Η "εικονική εκτέλεση" πίσω από το χρηματοδοτικό κενό

tvxs

Το χρηματοδοτικό κενό δεν αποκαλύφθηκε τώρα - υπήρχε προ των εκλογών, υπήρχε στις μετεκλογικές εβδομάδες των σκληρών Eurogroup και της διαπραγμάτευσης στην Ευρώπη και θα υπάρχει, μετά πάσας βεβαιότητας, τουλάχιστον έως τον Ιούνιο.

Το γεγονός όμως ότι «ανακαλύφθηκε» τώρα από παράγοντες και λόμπι που ηχούν συναγερμό εντός και εκτός συνόρων δείχνει τις νέες στοχεύσεις και τα νέα διλήμματα.

Με δεδομένες και αμετάκλητες ανάγκες αποπληρωμής, μόνον μέσα στο Μάρτιο, 1,53 δις στο ΔΝΤ και 4,6 δις ευρώ σε κατόχους εντόκων γραμματίων, το «κενό» μπορεί να γίνει το νέο υπερ-όπλο στα χέρια των δανειστών: Οι οποίοι, μπορούν ανά πάσα στιγμή να το χρησιμοποιούν εν είδει απειλής «εικονικής εκτέλεσης» για να πιέσουν την ελληνική κυβέρνηση να παραμείνει στην ενάρετη οδό της λιτότητας.

Οι απόλυτοι αριθμοί, άλλωστε, δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή, «τρεις συν μία» απολύτως συγκεκριμένες επιλογές για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού - επιλογές εκ των οποίων οι πρώτες τρεις εξαρτώνται αποκλειστικά και άμεσα από τις προθέσεις και τις διαθέσεις των δανειστών:

Η πρώτη επιλογή είναι η υπέρβαση στο όριο του εσωτερικού δανεισμού. Δηλαδή, του δανεισμού του κράτους από τις ελληνικές τράπεζες με νέες εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Προϋπόθεση, όμως, για αυτό είναι να αυξηθεί το πλαφόν των 15 δις ευρώ στην πώληση εντόκων, και τούτο δεν μπορεί να γίνει εάν δεν δώσει την έγκρισή της η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι. Το αντίστοιχο ελληνικό αίτημα απερρίφθη, μετά πολλών επαίνων, πριν από την απόφαση του Eurogroup και η έως τώρα εμμονή του κ. Ντράγκι στην τήρηση των κανόνων δεν δείχνει διάθεση για ιδιαίτερη ευελιξία από την πλευρά των τραπεζιτών της Φραγκφούρτης. Εκτός εάν υπάρξει πολιτική απόφαση.

Στα χέρια του κ. Ντράγκι βρίσκεται και η δεύτερη «οπσιόν» στην οποία θα μπορούσε να ποντάρει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα. Για την ακρίβεια, πόνταρε ήδη - με απολύτως αναγνωριστικό τρόπο - ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης με τη συνέντευξή του στο Bloomberg λέγοντας ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα να αποπληρώσει την δόση του Μαρτίου στο ΔΝΤ, δίνοντάς της πίσω τα περίφημα 1,9 δισ των κερδών που είχε από τα ελληνικά ομόλογα.

«Σας δίνω ένα παράδειγμα, τίποτε δεν έχει αποφασισθεί. Αυτό είναι ένα ποσό που μας οφείλεται. Είναι δικά μας χρήματα», είπε ο Γιάνης Βαρουφάκης. Και επ' αυτού ο κ. Νράγκι έχει ήδη φροντίσει να δείξει αρνητικές διαθέσεις: Έχει ήδη διαμηνύσει πως τα πολυσυζητημένα 1,9 δισ. έχουν επιστραφεί στους προϋπολογισμούς των κρατών-μελών της ευρωζώνης, τα οποία είναι πλέον και εκείνα που θα αποφασίσουν εάν, πώς και πότε θα τα επιστρέψουν στην Ελλάδα. Και εδώ, πρόκειται επίσης για αποφάσεις απολύτως πολιτικές.

Η τρίτη επιλογή είναι "made in Argentina» και την επικαλέστηκε ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης: Η Αθήνα, όπως είπε, θα μπορούσε να ζητήσει παράταση δύο μηνών για να πληρώσει όλη, ή μέρος της δόσης του Μαρτίου στο ΔΝΤ.

Πρόκειται για επιλογή δύσκολη και σπάνια στα διεθνή χρονικά. Με βάση το καταστατικό του ΔΝΤ η όποια μετάθεση πληρωμής προϋποθέτει προέγκριση, όπως έσπευσε χθες να διαμηνύσει και το ίδιο το Ταμείο τονίζοντας ότι δεν έχει υπάρξει σχετική συνεννόηση με την Αθήνα. Τέτοια προέγκριση έχει δοθεί από το Ταμείο μία και μοναδική φορά, το 2003 στην Αργεντινή: Τότε, το Μπουένος Άιρες είχε μεταθέσει την πληρωμή δόσης 1 δισ. δολαρίων, και βεβαίως και εκεί είχε προηγηθεί πολιτική διαπραγμάτευση. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση μη προέγκρισης και καθυστέρησης πληρωμής, τότε προκαλείται αυτομάτως «πιστωτικό γεγονός» και ενεργοποιούνται τα πολύκροτα CDS, τα ασφάλιστρα κινδύνου, για να αρχίσει η διαδικασία αποζημίωσης των πιστωτών.

Η τέταρτη επιλογή, όμως, δεν έχει να κάνει με απόλυτους αριθμούς αλλά με… απόλυτη πολιτική δράση. Και συνιστά την απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξουν οι πολιτικές αποφάσεις που θα επέτρεπαν την ενεργοποίηση κάποιας ή κάποιων από τις τρεις πρώτες λύσεις: Είναι η άμεση, εδώ και τώρα, ανασύνταξη του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, η τόνωση των φορολογικών εσόδων με κάθε τρόπο - από τη ρύθμιση των 100 δόσεων έως την «σκούπα» κατά της φοροδιαφυγής και την κινητοποίηση της συλλογικής και ατομικής ευθύνης μπροστά στα άδεια ταμεία.

Σε κάθε άλλη εκδοχή, το «κενό» θα παραμένει διάπλατα ανοιχτό και θα πυροδοτεί αλλεπάλληλες «εικονικές εκτελέσεις»: Με τους δανειστές του εξωτερικού να χρησιμοποιούν τα στεγνά ταμεία για να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση σε νέα εισπρακτικά, μνημονιακού τύπου μέτρα. Και με τα λόμπι - εξωτερικού και εσωτερικού - να επενδύουν στην σταθερή απώλεια πολιτικού και κοινωνικού κεφαλαίου της πρώτης αριστερής κυβέρνησης της Ευρώπης.