analyst
Ο πραγματικός οικονομικός κίνδυνος της παραπάνω εξέλιξης δεν είναι η πρόκληση πληθωρισμού, αλλά οι χρηματαγορές – οι οποίες πανηγυρίζουν τόσο λόγω της μείωσης των επιτοκίων, όσο και από τα πακέτα ποσοτικής διευκόλυνσης.
Με δεδομένο τώρα το ότι η Fed, το τελευταίο χρονικό διάστημα, δεν πρόβλεψε ποτέ σωστά το ρυθμό ανάπτυξης, υπερεκτιμώντας τον (γράφημα), υποχρεούμενη αργότερα να αναθεωρήσει τις προβλέψεις της (οι γκρι στήλες αναφέρονται στις επιδόσεις του δείκτη S&P), οι περισσότεροι θεωρούν πως η απόφαση της θα είναι λανθασμένη – πως θα ληφθεί λοιπόν πολύ ενωρίς. Φυσικά πρέπει να λάβει υπ’ όψιν της και την ισοτιμία του δολαρίου – το οποίο, στην περίπτωση αύξησης των επιτοκίων, θα ανατιμούταν ξανά, με καταστροφικά αποτελέσματα για τις αμερικανικές εξαγωγές, για το εμπορικό ισοζύγιο κοκ.
.
.
Περαιτέρω, το γεγονός της χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής από τόσες πολλές κεντρικές τράπεζες του πλανήτη, σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, θυμίζει εποχές κρίσης – όπως την ασιατική στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ή την πρόσφατη που ακολούθησε τη χρεοκοπία της Lehman Brothers.
Εν τούτοις, υπάρχει μία σημαντική διαφορά με τις παραπάνω χρονικές περιόδους – στις οποίες η νομισματική χαλάρωση ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας των κεντρικών τραπεζών, με στόχο την αντιμετώπιση του κινδύνου της ύφεσης.
Αντίθετα με τότε, αυτό που παρατηρείται σήμερα δεν είναι η συνεργασία των κεντρικών τραπεζών, αλλά η σύγκρουση τους – με στόχο την αύξηση του μεριδίου των εξαγωγών των χωρών τους, στην παγκόσμια αγορά. Πρόκειται δηλαδή για έναν συνεχώς κλιμακούμενο συναλλαγματικό πόλεμο ο οποίος, εάν συνεχιστεί ως έχει, θα προκαλέσει τεράστια προβλήματα στον πλανήτη – τόσο σε οικονομικό, όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο.
.
Οι οικονομικοί κίνδυνοι
Ο πραγματικός οικονομικός κίνδυνος της παραπάνω εξέλιξης δεν είναι η πρόκληση πληθωρισμού, αλλά οι χρηματαγορές – οι οποίες πανηγυρίζουν τόσο λόγω της μείωσης των επιτοκίων, όσο και από τα πακέτα ποσοτικής διευκόλυνσης.
Τα επιτόκια δανεισμού των κρατών (ομόλογα) μειώνονται συνεχώς, ενώ η αξιολόγηση των εταιρικών ομολόγων, καθώς επίσης των μετοχών, έχει φτάσει σε ύψη που ήταν αδιανόητα μέχρι σήμερα – χωρίς δυστυχώς τα παραπάνω να δικαιολογούνται από τα θεμελιώδη μεγέθη κρατών και επιχειρήσεων.
Η μοναδική αιτία είναι η συνεχής αύξηση της ποσότητας χρήματος παγκοσμίως, σε συνδυασμό με τα μηδενικά επιτόκια – γεγονός που σημαίνει ότι, είμαστε αντιμέτωποι με έναν χάρτινο πύργο, με ένα σύστημα χιονοστιβάδας, το οποίο διογκώνεται συνεχώς.
Ένα τέτοιο «δυναμικό σύστημα» όμως συνήθως καταρρέει – κάτι που θα μπορούσε να συμβεί είτε όταν μία μεγάλη κεντρική τράπεζα αυξήσει τα βασικά της επιτόκια, είτε εάν σταματήσουν να αποφασίζονται νέα πακέτα ρευστότητας, είτε όταν τα θεμελιώδη μεγέθη κρατών και επιχειρήσεων απομακρυνθούν πάρα πολύ, από τις τιμές των ομολόγων ή/και των μετοχών τους.
Το αποτέλεσμα θα ήταν μία παγκόσμια «διόρθωση» των χρηματιστηρίων, η απώλεια περιουσιακών στοιχείων, η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης κοκ. – συνθήκες που όμως αυτή τη φορά δεν θα μπορέσουν να αντιμετωπισθούν από τις κεντρικές τράπεζες, επειδή δεν έχουν πλέον κανένα όπλο στη διάθεση τους.
Φυσικά ένα τέτοιο κραχ θα μπορούσε να αποφευχθεί, εάν συνεργάζονταν ξανά οι κεντρικές τράπεζες, συντονίζοντας από κοινού τις προσπάθειες τους – έτσι ώστε να «ξεφουσκώσουν» σταδιακά τις υπερβολές, αντί να περιμένουν να εκραγούν αλυσιδωτά οι φούσκες, καταστρέφοντας το χρηματοπιστωτικό σύστημα του πλανήτη.
Έχουμε την εντύπωση όμως πως δεν θα το κάνουν, συνεχίζοντας να καθυστερούν την έκρηξη έως εκείνο το χρονικό σημείο που θα είναι πια αδύνατον να εμποδιστεί – κάτι που προβλέπουμε πως θα μπορούσε να συμβεί το αργότερο εντός του 2016. Εκτός εάν μεσολαβήσει βέβαια κάποιο εξαιρετικό γεγονός, όπως μία μεγάλη στρατιωτική σύγκρουση, το οποίο θα μπορούσε να επιταχύνει το μοιραίο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου