είναι ο χειρισμός του αυτονομιστικού καταλωνικού κινήματος. Η ισπανική κυβέρνηση αρνήθηκε αδιάλλακτα κάθε συζήτηση, το Ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο απέρριψε την πρόταση γιά δημοψήφισμα, οι αυτονομιστές υποχρεώθηκαν να στήσουν ένα ανεπίσημο «δημοψήφισμα» τύπου πανηγύρι στο χωριό, το ψευδοδημοψήφισμα ούτως ή άλλως οδήγησε σε συντριβή των αυτονομιστών, ενώ κατά την διάρκεια όλης αυτής της έκνομης διαδικασίας η ισπανική κυβέρνηση, που επέδειξε μεγάλη αυτοκυριαρχία αλλά όχι ενδοτικότητα, εσιώπησε.

Τώρα, αφού τελείωσε όλη αυτή η φιέστα, η ισπανική δικαιοσύνη ανακοίνωσε την περασμένη Παρασκευή ότι ο πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης της Καταλωνίας Αρτούρο Μας, η αντιπρόεδρος και η υπουργός Παιδείας προσάγονται γιά πολιτική ανυπακοή, κατάχρηση εξουσίας και διασπάθιση δημοσίου χρήματος.

Έτσι λειτουργούν τα συντεταγμένα κράτη.

*Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύτηκε στο Kontra News)