Οδηγός για να ξεμπλέξετε από το χάος του ΕΝΦΙΑ - πώς θα ελέγξετε για λάθη και πώς θα μειώσετε το φόρο

money-money

Τα προβλήματα για οικόπεδα εκτός αντικειμενικού συστήματος και εντός οικισμών, αγροτεμάχια με κτίσματα, ημιτελείς κενές οικοδομές - Τι γίνεται με τα λανθασμένα ή ελλιπή στοιχεία για τις γεωγραφικές θέσεις των ακινήτων, τα ποσοστά συνιδιοκτησίας, τα εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία ή ψιλή κυριότητα), τους ορόφους, τις προσόψεις κ.λπ.

Έναν αναλυτικό οδηγό που θα σας βοηθήσει να ελέγξετε σωστά το εκκαθαριστικό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) και να εντοπίσετε πού ακριβώς οφείλονται τυχόν υπέρογκες χρεώσεις, παρουσιάζει σήμερα το money-money.gr.

Με τη βοήθεια συγκεκριμένων οδηγιών που σας παρέχουμε μπορείτε να βρείτε και να διορθώσετε τυχόν λάθη ή παραλείψεις που κάνατε στη συμπλήρωση τουεντύπου Ε9 και είχαν ως συνέπεια να χρεωθείτε με υπέρογκα ποσά ΕΝ.Φ.Ι.Α. Αποσαφηνίζουμε, επίσης, τι ακριβώς θα πρέπει να πράξετε από δω και στο εξής εάν χρεωθήκατε με υπέρμετρα αυξημένα ποσά ΕΝ.Φ.Ι.Α. όχι με δική σας υπαιτιότητα αλλά εξαιτίας λαθών στο σύστημα υπολογισμού του φόρου που χρησιμοποίησε το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών. Επιπλέον, σας δίνουμε ξεκάθαρες απαντήσεις για το τι ακριβώς θα ισχύσει με τα εκκαθαριστικά και τις προθεσμίες εξόφλησης των μηνιαίων δόσεων του νέου φόρου.

Για να δείτε το εκκαθαριστικό σας, πρέπει να συνδεθείτε με την εφαρμογή του περιουσιολογίου, εκεί δηλαδή που κάνατε τη δήλωση Ε9  χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας για το taxisnet. Από το αριστερό μενού θα εκτυπώσετε το αρχείο με το εκκαθαριστικό.

  Δείτε πόσος είναι ο σωστός φόρος ακινήτων και συγκρίνετε με το εκκαθαριστικό

Υπολογίστε το φόρο για τα κτίσματα κάνοντας κλικ εδώ

Υπολογίστε το φόρο για τα αγροτεμάχια κάνοντας κλικ εδώ

Υπολογίστε το συμπληρωματικό φόρο ακινήτων κάνοντας κλικ εδώ

Διαβάστε ακόμη: Το λάθος που εκτόξευσε στα ύψη τον ΕΝΦΙΑ για τα αγροτεμάχια και πώς θα το διορθώσετε

Για να ξεμπλέξετε γρήγορα και εύκολα το «κουβάρι» του ΕΝ.Φ.Ι.Α πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω «βήματα»:

1) Ελέγξτε τις αναγραφόμενες φορολογητέες αξίες των ακινήτων που αναγράφονται στο εκκαθαριστικό. Εξετάστε προσεκτικά τις φορολογητέες αξίες των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων σας, που αναγράφονται στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. και συγκρίνετέ τις με τις αντίστοιχες αξίες που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) για τα έτη 2011, 2012 και 2013, τα οποία επίσης έχουν αναρτηθεί στον λογαριασμό σας στο ΤΑΧISNET.

Αν από τη σύγκριση των φορολογητέων αξιών που αναγράφουν τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α. και του ΦΑΠ για τα ίδια ακίνητα προκύπτει ότι για ορισμένα ή για όλα τα ακίνητά σας, οι αξίες που ελήφθησαν υπόψη για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι υψηλότερες από αυτές που ελήφθησαν υπόψη για τον ΦΑΠ, τότε έχετε ήδη εντοπίσει έναν από τους λόγους για τον οποίο χρεωθήκατε επιπλέον ποσά.

Όσον αφορά τα αγροτεμάχια, επειδή η φορολογητέα αξία τους αναγράφεται μόνο στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. κι όχι και στα εκκαθαριστικά του ΦΑΠ (τα αγροτεμάχια είχαν εξαιρεθεί από τον συγκεκριμένο φόρο), η αναζήτηση των αιτιών για τυχόν υπέρογκες χρεώσεις θα πρέπει να εστιαστεί στο εάν η αναγράφομενη αξία «βγάζει μάτι» ότι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική τιμή της περιοχής που ανήκει το ακίνητο.

2) Αναζητήστε την αιτία της υπερχρέωσης πρώτα στα οικόπεδα. Μια από τις πιο πιθανές αιτίες για τις οποίες μπορεί να έχετε υπερχρεωθεί αδικαιολόγητα με πολύ μεγάλο ποσό ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι να έχετε κληθεί να πληρώσετε δυσανάλογα υψηλό φόρο για ένα ή περισσότερα οικόπεδα που διαθέτετε σε περιοχές εντός ορίων οικισμών, στις οποίες όμως δεν ισχύει το σύστημα των αντικειμενικών αξιών. Σε δεκάδες νομούς της χώρας υπάρχουν, πράγματι, περιοχές εντός ορίων οικισμών που όμως δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων. Δηλαδή στις περιοχές αυτές δεν έχουν καθοριστεί τιμές ζώνης ανά τ.μ. (αντικειμενικές αξίες). Ο νόμος για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. προβλέπει ότι σ' αυτές τις περιοχές ο φόρος υπολογίζεται με βάση τις τιμές ζώνης που έχουν καθοριστεί σε όμορες περιοχές. Όμως, σε πολλές περιπτώσεις οι τιμές αυτές είναι πολύ υψηλότερες από τις πραγματικές τιμές των οικοπέδων ή ακόμα και από τις τιμές με βάση τις οποίες υπολογίστηκε ο ΦΑΠ για τα έτη 2011-2013.

Ένα ακόμη λάθος στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ των οικοπέδων αφορά στους Συντελεστές Αξιοποίησης των Οικοπέδων (ΣΑΟ) που αποτελούν βασικό στοιχείο για τον υπολογισμό του φόρου. Σύμφωνα με το νόμο, για τα οικόπεδα για τα οποία δεν έχει προσδιοριστεί ΣΑΟ λαμβάνεται υπόψη ο χαμηλότερος ΣΑΟ του οικισμού ή του νομού ή της περιφέρειας. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις για τον υπολογισμό του φόρου των οικοπέδων μιας περιοχής χρησιμοποιήθηκε ο ΣΑΟ μιας άλλης περιοχής. Πέραν αυτού υπάρχουν και περιπτώσεις που δεν εφαρμόστηκε η πρόβλεψη για το χαμηλότερο ΣΑΟ και ελήφθη υπόψη μεγαλύτερος.

Μια ακόμη αιτία για τις υπέρογκες χρεώσεις μπορεί αναζητηθεί στις συνενώσεις Δήμων με βάση τον «Καλλικράτη», που είχαν ως αποτέλεσμα να εξομοιωθούν οι αντικειμενικές τιμές Δήμων ή αστικών κέντρων της επαρχίας με εκείνες χωριών, οικισμών ακόμα και άγονων εκτάσεων που διοικητικά συγχωνεύθηκαν στον ίδιο Δήμο.

3) Ελέγξτε εάν υπολογίστηκε ή όχι έκπτωση του φόρου για τα ημιτελή σας κτίσματα. Αν έχετε στην κατοχή σας ημιτελές κενό κτίσμα, ελέγξτε εάν ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. που επιβλήθηκε στο ακίνητο αυτό έχει υπολογιστεί με την προβλεπόμενη από τον νόμο έκπτωση κατά 60%. Εάν η έκπτωση δεν έχει υπολογιστεί και καλείστε να πληρώσετε το 100% του φόρου τότε το πιο πιθανό είναι να μην έχετε επικαιροποιήσει τα στοιχεία του συγκεκριμένου ακινήτου σας στη φετινή δήλωση Ε9, αν και οφείλατε να το πράξετε! Δηλαδή θα έπρεπε να είχατε υποβάλει Ε9 έτους 2014 και να ξαναδηλώνατε στον πίνακα 1 του Ε9 όλα τα στοιχεία για το ημιτελές κτίσμα που έχετε, προσθέτοντας όμως στη νέα στήλη 32, που προστέθηκε στο φετινό έντυπο (ειδικά για τις ανάγκες του ΕΝ.Φ.Ι.Α.) τον κωδικό 8 που δηλώνει ότι το κτίσμα αυτό είναι «κενό». Τώρα πλέον, για να διορθώσετε την παράλειψή σας αυτή, θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να σας δοθεί η δυνατότητα να υποβάλετε διορθωτική δήλωση Ε9. Τότε θα σας δοθεί η ευκαιρία να ξαναδηλώσετε το ημιτελές κτίσμα σας με την προσθήκη του κωδικού 8 στη στήλη 32.

4) Τσεκάρετε τι γίνεται και με τους φόρους στα αγροτεμάχια. Ελέγχοντας καλύτερα το εκκαθαριστικό μπορεί να διαπιστώσετε ότι καλείστε να πληρώσετε ένα εξωπραγματικό ποσό φόρου ακόμη και για μια άγονη εδαφική έκταση έχετε στην κατοχή σας και η οποία βρίσκεται σε περιοχή εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού. Ένας πιθανός λόγος για τον οποίο μπορεί να συμβαίνει αυτό είναι να μην έχετε δηλώσει επαρκή στοιχεία για τη γεωγραφική θέση του συγκεκριμένου ακινήτου στο έντυπο Ε9. Είναι δηλαδή πιθανό να έχετε δηλώσει μόνο την ονομασία της θέσης στην οποία βρίσκεται η έκταση και τον νομό στον οποίο βρίσκεται η συγκεκριμένη περιοχή! Στην περίπτωση αυτή, το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών κατά τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. έλαβε υπόψη του την μεγαλύτερη φορολογητέα τιμή αφετηρίας (Αρχική Βασική Αξία) ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ισχύει σε ολόκληρο το νομό! Κι αυτό διότι, σύμφωνα με απόφαση που εξέδωσε στις 30 Ιουλίου η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών Αικ. Σαββαϊδου, σε περίπτωση κατά την οποία η γεωγραφική θέση του αγροτεμαχίου προσδιορίζεται μόνο από το νομό, λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Βασική Αξία (ΑΒΑ) του νομού για τον κύριο φόρο φυσικών προσώπων! Επίσης λαμβάνεται υπόψη η μεγαλύτερη Αρχική Οικοπεδική Αξία (Τ.Ο. Αρχικό) του νομού!

Ελέγξτε λοιπόν, στο εκκαθαριστικό που εκδόθηκε και στη δήλωση Ε9 που υποβάλατε, τί στοιχεία αναγράφονται στο πεδίο «Διεύθυνση Ακινήτου» και εφόσον επιβεβαιώσετε ότι έχετε παραλείψει να δηλώσετε τον Δήμο και τη Δημοτική Ενότητα που ανήκει το ακίνητο, φροντίστε όταν θα έρθει η στιγμή υποβολής διορθωτικού Ε9 να συμπληρώσετε και τα στοιχεία αυτά ώστε να καλύψετε την παράλειψή σας και ο φόρος να υπολογιστεί με βάση τη χαμηλότερη φορολογητέα αξία ανά τ.μ. του Δήμου ή της Δημοτικής Ενότητας κι όχι με βάση την υψηλότερη φορολογητέα αξία ολόκληρου του νομού.

5) Εάν έχετε αγροτεμάχιο με κτίσμα προσέξτε εάν τα έχετε δηλώσει σωστά στο Ε9. Υπάρχει επίσης πιθανότητα από τον έλεγχο του εκκαθαριστικού σας να διαπιστώσετε ότι έχετε χρεωθεί με υπέρογκο φόρο για ένα αγροτεμάχιο με κτίσμα που κατέχετε και δηλώσατε στο Ε9. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει κατ' αρχήν να γνωρίζετε ότι η νομοθεσία για τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. προβλέπει ότι σε περίπτωση κατά την οποία μέσα σε ένα αγροτεμάχιο υφίσταται κτίσμα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, ο φόρος του αγροτεμαχίου πενταπλασιάζεται! Αν το κτίσμα δεν είναι κατοικία, αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή επαγγελματική στέγη, ο φόρος δεν πενταπλασιάζεται.

Σύμφωνα με απόφαση που εξέδωσε στις 30 Ιουλίου η κα Σαββαϊδου, σε περίπτωση κατά την οποία στον πίνακα 2 του Ε9 έχει συμπληρωθεί η στήλη της συνολικής επιφάνειας κτισμάτων που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο (η στήλη 17) αλλά δεν έχει συμπληρωθεί η κατηγορία του ακινήτου (στη στήλη 17α ή 17β ή 17γ) τότε θεωρείται ότι επί του αγροτεμαχίου βρίσκεται κατοικία!

Συνεπώς, αν έχετε αγροτεμάχιο μέσα στο οποίο υπάρχει κάποιο κτίσμα, το οποίο δεν είναι κατοικία αλλά γεωργικό κτίσμα ή αποθήκη ή κτίριο επαγγελματικής στέγης, ελέγξτε εάν το γεγονός αυτό το έχετε διευκρινίσει στο Ε9. Συγκεκριμένα, ελέγξτε εάν στο εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α., που έχει αναρτηθεί στον λογαριασμό σας στο TAXISNET, το συγκεκριμένο κτίσμα εμφανίζεται ως γεωργικό ή ως επαγγελματικό κτίσμα ή εάν εμφανίζεται να έχει δηλωθεί ως κατοικία! Σε περίπτωση που εμφανίζεται να έχει δηλωθεί ως «κατοικία», αυτό σημαίνει ότι παραλείψατε να δηλώσετε ορθά το είδος του κτίσματος στο Ε9 που υποβάλατε, με αποτέλεσμα το μηχανογραφικό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών να το έχει εκλάβει ως «κατοικία» και κατά τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. να έχει πενταπλασιάσει τον φόρο του αγροτεμαχίου! Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να περιμένετε για να αποκαταστήσετε την παράλειψή σας όταν θα σας επιτραπεί να υποβάλλετε διορθωτική δήλωση Ε9.

6) Ελέγξετε, με συγκριμένο «μπούσουλα», εάν έχετε κάνει κι άλλα λάθη ή παραλείψεις στη δήλωση των ακινήτων σας και εξαιτίας τους έχει «φουσκώσει» το εκκαθαριστικό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. Ελέγχοντας το εκκαθαριστικό σας μπορείτε να εντοπίσετε και πολλά άλλα λάθη ή παραλείψεις που κάνατε στη συμπλήρωση του Ε9 και πιθανόν έχουν γίνει αιτία για να χρεωθείτε με σημαντικά υψηλό ποσό ΕΝ.Φ.Ι.Α. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας ότι με την απόφαση που εκδόθηκε στις 30 Ιουλίου από την κα Σαββαϊδου καθορίστηκαν κι άλλοι δυσμενείς για τους φορολογούμενους κανόνες υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε περιπτώσεις λαθών και ελλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9. Ελέγξτε λοιπόν εάν υπάγεστε σε μία ή περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές που είναι οι παρακάτω:

α) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.

β) Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου ποσοστού συνιδιοκτησίας, λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%.

γ) Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης του αριθμού ορόφου ή συμπλήρωσης ορόφου ακινήτου ως δώμα, για τον υπολογισμό του φόρου λαμβάνεται ο συντελεστής που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο.

δ) Σε περίπτωση κατά την οποία το έτος γέννησης επικαρπωτή έχει συμπληρωθεί με διψήφιο αριθμό, αυτός θεωρείται ως η ηλικία του επικαρπωτή κατά το έτος υποβολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου έτους γέννησης επικαρπωτή, με εξαίρεση την προηγούμενη περίπτωση, λαμβάνεται το δυσμενέστερο για το φορολογούμενο έτος.

ε) Σε περίπτωση εμπράγματου δικαιώματος με επικαρπωτή νομικό πρόσωπο, θα αποδίδεται η σταθερή τιμή 0,80 για επικαρπία, ανεξάρτητα από το δηλωθέν έτος γέννησης επικαρπωτή στη δήλωση στοιχείων ακινήτων.

7) Περιμένετε τις επόμενες κινήσεις του υπουργείου Οικονομικών για να μειώσετε τις υπέρογκες χρεώσεις. Γενικά, σε κάθε περίπτωση που θα διαπιστώσετε ότι έχετε χρεωθεί με υπέρογκα ποσά ΕΝ.Φ.Ι.Α. έχετε τις ακόλουθες επιλογές:

α) Να περιμένετε τις διορθώσεις που θα κάνει το υπουργείο Οικονομικών με νέες ρυθμίσεις που θα εισάγει στη Βουλή οι οποίες θα τροποποιούν τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε όσες περιπτώσεις διαπιστώθηκαν αδυναμίες και αδικίες. Με βάση τις νέες αυτές ρυθμίσεις θα γίνει επανυπολογισμός του φόρου για όλες αυτές τις περιπτώσεις, ώστε να προκύψουν νέες μειωμένες επιβαρύνσεις.

β) Να περιμένετε να ανοίξει η ηλεκτρονική εφαρμογή του συστήματος TAXISNET μέσω της οποίας θα σας δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής διορθωτικών δηλώσεων Ε9, ώστε όσες περιπτώσεις υπέρογκων χρεώσεων οφείλονται σε λάθη ή παραλείψεις δικές σας, κατά τη συμπλήρωση του Ε9 των προηγούμενων ετών, να μπορέσετε να τις εξαλείψετε. Η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή των διορθωτικών δηλώσεων Ε9 θα τεθεί σε λειτουργία μετά τις 15 Σεπτεμβρίου. Το χρονικό περιθώριο που θα έχετε για να διορθώσετε τα Ε9 είναι μέχρι το τέλος Νοεμβρίου. Ωστόσο θα πρέπει να σπεύσετε για την υποβολή των διορθωτικών δηλώσεων Ε9 πριν το τέλος Σεπτεμβρίου, που λήγει η προθεσμία για την εξόφληση της πρώτης δόσης του ΕΝ.Φ.Ι.Α., ώστε να μειώσετε το τελικό ποσό του φόρου που οφείλετε πριν την εκπνοή της προθεσμίας αυτής.

Εντός του Σεπτεμβρίου, στον λογαριασμό που έχετε στο ΤΑΧΙSNET θα αναρτηθεί νέο εκκαθαριστικό σημείωμα ΕΝ.Φ.Ι.Α. Εφόσον έχετε διαπιστώσει ότι δεν υποστήκατε υπέρογκες χρεώσεις με υπαιτιότητα του υπουργείου Οικονομικών, το εκκαθαριστικό θα είναι ίδιο με το αρχικό, όσον αφορά στα στοιχεία των δηλωθέντων ακινήτων, στις φορολογητέες αξίες τους, στα επιμέρους ποσά και στο τελικό ποσό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. που πρέπει να πληρωθεί. Εφόσον διαπιστώσατε ότι έχετε χρεωθεί υπέρογκα ποσά με υπαιτιότητα του υπουργείου Οικονομικών (λόγω λαθών στο σύστημα υπολογισμού που εφαρμόστηκε) το νέο εκκαθαριστικό θα αναγράφει μειωμένα ποσά φορολογητέων αξιών για όλα ή για ορισμένα ακίνητά σας, καθώς επίσης και σημαντικά χαμηλότερα ποσά ΕΝ.Φ.Ι.Α. καθώς θα έχουν ληφθεί υπόψη οι βελτιωτικές αλλαγές που θα έχουν επέλθει στο σύστημα υπολογισμού του φόρου, με βάση τις νομοθετικές ρυθμίσεις που θα έχει φέρει στη Βουλή η κυβέρνηση.

Εφόσον έχετε επιβαρυνθεί υπέρμετρα λόγω δικών σας λαθών ή παραλείψεων στη συμπλήρωση του Ε9, το νέο εκκαθαριστικό θα είναι ίδιο με τα αρχικό. Στην περίπτωση αυτή, θα χρειαστεί να υποβάλετε διορθωτική δήλωση Ε9 ώστε να επανεκδοθεί ξανά νέο εκκαθαριστικό με μειωμένο φόρο.

Σε κάθε περίπτωση, μαζί με τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α. θα αναρτηθούν και νέα ειδοποιητήρια που θα αναγράφουν 6 αντί για 5 μηνιαίες δόσεις και νέες προθεσμίες εξόφλησης των δόσεων, από τα τέλη Σεπτεμβρίου έως και τα τέλη Φεβρουαρίου.