Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Αίγυπτος: ο σημαντικός αλλά ευάλωτος εταίρος

Νέα Πολιτική


του Χρήστου Ζιώγα
Η παρούσα, για την χώρα μας, δύσκολη συγκυρία δυσχεραίνει αλλά δεν μας επιτρέπει να απέχουμε από την ανάσχεση του τουρκικού αναθεωρητισμού. Αντικειμενικά τα μόνα κράτη της περιοχής, εκτός των μεγάλων δυνάμεων, που δύνανται να απειλήσουν στρατιωτικά την Τουρκία, όχι ότι θα το πράξουν, είναι το Ισραήλ και η Ελλάδα. Επομένως η συνεργασία μεταξύ Ισραήλ – Ελλάδος – Κύπρου αποτελεί ορθή στρατηγική επιλογή. Παράλληλα ο έτερος υπό διαμόρφωση ενεργειακός, κατά βάσει,  άξονας  Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου είναι επίσης προς την σωστή κατεύθυνση. Ως ελληνισμός δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει ότι αμφότερες οι εν λόγω συνέργειες αποτελούν εξαρτημένες μεταβλητές κυρίως των αμερικανικών και δευτερευόντως των ρωσσικών επιλογών.
Ως ακόλουθο γεγονός της εξέγερσης στην Τυνησία, στις 25 Ιανουαρίου του 2011, ξεκίνησαν αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στο Κάιρο. Η κινητοποίηση αποτέλεσε την κατάληξη μακροχρόνιων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών αιτιών. Η έλλειψη δημοκρατικών διαδικασιών σταδιακά δημιούργησε τις συνθήκες για να αρθρωθούν αιτήματα για διεκδίκηση πολιτικών ελευθερίων, πολιτικού εκσυγχρονισμού και εγκαθίδρυσης ενός πραγματικά δημοκρατικού καθεστώτος. Οι οικονομικοί παράγοντες, ως γνωστόν, αντικατοπτρίζονται και αλληλεπιδρούν στο εκάστοτε πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο αναφοράς. Οι άσχημες οικονομικές συνθήκες στην Αίγυπτο, ως είθισται, επιτάχυναν και τις διαδικασίες στο κοινωνικό και πολιτικό πεδίο. Πριν την αιγυπτιακή εξέγερση, τον Σεπτέμβριο του 2010, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Αιγύπτου, το επίπεδο της φτώχειας αντιστοιχούσε στο  40% του πληθυσμού, η ανεργία κυμαινόταν επίσημα στο 12%, ανεπίσημα μεταξύ 15-20%, ο πληθωρισμός ανερχόταν στο 11,7% και το δημοσιονομικό έλλειμμα αναλογούσε περίπου στο 8% του ΑΕΠ.

Η σημαντικότερη όμως συνέπεια της αιγυπτιακής πτυχής του φαινομένου των «αραβικών εξεγέρσεων» ήταν ότι καταδείχθηκε  ο «εύθραυστος» χαρακτήρας των πολιτικών και κοινωνικών δομών της χώρας. Η κακή οικονομική κατάσταση και η αστάθεια, μετά την ανατροπή του Χοσνι Μουμπάρκ, (Hosni Mubarak) ενίσχυσε τα κοινωνικά και πολιτικά ερείσματα της «Μουσουλμανικής Αδελφότητας». Στις εκλογές της 30ης  Ιουνίου του 2012 εξελέγη Πρόεδρος της Αιγύπτου ο Μοχάμεντ Μούρσι (Mohamed Morsi) προερχόμενος και υποστηριζόμενος από τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους»˙ τυπικά κατήλθε στην εκλογική αναμέτρηση ως υποψήφιος του«Κόμματος Ελευθερίας και Δικαιοσύνης».
Οι σαθρές οικονομικές δομές της αιγυπτιακής οικονομίας, απόρροια της τριακονταετούς διακυβέρνησης του Χόσνι Μουμπάρακ, με την έντονα κρατικιστική προσέγγιση, υπέσκαψε την προσπάθεια δυναμικής ενσωμάτωσης της αιγυπτιακής  οικονομίας στο διεθνοποιημένο οικονομικό σύστημα. Η οικονομική δυσπραγία εξακολουθεί να διασαλεύει την σταθερότητα της χώρας, την απρόσκοπτη καθεστωτική της μετάβαση και την σταθερή διεθνοπολιτική της πορεία. Οι  Ηνωμένες Πολιτείες, τα ευρωπαϊκά κράτη και το Ισραήλ, αντιλαμβάνονται την ομαλή πολιτική και οικονομική μεταρρύθμιση της Αιγύπτου ως την αναγκαία ασφαλιστική δικλείδα, για να αποτραπεί το ενδεχόμενο να εκμεταλλευτούν εκ νέου την κοινωνική δυσαρέσκεια και ένα ενδεχόμενο κενό εξουσίας, «εξτρεμιστικά  στοιχεία».
Όπως αποδείχθηκε, η οικονομική σταθερότητα στην Αίγυπτο αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ για την συνέχιση της πολιτικής μετάβασης προς το δημοκρατικό μοντέλο διακυβέρνησης και την φιλοδυτική της εξωτερική πολιτική, πτυχή της οποίας αποτελεί και η διευρυμένη συνεργασία με την Ελλάδα και την Κύπρο. Αν στην προσπάθειά της, η σημαντικότατη αυτή αραβική χώρα, στραφεί για την οικονομική της εξυγίανση σε, μη αρεστούς για ορισμένους, διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς να την αναγνώσουν, οι επιχώριοι καθ΄ έξιν επικριτές του ΔΝΤ, ως εξέλιξη που θα συμβάλλει στην διατήρηση της επωφελούς, για τα συμφέροντά μας, φιλοδυτικής πορείας της Αιγύπτου και όχι ως αρνητική προοπτική, που θα πρέπει να διαφοροποιήσει τις διμερείς μας σχέσεις.
*Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων  


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου