Η Μεγάλη Βρετανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου*

Δημοψήφισμα για την παραμονή ή αποχώρηση της χώρας του στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξήγγειλε, διά στόματος βασίλισσας Ελισάβετ, ο επανεκλεγείς Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον. Αν το Grexit αποτελεί σοβαρό συστημικό κίνδυνο για την Ευρωζώνη, το Brexit αποτελεί κόλαφο για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Μεγάλη Βρετανία, αν και αποδυναμώθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, διεκπεραίωσε με μεγάλη επιτυχία αυτό που οι managers αποκαλούν “damages control”, δηλαδή διαχείριση ζημιών. Μεταμόρφωσε την παλαιά της αυτοκρατορία σε Κοινοπολιτεία και τις αποικίες της σε εταίρους. Διατήρησε την τυπική και συμβολική επικυριαρχία στον Καναδά και στην Αυστραλία, των οποίων αρχηγός του κράτους παραμένει η βασίλισσα της Αγγλίας. Και λειτούργησε ως βασικός παίκτης στο διεθνές πεδίο, στο ΝΑΤΟ, στον ΟΗΕ κλπ. Το 1979, στα Φώκλαντς, έδειξε ότι μπορεί να υπερασπίζεται αποτελεσματικά την εθνική της αξιοπρέπεια. Διατήρησε την υπεροχή των πανεπιστημίων της και, μετά από δεκαετίες συστολής, επέτυχε θεαματική οικονομική ανάπτυξη και διεθνή πρωτεία σε κρίσιμους τομείς.

Ένα χαρακτηριστικό των Βρετανών είναι ο ρεαλισμός τους και η ικανότητά τους να βλέπουν την πραγματικότητα χωρίς ιδεοληψίες. Την παραμονή τους ή μη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποφασίσουν με βάση τα υπέρ και τα κατά. Η Μεγάλη Βρετανία μπορεί να ζήσει και εκτός της ΕΕ, δεν πρόκειται φυσικά να την φάει το μαύρο σκοτάδι εάν αποχωρήσει. Περισσότερο έχει ανάγκη η ΕΕ την Μ. Βρετανία παρά το αντίστροφο.

Το κυριώτερο επιχείρημα υπέρ της εξόδου της χώρας από την ΕΕ είναι η μείωση της εθνικής της κυριαρχίας. Οι Βρετανοί δεν έχουν καμία διάθεση να διαβουλεύονται με την Ιταλία ή την Πολωνία ζητήματα που αφορούν την εσωτερική τους ασφάλεια ή την γεωργική παραγωγή. Ασφαλώς και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες δεν παραχωρούν ευχαρίστως τομείς της εθνικής τους κυριαρχίας στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών. Προχωρούν μέσα από μία συνεχή διαπραγμάτευση, που κατά κανόνα καταλήγει σε συμβιβασμούς και εύθραστες ισορροπίες. Και, τελικά, ό,τι φεύγει από τον έλεγχο των κρατών μελών, καταλήγει σε μία μη εκλεγμένη και μη νομιμοποιημένη γραφειοκρατία στις Βρυξέλλες. Καθώς όμως ο κόσμος αποσταθεροποιείται, η Βρετανία θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο των εσωτερικών της υποθέσεων, και όχι να διαπραγματεύεται συνεχώς με έναν δυσκίνητο πολυεθνικό μηχανισμό.

Η ηγεσία της ΕΕ, και κυρίως το γερμανογαλλικό λόμπυ, προσπαθεί τώρα να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους παραμονής της Μεγάλης Βρετανίας στην Ένωση. Αλλά εάν δεχθεί την αναθεώρηση των συνθηκών που ζητούν οι Βρετανοί προκειμένου να παραμείνουν, τότε θα ανοίξει η πόρτα για αντίστοιχα αιτήματα και άλλων κρατών-μελών. Αν αντιθέτως η διαπραγμάτευση αποτύχει και το βρετανικό εκλογικό σώμα αποφασίσει την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ, τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αρχίσει να μοιάζει με την Αχαϊκή Συμπολιτεία.

* Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)