Οι ανταλλαγές ομολόγων και η κατάρρευση των Δημοσίων Οικονομικών

kontranews

Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προέβη χθες στην ανταλλαγή εντόκων γραμματίων 3μηνης και 6μηνης διάρκειας αξίας περίπου 1,5 δις ευρώ (€), με 3ετη και 5ετη κρατικά ομόλογα.

του Γιώργου Βάμβουκα

 Η ανταλλαγή αυτή καταδεικνύει την αδυναμία του υπουργείου Οικονομικών, να ανταποκριθεί στη χρηματοδότηση των τρεχόντων κρατικών δαπανών και ιδίως των δαπανών εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους. Ανταλλαγές εντόκων γραμματίων βραχυπρόθεσμης διάρκειας, με ομόλογα μεσομακροπρόθεσμης διάρκειας, γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε συνεργασία του ΟΔΔΗΧ με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις εγχώριες συστημικές εμπορικές τράπεζες. Ανταλλάσσοντας έντοκα γραμμάτια με ομόλογα πολυετούς διάρκειας, ναι μεν επιτυγχάνεται η επιμήκυνση της μέσης φυσικής διάρκειας του δημοσίου χρέους, αλλά κυρίως το υπουργείο Οικονομικών εξασφαλίζει με τη σύναψη νέου βραχυπρόθεσμου δανεισμού, τους απαιτούμενους χρηματικούς πόρους για τη χρηματοδότηση των τρεχόντων δαπανών σε μισθούς, συντάξεις, τοκοχρεολύσια, υγειονομική περίθαλψη, εξοπλιστικά προγράμματα, κ.λπ. 

Η κάμψη των καθαρών κρατικών εσόδων κατά τη διάρκεια του 2014, στερεί από το ελληνικό δημόσιο τους αναγκαίους πόρους για την απρόσκοπτη κάλυψη των τρεχούμενων δαπανών του. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΚΠ (Γενικός Κρατικός Προϋπολογισμός) οικονομικού έτους 2014, το υπουργείο Οικονομικών προέβλεπε για το 2014 σύνολο “πιστωτικών εσόδων” (δανεισμός) 63,5 δις €. Ωστόσο, την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2014, ο δανεισμός του κράτους (έντοκα γραμμάτια, δάνεια μηχανισμού στήριξης, κ.ά.) ανήλθε στο εξωφρενικό ποσό των 80 δις €, υπερκαλύπτοντας ήδη κατά 16,5 δις τον ετήσιο στόχο των 63,5 δις €. Το μεγαλύτερο μέρος των πιστωτικών εσόδων είναι έντοκα γραμμάτια, δηλαδή βραχυπρόθεσμος δανεισμός χρονικής διάρκειας μικρότερης του ενός έτους. Το απόθεμα των εντόκων γραμματίων εκτιμάται σήμερα σε 45 δις €; Με τι πόρους θα εξυπηρετηθούν αυτά τα δάνεια που λήγουν σε μερικούς μήνες; Είτε με την έκδοση νέων εντόκων γραμματίων, που είναι και η συνηθέστερη πραχτική, είτε με τη χρηματοδότησή τους με κρατικά έσοδα που όμως δεν επαρκούν, είτε με κάποιες λογιστικές αλχημείες. Μια από αυτές τις λογιστικές τεχνικές, είναι η ανταλλαγή εντόκων γραμματίων με ομόλογα μεσομακροπρόθεσμης διάρκειας, έτσι ώστε ο βραχυπρόθεσμος να μετατρέπεται σε μεσομακροπρόθεσμο δανεισμό, και παράλληλα, να συνεχίζεται η έκδοση εντόκων γραμματίων για τη χρηματοδότηση των τρεχούμενων δημοσιονομικών δαπανών. 

Όσοι έχουν στοιχειώδεις γνώσεις Δημοσίων Οικονομικών ή διαθέτουν κοινή λογική, αντιλαμβάνονται ότι η Ελλάδα ήταν και εξακολουθεί να είναι μια χρεοκοπημένη χώρα. Η χώρα μας ζει και αναπνέει με δανεικά. Χωρίς τη σύναψη νέων δανείων (έντοκα γραμμάτια, ομόλογα, κ.ά.), όχι μόνο το ελληνικό δημόσιο, αλλά και οι τράπεζες θα έβαζαν αύριο λουκέτο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Τράπεζας της Ελλάδος, μόνο το εξωτερικό μας χρέος  εκτιμάται το 2014 σε 430 δις € ή 239% του ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν). Αν στο εξωτερικό χρέος προστεθεί και το εσωτερικό χρέος, τότε το συνολικό εθνικό χρέος εκτιμάται σε 730 δις € ή 406% του ΑΕΠ, εκ των οποίων τα 520 είναι δημόσιο χρέος και τα υπόλοιπα 210 δις € χρέος των τραπεζών (ιδιωτικό χρέος). Είτε το εθνικό μας φέσι είναι 430, 530 ή 730 δις ευρώ, αυτό το αστρονομικό χρέος δεν μπορούν δέκα Ελλάδες μαζί να το εξυπηρετήσουν. Σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας και συνεχούς κάμψης των κρατικών εσόδων, το δημόσιο χρέος θα ακολουθεί την αχαλίνωτη ανοδική του πορεία και οι τράπεζες συνεχώς θα δανείζονται για την κάλυψη των εκάστοτε χρηματοδοτικών τους κενών.