Ο ΣΥΡΙΖΑ από μπλοκ ετερογενών συνιστωσών εξελίσσεται σε ενιαίο και υπεύθυνο κοινοβουλευτικό κόμμα της ευρωπαϊκής αριστεράς

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Έχουμε διατυπώσει από αυτήν την στήλη κατ’ επανάληψη την άποψη ότι, είτε είναι κανείς αριστερός είτε δεν είναι, πρέπει να εύχεται την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε σύγχρονο κόμμα με υπεύθυνο ρόλο στην κοινοβουλευτική δημοκρατία μας. Το 1946, όταν το ΚΚΕ του Ζαχαριάδη αποφάσισε να απόσχει από τις εκλογές και να πάρει τα βουνά, οδήγησε την χώρα στον εμφύλιο πόλεμο, στον εθνικό διχασμό, στην εγκαθίδρυση επί δεκαετίες αυταρχικού καθεστώτος της Δεξιάς και στην περιθωριοποίηση και δίωξη της Αριστεράς.

Πόσο διαφορετική θα ήταν η πολιτική, θεσμική και κοινωνική εξέλιξη της χώρας αν η τότε Αριστερά είχε αποφασίσει να ενσωματωθεί, έστω με προβλήματα και δυσκολίες, στην νομιμότητα, όπως έγινε στην Γαλλία και στην Ιταλία.

Αυτό που δεν έγινε το 1946, πραγματοποιείται με καθυστέρηση έστω και τώρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, επί δεκαετίες μικρό κόμμα στα όρια εισόδου στην Βουλή, βρέθηκε στην εξουσία, και πρέπει τώρα βεβιασμένα να λειτουργήσει ως πυλώνας της αστικής δημοκρατίας, πολύ περισσότερο που δεν υπάρχει αντίπαλο κόμμα της δικής του εμβέλειας.

Η απότομη ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη εμφανής: στην εξάμηνη διακυβέρνησή του η κυβέρνηση συνειδητοποίησε τις σταθερές γεωπολιτικές συντεταγμένες της χώρας, αφού η Ρωσσία, η Κίνα και οι BRICS αρνήθηκαν να αναμειχθούν σε χώρα-μέλος του δυτικού συστήματος ασφαλείας. Εγκαταλείφθηκαν επίσης διάφορα ουτοπικά και ανεφάρμοστα του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, που κατάγονταν από εκτός τόπου και τόπου παλαιομαρξιστικά ιδεολογήματα. Ο πολιτικός λόγος των υπουργών της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάχθηκε ταχύτατα και απέκτησε υπευθυνότητα και ρεαλισμό. Τα ζητήματα ασφαλείας και εθνικής άμυνας, που αποτελούσαν ταμπού στον πολιτικό αυτόν χώρο, προσεγγίζονται τώρα με σοβαρότητα. 

Δεν βλέπει, άλλωστε, κανείς, διαθέσεις επαναστατικής ανατροπής ή εγκαθίδρυσης καθεστώτος τύπου… Κούβας σε στελέχη όπως ο Κατρούγκαλος, ο Μητρόπουλος ή ο Κοτζιάς, απεναντίας στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν αρκετοί αστοί, μορφωμένοι, μετριοπαθείς και σοβαροί άνθρωποι, και πάντως πολλοί καλύτεροι από τα λούμπεν στοιχεία που αναδείχθηκαν επί Γιώργου Παπανδρέου και Αντώνη Σαμαρά. Κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα κυβερνά μία ομάδα με χαρακτηριστικά της άκρας αριστεράς, αλλά μάλλον μία εκσυγχρονισμένη μορφή ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας με τις ελληνικές φυσικά ιδιαιτερότητες. 

Αυτή η διαδικασία ωρίμανσης και προσαρμογής, αντανακλάται στην μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ από συνονθύλευμα συνιστωσών (μερικές από τις οποίες ακραίες ή γραφικές) σε ενιαίο κόμμα με όργανα, αρχές και πρόγραμμα.

Προφανώς σε αυτό το τοπίο δεν έχουν θέση στελέχη που οραματίζονται επαναστατικές διαδικασίες ή εγκαθίδρυση καθεστώτος με χαρακτηριστικά του ιστορικά υπερνικημένου «υπαρκτού σοσιαλισμού». Απεναντίας, το στελεχιακό δυναμικό του ΣΥΡΙΖΑ καλούνται τώρα να εμπλουτίσουν νέα στελέχη, αριστεράς μεν παιδείας, αλλά με επίγνωση αφ’ ενός της γεωπολιτικής και αφ’ετέρου της διεθνούς οικονομικής πραγματικότητας, εντός της οποίας κινείται μία σύγχρονη ευρωπαϊκή αριστερά.

* Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)