Τι μισθός (απο)μένει στην τσέπη*

Το Ποντίκι

του Βασίλη Γαλούπη

Οι ασφαλιστικές εισφορές και οι φόροι, σύμφωνα με το υπό κατάθεση ασφαλιστικό - φορολογικό νομοσχέδιο, αναμένεται να «τρώνε» πάνω από το 50% του εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών. Με τις νέες διατάξεις οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί του φορολογητέου εισοδήματος με συντελεστές 20% για την κύρια ασφάλιση, 7% για την επικουρική, 6,95% για τον κλάδο υγείας και 4% για το εφάπαξ. 

 

Συνυπολογίζοντας και τη φορολογία εισοδήματος, που ναι μεν είναι ευνοϊκή για εισοδήματα έως 32.000 ευρώ, αλλά αυτό το όφελος εξανεμίζεται λόγω αυξημένων ασφαλιστικών εισφορών, οι σωρευτικές απώλειες ξεπερνάνε το 50% και μπορούν να αγγίξουν και το 60%. Υπ’ αυτό το πρίσμα παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον η τελευταία ανάλυση του ΟΟΣΑ για τη διαφορά μεταξύ του καθαρού μισθού που μένει στην τσέπη του εργαζόμενου συγκριτικά με το συνολικό κόστος απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένου του φόρου εισοδήματος, αλλά και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης τόσο του εργαζόμενου όσο και του εργοδότη.

 

Υπολογίζοντας ο ΟΟΣΑ τον μισθό για έναν εργαζόμενο, χωρίς παιδιά και με μέσα εισοδήματα, διαπιστώνει ότι για τις ανεπτυγμένες χώρες η υψηλότερη φορολογία εισοδήματος είναι στο Βέλγιο και την Αυστραλία, οι υψηλότερες εργοδοτικές εισφορές για κοινωνική ασφάλιση στη Γαλλία και το Βέλγιο, ενώ οι υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές του εργαζόμενου στη Γερμανία και την Ιαπωνία. 

 

Περισσότερο ευνοημένοι από το φορολογικό και ασφαλιστικό καθεστώς είναι οι Ελβετοί εργαζόμενοι, αφού οι απώλειές τους δεν ξεπερνάνε το 15% των συνολικών εισοδημάτων τους, ενώ οι Γάλλοι εργοδότες πληρώνουν το 27,5% του εργατικού κόστους σε εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, ποσοστό μεγαλύτερο απ’ οποιαδήποτε άλλη χώρα του ΟΟΣΑ. Συγκεκριμένα, για έναν Βέλγο εργαζόμενο το 20% του εισοδήματός του πηγαίνει στην εφορία και το 10% στις ασφαλιστικές του εισφορές. Ένα επιπλέον 25% επιβαρύνεται ο εργοδότης για την κοινωνική ασφάλιση. 

 

Στη Γαλλία ο εργαζόμενος έχει σωρευτικές απώλειες 10% του εισοδήματός του για την εφορία και 10% για ασφαλιστικές εισφορές. Στις ΗΠΑ η εφορία ροκανίζει το 18% του μισθού και οι εισφορές το 5%. 

Όσο για τη Γερμανία, με τις έτσι κι αλλιώς υψηλές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης; Ένας εργαζόμενος 50 ετών, παντρεμένος, δίχως παιδιά, δημόσια ασφάλεια υγείας, με συνεισφορά εργοδότη, απαλλαγμένος από εκκλησιαστικό φόρο και με εισόδημα 40.000 ευρώ μεικτά, πληρώνει ετησίως αναλυτικά: 

 

◆ Φόρος εισοδήματος: 3.256 ευρώ.

◆ Φόρος αλληλεγγύης: 179 ευρώ.

◆ Φόρος εκκλησιαστικός: 0 ευρώ.

◆ Δημόσια ασφάλεια ασθενείας: 3.280 ευρώ.

◆ Ασφάλιση φροντίδας ηλικιωμένων: 570 ευρώ.

◆ Εισφορές σύνταξης: 3.740 ευρώ.

◆ Εισφορά επιδόματος ανεργίας: 600 ευρώ. 

◆ Σύνολο φόρων - εισφορών: 11.625 ευρώ.

◆ Τελικό εναπομείναν ετήσιο εισόδημα: 28.375 ευρώ.

 

Τα έξι πέτρινα χρόνια

 

Αντίστοιχα, στην Ελλάδα, με τα ισχύοντα δεδομένα για το φορολογικό έτος 2015, δηλαδή δίχως τις νέες επιβαρυντικές ρυθμίσεις, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 30.000 ευρώ πληρώνει:

 

◆ Ετήσιες εισφορές ΟΑΕΕ υγείας και κύριας ασφάλισης: 3.268 ευρώ.

◆ Φόρος εισοδήματος 26%: 6.950 ευρώ.

◆ Προκαταβολή φόρου 100%: 6.950 ευρώ.

◆ Τέλος επιτηδεύματος: 650 ευρώ.

◆ Εισφορά αλληλεγγύης: 420 ευρώ.

◆ Σύνολο φόρων - εισφορών: 18.238 ευρώ.

◆ Τελικό εναπομείναν ετήσιο εισόδημα: Μόλις 11.762 ευρώ. Ποσό που αναμένεται να μειωθεί κι άλλο από φέτος.

 

Κι όλα αυτά σε μια οικονομία ασθμαίνουσα και καταταλαιπωρημένη, όσο ποτέ άλλοτε μεταπολεμικά, μετά τη συμπλήρωση έξι ετών μνημονίων αυτές τις μέρες. Ο απολογισμός, άλλωστε, δεν αφήνει το παραμικρό ίχνος αμφιβολίας για όσα έχουν συμβεί στη χώρα από τον Απρίλιο του 2010, όταν έκλεισε η στρόφιγγα δανεισμού από τις «αγορές». 

 

◆ Η αρνητική μεταβολή του ΑΕΠ έκανε ρεκόρ για ευρωπαϊκή χώρα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο: Το 2010 η ύφεση έφτασε στο -5,4%, την επόμενη χρονιά στο -8,9, το 2012 στο -6,6, το 2013 στο -3,9, το 2014 είχε για πρώτη φορά θετικούς δείκτες (+0,65) και πέρυσι επέστρεψε στο -0,2. 

 

◆ Τα ποσοστά ανεργίας είναι τα πιο δραματικά στη Γηραιά Ήπειρο: Το 2010 ήταν στο 13,4%, το 2011 στο 14,8, το 2012 οι δείκτες εκτινάχθηκαν στο 21,3, το 2013 στο 24%, το 2014 στο 26,1%, για να πέσουν λίγο για πρώτη φορά το 2015 στο 25,4%.

 

◆ Όσο για το δημόσιο χρέος; Τραβά την ανηφόρα! Από 146% επί του ΑΕΠ το 2010, ανέβηκε στο 172% το 2011, έπεσε λίγο το 2012 (159,4), για να εκτιναχθεί εκ νέου στο 177%, 178,6% και 180,2% τις τρεις επόμενες χρονιές. 

Τέλος, για να υπάρχει μια συνολική εικόνα της εκρηκτικής κατάστασης και της συνολικής κατεδάφισης της ελληνικής οικονομίας στην εξαετία μνημονίων, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο, ενώ το 2011 ήταν 43,9 δισ., εμφάνισαν δραματική άνοδο κάθε χρόνο κι έφτασαν να διπλασιαστούν το 2015 με 83,6 δισ. Σήμερα υπολογίζονται στα 87,7 δισ. ευρώ. 

 

Αξίζει να αναφερθεί ότι το πρώτο πρόγραμμα «διάσωσης» της τρόικας το 2010 εκτιμούσε πως η ύφεση για τη διετία 2010-2011 θα ήταν μόνο 6,6% (ξεπέρασε το 14%), η χώρα θα έμπαινε σε ανάπτυξη από το 2012 (κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμα), η ανεργία θα έκανε λίμιτ απ στο 15,3% (έφτασε στο 26,1%) και το δημόσιο χρέος θα φρέναρε στο 150% του ΑΕΠ το 2013 για να αρχίσει να πέφτει από εκεί κι έπειτα. Είναι ήδη στο 180,2% και αναζητούνται τρόποι ελάφρυνσής του...

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1914 στις 28-04-2016