Σοβαρολογώντας για την Κύπρο / Cyprus, Seriously

ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση

Του Paul Krugman ,από τους ΝΥ Τimes

Μετάφραση για την ΕΛ.Λ.ΑΣ. : N.K.

Ένας ανταποκριτής τον οποίο σέβομαι με προκάλεσε ευγενικά να πω ξεκάθαρα τι πιστεύω πως θα πρέπει να κάνει η Κύπρος, αφήνοντας κατά μέρος όλες τις ερωτήσεις περί πολιτικού ρεαλισμού. Και έχει δίκιο: αν και νομίζω ότι είναι πρέπον να ξοδεύω τον περισσότερο χρόνο μου σε αυτό το blog εργάζομενος εντός των ορίων του πολιτικά εφικτού, και στηριζόμενος  στο συνδυασμό της λογικής και της κοροιδίας για να θέτω τα πράγματα εκτός ορίων, με την πάροδο του χρόνου κάποια στιγμή θα πρέπει να αναφέρω κατηγορηματικά τι θα έκανα, αν μου δυνόταν η ευκαιρία.

Έχουμε και λέμε : Nαι, η Κύπρος πρέπει να φύγει από το Ευρώ.ΤΩΡΑ.

Ο λόγος είναι απλός: η παραμονή στο ευρώ σημαίνει μια απίστευτα σοβαρή οικονομική δυσπραγία, η οποία θα διαρκέσει για πολλά χρόνια ενώ η Κύπρος θα προσπαθεί να φτιάξει έναν νέο τομέα εξαγωγών. Φεύγοντας από το ευρώ, και θέτωντας το νέο νόμισμα ομαλά θα επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό την ανοικοδόμηση.

Αν κοιτάξουμε το εμπορικό προφίλ της Κύπρου, θα δούμε πόσο μεγάλη είναι η ζημιά που η χώρα είναι έτοιμη να υποστεί.Πρόκειται για μια πολύ ανοικτή οικονομία με μόλις δύο σημαντικούς τομείς εξαγωγών, τις τραπεζικές υπηρεσίες και τον τουρισμό – και ο ένας από αυτούς μόλις εξαφανίστηκε.Αυτό θα οδηγήσει σε μια σοβαρή ύφεση από μόνο του. Επιπλέον, η τρόικα απαιτεί σημαντικά νέα μέτρα λιτότητας, παρόλο που η χώρα έχει δήθεν ισχυρή πρωτογενή (εκτός τόκων) ισορροπία στον προυπολογισμό. Δεν θα είναι έκπληξη να δούμε μια πτώση 20% του πραγματικού ΑΕΠ.

Ποια είναι η πορεία προς τα εμπρός; Η Κύπρος χρειάζεται να έχει μια τουριστική αναπτυξιακή έκρηξη, καθώς και ταχεία ανάπτυξη άλλων εξαγωγικών τομέων, με τον γεωργικό τομέα ως οδηγό, εικάζω αν και δεν ξέρω πολλά γι ‘αυτό. Ο προφανής τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσα από μια μεγάλη υποτίμηση, και ναι , στο τέλος αυτό πιθανώς οδηγεί σε φθηνές τιμές που προσελκύουν πολλά βρετανικά τουριστικά πακέτα.

Θα διαρκέσει πολύ περισσότερο χρόνο να φτάσεις στο ίδιο σημείο με την περικοπή των ονομαστικών μισθών και θα  προκαλέσει πολύ περισσότερη ανθρώπινη και οικονομική ζημία.

Αλλά είναι πραγματικά δυνατό να μπορέσει μια χώρα να φύγει από το ευρώ; Το σημείο Eichengreen, που μας λέει πως ακόμη και μια ένδειξη εξόδου θα προκαλέσει πανικόβλητη φυγή κεφαλαίων και bank runs είναι πλέον άνευ αντικειμένου : οι τράπεζες είναι κλειστές και υπάρχει έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίου.Έτσι, αν ήμουν δικτάτορας, απλά θα παράτεινα την τραπεζική αργία για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα τόσο ώστε να προετοιμαστεί το νέο νόμισμα.

Εντάξει θα με ρωτήσετε, τι γίνεται με τα χαρτονομίσματα; Δεν είμαι ειδικός του είδους σε τέτοια θέματα, αλλά έχω ακούσει προτάσεις που θα μπορούσε να είναι δυνατόν να δοθούν χρεωστικές κάρτες σε κυκλοφορία, ώστε οι επιχειρήσεις να ανακεφαλαιωθούν χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν γι αυτό τα εκτυπωτικά πιεστήρια.Η κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να εκδώσει προσωρινά χρεόγραφα που δεν μοιάζουν βέβαια με σωστά χαρτονομίσματα, ως μεταβατικό μέτρο.

Ναι, ακούγεται αρκετά αυτοσχέδιο και απελπισμένο αλλά εξίσου μεγάλο είναι και το μέγεθος της παρούσας απελπισίας ! Σε αντίθετη περίπτωση, μιλάμε τουλάχιστον για ελληνικά επίπεδα λιτότητας ή ακόμα χειρότερα,  σε μια οικονομία της οποίας τα βασικά στοιχεία, χάρη στην κατάρρευση των υπεράκτιων τραπεζών, είναι πολύ χειρότερα από ό, τι υπήρξαν ποτέ στην Ελλάδα.

Η εικασία μου είναι ότι τίποτα από αυτά δεν θα συμβεί, τουλάχιστον όχι αμέσως, και ότι η ηγεσία της χώρας θα φοβηθεί το άλμα προς το άγνωστο που θα προέλθει από την έξοδο από το ευρώ, παρά την προφανή φρίκη του να προσπαθούν να μείνουν μέσα. Όμως, όπως είπα, πιστεύω πως η έξοδος από το ευρώ  είναι αυτό πρέπει να γίνει τώρα.

Ακολουθεί το κείμενο στα Αγγλικά

---

Cyprus, Seriously

A correspondent whom I respect has (gently) challenged me to say plainly what I think Cyprus should do — leaving aside all questions about political realism. And he’s right: while I think it’s OK to spend most of my time on this blog working within the limits of the politically possible, and relying on a combination of reason and ridicule to push out those limits over time, once in a while I should just flatly state what I would do if given a chance.

So here it is: yes, Cyprus should leave the euro. Now.

The reason is straightforward: staying in the euro means an incredibly severe depression, which will last for many years while Cyprus tries to build a new export sector. Leaving the euro, and letting the new currency fall sharply, would greatly accelerate that rebuilding.

If you look at Cyprus’s trade profile, you see just how much damage the country is about to sustain. This is a highly open economy with just two major exports, banking services and tourism — and one of them just disappeared. This would lead to a severe slump on its own. On top of that, the troika is demanding major new austerity, even though the country supposedly has rough primary (non-interest) budget balance. I wouldn’t be surprised to see a 20 percent fall in real GDP.

What’s the path forward? Cyprus needs to have a tourist boom, plus a rapid growth of other exports — my guess would be agriculture as a driver, although I don’t know much about it. The obvious way to get there is through a large devaluation; yes, in the end this probably does come down to cheap deals that attract lots of British package tours.

Getting to the same point by cutting nominal wages would take much longer and inflict much more human and economic damage.

But is it even possible to leave the euro? The Eichengreen point — that even a hint of exit would cause panicked capital flight and bank runs — is now moot: the banks are closed, and capital is controlled. So if I were dictator, I’d just extend the bank holiday long enough to prepare for the new currency.

OK, what about the bank notes? I’m no kind of expert in such matters, but I’ve heard suggestions to the effect that it might be possible to rush debit cards into circulation, so that business could resume without having to wait for someone to run the printing presses. The government might also be able to issue temporary scrip, IOUs that don’t look like proper bank notes, as a transitional measure.

Yes, it all sounds kind of desperate and improvised. But desperation is appropriate! Otherwise, we’re talking about Greek-level austerity or worse in an economy whose fundamentals, thanks to the implosion of offshore banking, are much worse than Greece’s ever were.

My guess is that none of this will happen, at least not right away, that the country’s leadership will fear the leap into the unknown that would come from euro exit despite the obvious horror of trying to stay in. But as I said, I think euro exit is now the right thing to do.