Η αλήθεια των αριθμών.

Όμιλος Πολιτικού και Οικονομικού Προβληματισμού

του Κώστα Μελά.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ[1]  την 31.3.2012 το χρέος της κεντρικής διοίκησης αποτελείτο κατά € 149,6 δις από ομόλογα και ΕΓΕΔ (€ 15,0 δις) και κατά € 130,7 δις από δάνεια, εκ των οποίων τα € 5,7 δις από την Τράπεζα της Ελλάδος και τα € 111,94 δις από το Μηχανισμό Στήριξης.

Βέβαια, το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης θα αυξηθεί στους επόμενους μήνες στο βαθμό που θα υλοποιηθεί στο σύνολό του το 2ο Πακέτο Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης της Ελλάδος (2ο ΠΧΕ) από τη Ζώνη του Ευρώ (δηλαδή από το EFSF) και το ΔΝΤ. Ειδικότερα, θα προστεθούν τα € 4,5 δις που ελήφθησαν πρόσφατα από το EFSF (για να εξοφληθεί, ωστόσο, ισχύον χρέος προς την ΕΚΤ), καθώς και τα € 18 δις που θα διατεθούν ως προκαταβολή για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών (διατέθηκαν  την 29.5.2012  ομόλογα EFSF   ως εξής : Εθνική Τράπεζα έλαβε   ομόλογα ύψους 7,43 δις  ευρώ, η Τράπεζα Πειραιώς  4,7 δις ευρώ, η Eurobank EFG 3,97 δις ευρώ  και η Alpha Bank 1,9 δις ευρώ. Δεν δόθηκαν ενισχύσεις στην ΑΤΕ και στο ΤΤ διότι δεν έχουν ανακοινώσει ακόμη αποτελέσματα  ). Έχουν υπολογιστεί συνολικά 48 δις ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών .  Μετά από αυτά, η Ελλάδα θα πρέπει λάβει επιπλέον € 103,3 δις περίπου από τον Μηχανισμό Στήριξης (σύνολο € 164,5 δις - € 61,2 δις που έχει ήδη λάβει), εκ των οποίων τα € 59 δις έως το τέλος του 2012, τα € 22,7 δις το 2013 και τα € 21,3 δις το 2014.

Με την ανωτέρω  συνολική χρηματοδοτική ενίσχυση της χώρας το πρόγραμμα προβλέπει  θα καλυφθούν  οι ανάγκες το 2012 για πληρωμή: α) χρεολυσίων ύψους € 8,6 δις (μείον τα € 5,0 δις που πληρώθηκαν ήδη), β) τόκων δημοσίου χρέους ύψους € 13,2 δις (μείον τα € 3,0 δις που πληρώθηκαν ήδη), γ) πρωτογενούς ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης ύψους € 2,0 δις και δ) τα κεφάλαια ύψους € 48,8 δις για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (μείον τα € 18 δις που πληρώθηκαν ήδη) και ε) τα κεφάλαια ύψους € 6,5 δις για την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτους στον ιδιωτικό τομέα για ενίσχυση της ρευστότητας στην οικονομία.  Τα χρεολύσια που καταβάλλονται αφορούν στα ομόλογα που δεν έχουν εισαχθεί στο PSI και συγκεκριμένα της ΕΚΤ και των άλλων ΚΤ των χωρών μελών της ΕΕ. Σύμφωνα με το (αναθεωρημένο πολλάκις) πρόγραμμα  προβλέπεται το 2012 πρωτογενές έλλειμμα 1,2 δις ευρώ κάτι που θεωρείται παντελώς ανέφικτο να συμβεί. Άρα θα υπάρξει «τρύπα» που δεδομένου ότι το πρόγραμμα δεν προβλέπει επιπρόσθετη χρηματοδότηση θα καλυφθεί από μειώσεις δαπανών και αυξήσεις εσόδων επιπλέον όσων έχει υπολογίσει το πρόγραμμα ( μέτρα που υπάρχουν  μεταξύ των 77 που  προβλέπονται  να εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του 2012).

Το 2013, σύμφωνα πάντα με το πρόγραμμα , θα διατεθούν € 22,7 δις για την πληρωμή των τόκων του δημοσίου χρέους ύψους περίπου € 13,5 δις και για πληρωμή χρεολυσίων ύψους € 12,9 δις. Σημειώνεται ότι το 2013 θα πρέπει να καταγραφεί και πρωτογενές πλεόνασμα ύψους περίπου € 4,0 δις και θα υπάρξουν και σημαντικά έσοδα, ύψους άνω των € 5,0 δις από ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας της χώρας. Τα χρήματα αυτά είναι απαραίτητα για την πληρωμή όσων τόκων και χρεολυσίων δεν καλύπτονται από το πρόγραμμα . Άρα είναι απαραίτητο να παραχθούν. Διαφορετικά θα υπάρξει «τρύπα» που θα πρέπει να καλυφθεί. Σύμφωνα με  τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις όλων των θεσμικών οργανισμών , η ελληνική οικονομία θα βρίσκεται ακόμα σε ύφεση  τη χρονιά αυτή ,κάτι που δυσκολεύει αφάνταστα την παραγωγή πρωτογενούς ελλείμματος. Σημαντικό σημείο εδώ είναι η υπόθεση ότι χρειάζεται να παραχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους  2,0% του ΑΕΠ (4 δις ευρώ) σε μια οικονομία που θα βρίσκεται ακόμα σε ύφεση και επιπλέον με όλες τις ενδείξεις το πρωτογενές έλλειμμα το 2012 θα είναι σαφώς όχι μόνο από το προβλεπόμενο (-1,2% του ΑΕΠ) αλλά τουλάχιστον θα αγγίζει το 3,0% του ΑΕΠ ( περίπου 6 δις ευρώ). Δηλαδή το 2013 θα πρέπει , εν μέσω ύφεσης να παραχθούν πλεονάσματα ουσιαστικά 10 δις ευρώ ( 10-6=4). Νομίζω ότι αστειευόμαστε για να μην πούμε  κάτι άλλο.

Το 2014 θα διατεθούν από τον Μηχανισμό Στήριξης επιπλέον € 21,3 δις για να πληρωθούν τα χρεολύσια ύψους € 25,4 δις, ενώ οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους θα πληρωθούν από το προβλεπόμενο   πρωτογενές πλεόνασμα ύψους περίπου € 9,0 δις και από τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις και αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, ύψους € 6,0 δις. Το πρωτογενές πλεόνασμα , η αύξηση του ΑΕΠ  αλλά και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας αποτελούν οικονομικές μεταβλητές στόχους και επομένως αποτελούν το ζητούμενο και όχι το δεδομένο . Εδώ έγκειται το μετέωρο του προγράμματος.

Το 2015  η Ελλάδα  θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσεις λήξεις χρέους ύψους € 16,5 δις το 2015, δημιουργώντας πρωτογενές πλεόνασμα ικανό για να χρηματοδοτήσει τις πληρωμές για τόκους του δημοσίου χρέους και χρησιμοποιώντας τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις για τις πληρωμές ενός μέρους από τις  δανειακές ανάγκες που απομένουν (€ 16,5 δις το 2015, € 7,4 δις το 2016 και € 5,5 δις το 2017 κτλ  Πίνακας 1). Είναι κατανοητό ότι εδώ τα σχόλια περιττεύουν γιατί όλα όσα προβλέπονται αποτελούν συνέπεια του βαθμού πραγμάτωσης των προβλέψεων  που αφορούν στα προηγούμενα έτη.

Στον Πίνακα  1 φαίνεται  το δημόσιο  χρέος της Ελλάδος έως το 2020,  το οποίο οφείλεται μόνο έναντι της ΕΚΤ και των άλλων Ευρωπαϊκών Κεντρικών Τραπεζών. Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός καλείται να καλύψει τα όποια κενά υπάρξουν . Το ύψος του το 2011 και το 2012 κυμάνθηκε περίπου στα 15 δις Ευρώ.

 

Πίνακας 1

 Υποχρεώσεις λόγω λήξης  Ομολόγων Ελληνικού Κράτους Προς Θεσμικούς Φορείς . ΕΚΤ και Χώρες ΕΕ.

Έτος	Ομόλογα μετά PSI (δις ευρώ)
2012	8,6
2013	12,9
2014	25,4
2015	16,5
2016	13,4
2017	7,4
2018	5,5
2019	7,8
2020	5,7

Alpha Bank,  Εβδομαδιαίο Δελτίο, Τετάρτη 23 Μαρτίου 2012.

Τώρα χρειάζεται να δώσουμε ορισμένα στοιχεία για το τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα σχετικά με την κατανομή της χρηματοδότησης που έχει χορηγηθεί στην Ελλάδα.

Μέχρι σήμερα το ελληνικό δημόσιο έχει λάβει από χώρες της ΕΕ και ΔΝΤ συνολικά 148 δις ευρώ[2]. 

Σύμφωνα με τον Πίνακα 2 , με αυτά έχουν (θα) καλυφθεί τα πρωτογενή ελλείμματα του 2010-2012 συνολικού ύψους 17841,9 δις ευρώ.

 Έχουν  (θα) πληρωθεί Τόκοι  (2010-2012) ύψους 41.369.  

Τα 18 δις έχουν χορηγηθεί , ως δάνεια, για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος (Μάιος 2012).

Με τα υπόλοιπα (περίπου 70 δις ευρώ) έχουν αποπληρωθεί τα ομόλογα ή άλλη μορφή χρέους που έληξε την περίοδο αυτή (2010-2012)..

Πίνακας 2.

ΑΕΠ, Πρωτογενή Ελλείμματα , Τόκοι.

Έτος	ΑΕΠ (εκ ευρώ).	Πρωτογενή Ελλείμματα.(% του ΑΕΠ).	Πρωτογενή Ελλείμματα (εκ ευρώ)	Τόκοι
2008	232.900	-2,0	4658,0
2009	231642	-10,4	24090,7	11917
2010	227318	-4,7	10683,9	13139
2011	215088	-2,2	4731,9	15030
2012*	202182	-1,2	2426,1	13200

·         Τα στοιχεία του 2012 αφορούν προβλέψεις.

---

[1]  ΟΔΔΗΧ : Δελτίο ΔΧ Νο 65, Μάρτιος 2012.

[2] ΕΤΕ, Ελληνική Οικονομία , Μάιος 2012.