Φορολογικών «παραδείσων» η συνέχεια...

Ημερησία

Γράφει ο Γιώργος Α. Κορομηλάς, 

Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών

Με αφορμή τον επίλογο του άρθρου μου της προηγούμενης εβδομάδας, αναφορικά με τα όπλα που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση για να ανακόψει το κύμα μετανάστευσης επιχειρήσεων σε κράτη που χαρακτηρίζονται φορολογικοί «παράδεισοι», δέχθηκα πολλά ερωτήματα για την περαιτέρω εξειδίκευση αυτών, αρχικά για τα θέματα της φορολογικής κατοικίας και των κρατών με προνομιακό φορολογικό καθεστώς και στη συνέχεια των ελεγχόμενων αλλοδαπών εταιρειών και των τεχνητών διευθετήσεων.

Σε ό,τι αφορά τη φορολογική κατοικία τα φυσικά πρόσωπα είναι φορολογικοί κάτοικοι μιας χώρας εφόσον έχουν σε αυτή τη μόνιμη ή κύρια κατοικία ή τη συνήθη διαμονή ή το κέντρο των ζωτικών τους συμφερόντων ήτοι τους προσωπικούς ή οικονομικούς ή κοινωνικούς δεσμούς τους, δηλαδή για την απόκτηση φορολογικής κατοικίας απαιτείται πραγματική εγκατάσταση σε ορισμένο τόπο (corpus) και βούληση του ατόμου (animus) να καταστήσει τον εν λόγω τόπο κέντρο της ύπαρξης του, των βιοτικών του σχέσεων, των υλικών του συμφερόντων, του υλικού του βίου και της επαγγελματικής του εγκατάστασης.

Όμως, προς απογοήτευση όσων έχουν υποκύψει στα κελεύσματα των «σειρήνων» μεταφέροντας την έδρα τους σε φορολογικούς «παραδείσους» όπως η Βουλγαρία δραστηριοποιούμενοι όμως κυρίως στη χώρα μας, μόνο η επαγγελματική εγκατάσταση χωρίς τον οικιακό βίο και την κατοικία της οικογένειας του ατόμου δεν έχει κρίσιμη σημασία ως προς τη φορολογική κατοικία.

Όταν λοιπόν θα κληθούν από τη Φορολογική Διοίκηση να αποδείξουν τη φορολογική κατοικία τους, πέραν του πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας όπου οι «σειρήνες» προβάλουν ως πρώτη παροχή στους πελάτες τους, οι σχετικές οδηγίες ορίζουν ότι οι φορολογούμενοι υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση, να προσκομίσουν τα σχετικά δικαιολογητικά, από τα οποία θα προκύπτει ότι όντως είχαν μεταφέρει το κέντρο του οικογενειακού τους βίου (οικογενειακή εστία) ή το κέντρο του επαγγελματικού τους βίου, της ύπαρξής τους και των βιοτικών τους σχέσεων (κέντρο ζωτικών συμφερόντων), στο κράτος αυτό, δηλαδή στοιχεία που θα αποδεικνύουν ότι οι φορολογούμενοι και τα μέλη της οικογένειάς τους (σύζυγος/τέκνα), εάν αυτά υφίστανται, διαμένουν σε μόνιμη και σταθερή βάση στη Βουλγαρία (π.χ. βεβαίωση από δημοτική/δημόσια/άλλη αναγνωρισμένη αρχή, αποδεικτικά εκπαίδευσης/φοίτησης τέκνων ή μισθωτήριο συμφωνητικό κατοικίας ή αποδεικτικό ιδιόκτητης κατοικίας στην αλλοδαπή, εφόσον αυτή υφίσταται, κ.λπ.).

Σε ό,τι αφορά τα κράτη που έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς είναι εκείνα, έστω και αν είναι κράτη ? μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα οποία φυσικά ή νομικά πρόσωπα δεν υπόκεινται σε φορολογία ή, εάν υπόκειται, δεν φορολογούνται εν τοις πράγμασι, ή υπόκεινται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδημάτων ή του κεφαλαίου, του οποίου ο συντελεστής είναι ίσος ή κατώτερος από το 50% του συντελεστή φορολογίας νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων που θα οφειλόταν σύμφωνα με τις διατάξεις της ελληνικής φορολογικής νομοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοικος ή διατηρούσε μόνιμη εγκατάσταση στη χώρα μας.

Τα κράτη αυτά καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και περιλαμβάνονται σε κατάλογο που δημοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έτους στην εφημερίδα της κυβέρνησης. Στην ένατη θέση του καταλόγου αυτού, για το φορολογικό έτος 2015, φιγουράρει ο φορολογικός «παράδεισος» της Βουλγαρίας αγαπημένος προορισμός της βαριάς βιομηχανίας που έχει στηθεί με πελάτες - θύματα και συνάμα ηθικούς αυτουργούς τους «έξυπνους επιχειρηματίες» που επιλέγουν αυτόν τον τρόπο να δραπετεύσουν από τις υποχρεώσεις τους.