Τα «βουβάλια» συμβιβάστηκαν*

Το Ποντίκι

του Σταύρου Χριστακόπουλου

Οι γερμανικές υποχωρήσεις προς το ΔΝΤ για το θέμα του ελληνικού χρέους –οι οποίες έχουν θετικό πρόσημο για την Ελλάδα– καταδεικνύουν την ανάγκη της Γερμανίας για πάση θυσία παραμονή του Ταμείου στην Ευρώπη και όχι μόνο στην Ελλάδα. 

 

Η αποχώρηση του ΔΝΤ από την Ελλάδα θα επέβαλλε την εξεύρεση ενός άλλου μηχανισμού ελέγχου, που δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από την Κομισιόν και την ΕΚΤ, δηλαδή το ευρωπαϊκό σκέλος της τρόικας. Όμως, οι σχέσεις της Γερμανίας με τους δύο αυτούς ευρωπαϊκούς θεσμούς κινούνται διαχρονικά σε τροχιά σύγκρουσης.

 

Η ΕΚΤ συστηματικά παραβιάζει τη γερμανική «ορθοδοξία», με πρωτοβουλίες όπως η ποσοτική χαλάρωση, η οποία λειτουργεί ως μερική «άφεση χρέους» και αποτελεί κόκκινο πανί για τον Σόιμπλε και τους συν αυτώ, παρότι η ίδια η Γερμανία σπεύδει πρώτη να την εκμεταλλευτεί. Η δε Κομισιόν βρίσκεται σε διαρκή ανταγωνισμό με τη Γερμανία, ώστε να ενισχύσει τις εξουσίες και τον ρόλο της στο ευρωσύστημα, παίζοντας ενίοτε τον ρόλο του ισορροπιστή σε ζητήματα στα οποία η γερμανική άποψη είναι σκληρή.

 

Αν λοίπον πρόκειται η Γερμανία να παραχωρήσει έναν σοβαρό εποπτικό ρόλο, προτιμά να το κάνει με έναν «εξωτερικό» συνεργάτη, ο οποίος θα φύγει μόλις λήξει η αποστολή του χωρίς να διαταράξει τις ισορροπίες ισχύος του ευρωσυστήματος. Εξάλλου, η Ελλάδα δεν είναι ούτε το μόνο ούτε το σοβαρότερο ευρωπαϊκό πρόβλημα, αν υπολογίσουμε τη Βρετανία –ανεξαρτήτως του αποτελέσματος στο δημοψήφισμα– και την απειλή εκτροχιασμού της Ιταλίας. 

 

Ταυτοχρόνως, το ΔΝΤ αποτελεί τον «μπαμπούλα» προκειμένου ισχυρές χώρες της ευρωζώνης να περάσουν μέτρα με τεράστιο πολιτικό κόστος, όπως η εργασιακή μεταρρύθμιση –ορθότερα: ισοπέδωση– στη Γαλλία. Υπ’ αυτήν την έννοια, το Ταμείο είναι και θα παραμείνει αναπόσπαστο τμήμα της γερμανικής στρατηγικής για τη διαχείριση της ευρωζώνης. 

 

Αυτο το στοιχείο φαίνεται να παρέλειψαν στην Αθήνα όσοι –διαχρονικά– έβαλαν το ΔΝΤ στο στόχαστρο ελπίζοντας ματαίως ότι οι διαφωνίες του με τη Γερμανία στα θέματα του χρέους μπορεί να επιφέρουν ρήξη μεταξύ τους. Οι δύο ισχυροί παίκτες απέδειξαν ότι και τις διαφορές τους μπορούν να λύνουν και τους άμεσα ενδιαφερόμενους να κρατούν υπό έλεγχο. 

 

Η κυβέρνηση, αν θέλει να επιτύχει, θα πρέπει να στρέψει το ενδιαφέρον της στη θεσμική αναδιοργάνωση και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, αφού άλλος δρόμος δεν είναι διαθέσιμος για την έξοδο από την κρίση. Ήδη, τα εργαλεία διατίθενται, από τις μελλοντικές ρυθμίσεις για το χρέος έως την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ και το επενδυτικό «σχέδιο Γιούνκερ», και μένει να υπάρξει μια στοιχειωδώς αποτελεσματική διαχείρισή τους. 

*Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1918 στις 26-05-2016