Το πάρτι δεν είναι για όλους

(Φωτ.: Ένας trader μιλά στο τηλέφωνο, έξω από το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Photo by Spencer Platt/Getty Images/Ideal Image).

Του Βασίλη Παζόπουλου

Από τότε που η κρίση στην Ελλάδα απόκτησε διεθνή διάσταση, οι εξελίξεις καταγραφόντουσαν συνεχώς ανάμεσα στις κυριότερες ειδήσεις στα αμερικάνικα οικονομικά μέσα. Σε κάθε σημαντικό νέο επηρεαζόταν ολόκληρη Wall Street.

Ναι, η μακρινή Ελλάδα των 11 εκατομμυρίων επηρέαζε το χρηματιστήριο της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη.

Το αποκορύφωμα ήταν τον Οκτώβριο του 2011 όταν ο Παπανδρέου, τότε πρωθυπουργός, αναφέρθηκε στην προοπτική δημοψηφίσματος για το ευρώ, στην περίφημη συνάντηση των Καννών. Μέχρι να το πάρει πίσω και για 1,5 ημέρα οι παγκόσμιες αγορές υποχωρούσαν πανικόβλητες με ρυθμούς που είχαμε να δούμε από την χρεοκοπία της Lehman Brothers.

Ο πρωταγωνιστικός ρόλος της Ελλάδας έλαβε τέλος το 2012 με το PSI, το κούρεμα των ομολόγων. Έπαψε να αποτελεί συστημικό κίνδυνο.

Για την ιστορία, η ανησυχία στις αγορές επανεμφανίστηκε 3 χρόνια αργότερα, τα ξημερώματα της ανακοίνωσης της επικράτησης του ΟΧΙ στο ελληνικό δημοψήφισμα, αλλά εξαφανίστηκε γρήγορα το πρωί της ίδιας ημέρας με την αποπομπή Βαρουφάκη.

Νέα υψηλά στην Wall Street

Γιατί κάνουμε αυτή την αναδρομή;

Για οι εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι φυσιολογικό να αφήνουν ανεπηρέαστες τις υπόλοιπες μεγάλες αγορές.

Οι αμερικάνικοι δείκτες πραγματοποιούν νέα ιστορικά υψηλά, αγνοώντας επιδεικτικά τις δυσκολίες της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας παγκοσμίως. Μιας περιοχής που έχουν στενές εμπορικές και οικονομικές σχέσεις.

Ενδεικτικό είναι πως μέρος από τα πραγματοποιηθέντα κέρδη οφείλονται σε πωλήσεις προς την ΕΕ. Αν η ΕΕ έχει οικονομικά προβλήματα, ο βαθμός δυσκολίας διατηρήσεως του ίδιου επιπέδου συναλλαγών ανεβαίνει, κάνοντας κάποιες από αυτές επίφοβες.

Οι αγορές για την ώρα αντιδρούν σαν να μην έχει δρομολογηθεί το Brexit, σαν να είναι ανύπαρκτο το πρόβλημα των ιταλικών τραπεζών, σαν να μην υπάρχει ανασφάλεια των κάτοικοι των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων λόγω των τρομοκρατικών χτυπημάτων.

Οι επιπτώσεις των προβλημάτων

Πέρα από πολιτικά, υπάρχουν τα αδυσώπητα οικονομικά θέματα. Για παράδειγμα ο μεγαλύτερος διαχειριστής του πλανήτη, η Blackrock, σε μια έκθεση της θεωρεί απολύτως φυσιολογικό να υποχωρήσει τουλάχιστον 0,5% το ΑΕΠ της Μεγάλης Βρετανίας.   

Στην Ισπανία οι χιλιάδες εξώσεις δεν είναι αρκετές για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που παίρνει μέτρα εναντίον της για παράβαση των κανόνων της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Περισσότερη λιτότητα, αναγκαία ή όχι, σημαίνει μείωση των μεγεθών.

Οι τρομοκρατικές ενέργειες επίσης μειώνουν την οικονομική δραστηριότητα. Τα καταστήματα στην κεντρική πλατεία των Βρυξελλών έχουν απομείνει με λίγους θαμώνες μετά τις φονικές επιθέσεις. Οι ντόπιοι αποφεύγανε τις εξόδους και οι τουρίστες αποφεύγανε γενικώς την πόλη. Ανάλογες ακυρώσεις επισκεπτών είχαμε στο Παρίσι.

Οι χρηματιστηριακές αξίες των ιταλικών (και όχι μόνο) τραπεζών, καταρρέουν υπό τον εφιάλτη των υπέρογκων ανοιγμάτων. Για το τι πραγματικά κρύβουν οι ισολογισμοί τους, θα ξέρουμε στο τέλος του μήνα, όπου θα έχουν πραγματοποιηθεί τα stress tests.

Ακόμα και στην Γερμανία ανακοινώθηκε πως βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο οικονομικής εμπιστοσύνης από το 2012.

Ο αντίλογος

Δεν είναι η πρώτη φορά που δημιουργούνται νέα χρηματιστηριακά υψηλά μέσα σε συνθήκες  αβεβαιότητας και άγχους για τις προοπτικές τις παγκόσμιας οικονομίας.

Εξάλλου τα δεδομένα και οι ανακοινώσεις από τις ΗΠΑ, μακροοικονομικές και εταιρικών αποτελεσμάτων, κλείνουν την πλάστιγγα προς το θετικό. 

Οι αποδόσεις των ομολόγων και άλλων κατηγοριών  που λειτουργούν σαν ασφαλές καταφύγιο ανέβηκαν. Για παράδειγμα οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και του χρυσού.

Το πιο ρεαλιστικό σενάριο έχει να κάνει με τις Κεντρικές Τράπεζες. Ίσως υπερεκτιμήθηκε από τους επενδυτές η δύναμή τους ή διέθεσαν υπερβολικά μεγάλη ρευστότητα για να προλάβουν τον αρνητικό αντίχτυπο από το Brexit.

Αυτό αν και είναι καλό βραχυπρόθεσμα, θα δημιουργήσει απότομη υποχώρηση στην συνέχεια αν δεν υποστηριχτεί με θετικές οικονομικές εξελίξεις. 

Συμπέρασμα

Η ωρολογιακή βόμβα δεν είναι κρυφή. Το τικ τακ ακούγεται!

Δεν σημαίνει πως όποιος την αγνοήσει και επενδύσει σήμερα σε αμερικάνικες μετοχές (που δεν έχουμε κρύψει πως είναι οι αγαπημένες μας) δεν θα δικαιωθεί. Σημαίνει όμως πως αναλαμβάνει αυξημένο ρίσκο.

Για παράδειγμα η πτώση για 4 ολόκληρες εβδομάδες του δείκτη μεταβλητότητας (VIX) είναι πολύ κοντά στο ανώτατο ρεκόρ των 5 εβδομάδων που έχει καταγραφεί τον Μάρτη του 2012.

Τα ενεργά ηφαίστεια σιγούν πριν εκραγούν. Όσο περισσότερη πίεση σωρεύεται, τόσο εντονότερη η απελευθέρωση ενέργειας κατά την έκρηξη.

* Ο κ. Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου «Επενδυτές χωρίς Σύνορα» (www.ependytes.com)

Πηγή liberal