Ισπανικές εκλογές

analyst

Αφού μεταφέρθηκαν τα βάρη από τη φούσκα των ακινήτων και την τραπεζική κρίση στους Πολίτες, το παιχνίδι οδηγείται στην ίδια αφετηρία – με τον ενδεχόμενο συνασπισμό συντηρητικών και σοσιαλιστών, κατά το ελληνικό παράδειγμα  

του Ιάκωβου Ιωάννου

«Οι Η.Π.Α., με σκοπό τη διατήρηση της παγκόσμιας ηγεμονίας τους, επιθυμούν μία Ευρώπη εξαρτημένη από τις ίδιες – χωρίς σύνορα, πολυπολιτισμική και με καμία ηγεμονική δύναμη, όπως η Γερμανία. Φοβούνται δε όσο τίποτα άλλο τη συνεργασία της ηπείρου μας με τη Ρωσία, η οποία θα μετέτρεπε την Ευρασία στην κυρίαρχη δύναμη του πλανήτη.

Η επέλαση των μεταναστών, το πολυπολιτισμικό πείραμα της Σουηδίας, το οικονομικό της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης της λεηλασίας της, καθώς επίσης η πολιτική αστάθεια στην Ισπανία των πολλών διαφορετικών «φυλών», εξυπηρετούν τα μέγιστα το συγκεκριμένο στόχο τους – από τον οποίο δεν πρόκειται να υποχωρήσουν» (Α.Ζ.)

.

Άρθρο   

Τρομαγμένοι από τα τεράστια λάθη, καθώς επίσης από την ακροβατική, ολική κυβίστηση της ελληνικής αριστεράς, οι Ισπανοί δίστασαν τελικά να ενισχύσουν περισσότερο τη δική τους «παραλλαγή» – επιτρέποντας στο συντηρητικό κυβερνών κόμμα, καθώς επίσης στη σοσιαλιστική αντιπολίτευση να διατηρήσουν τις πρώτες θέσεις, αν και με σημαντικά μικρότερο προβάδισμα.

Προφανώς δεν εντυπωσιάστηκαν από την ελαφριά οικονομική ανάκαμψη της χώρας τους, προϊόν σε μεγάλο βαθμό των χειραγωγημένων στατιστικών (άρθρο) – η οποία φυσικά δεν μπόρεσε να εξυγιάνει τις πληγές από το σπάσιμο της φούσκας ακινήτων που προκάλεσε μία άνευ προηγουμένου τραπεζική κρίση.

Άλλωστε οι Πολίτες της Ισπανίας, στην οποία ουσιαστικά επιβάλλεται ένα αυστηρότατο, άτυπο μνημόνιο από την Τρόικα στο παρασκήνιο, δεν ένοιωσαν κάποιο όφελος – αφού η ανεργία παραμένει στο 21,6% (πηγή) υποχρεώνοντας την στη δεύτερη θέση μετά την Ελλάδα, όταν στη γειτονική Πορτογαλία έχει ήδη περιορισθεί στο 12,4%. Είναι επίσης η χώρα, στην οποία έχουν καταστραφεί οι περισσότερες θέσεις εργασίας μετά την πατρίδα μας (γράφημα) – γεγονός που δεν προκαλεί αισιοδοξία τους κατοίκους της.

.

.

Περαιτέρω, η καταστροφή του 20% περίπου της απασχόλησης, η οποία οφείλεται στο σπάσιμο της φούσκας ακινήτων, σε συνδυασμό με την τραπεζική κρίση που δεν έχει φυσικά τελειώσει, δημιούργησε τεράστια προβλήματα στην οικονομία της χώρας – ενώ η δήθεν ανάκαμψη στηρίζεται σε κακοπληρωμένες θέσεις εργασίας περιορισμένου χρόνου, με μία στάσιμη παραγωγικότητα, καθώς επίσης στο ευχολόγιο να αναβιώσει ο κατασκευαστικός κλάδος, αφού διαφορετικά δεν περιορίζεται η ανεργία, ειδικά αυτή των νέων (50%).

Ειδικότερα, η απερχόμενη ισπανική κυβέρνηση προσπαθούσε να επιστρέψει η χώρα σε πορεία ανάπτυξης, ξανά μέσω της διενέργειας γιγαντιαίων κατασκευαστικών έργων – τα οποία βέβαια διευκολύνουν τη διαφθορά. Εν τούτοις, ένα μέρος αυτών των ελπίδων της αποτελεί πλέον παρελθόν, αφού δεν θα δρομολογηθούν Ολυμπιακά έργα για το 2020.

Παράλληλα, ο παράδεισος των τυχερών παιχνιδιών που σχεδίαζε, κατασκευάζοντας το Las Vegas της Ευρώπης, τελικά δεν θα πραγματοποιηθεί, παρά το ότι είχαν υιοθετηθεί πολλοί νόμοι, προς όφελος του βασιλιά των καζίνων (Adelson) – όπως οι κρατικές επιδοτήσεις, η φορολογική ασυλία, τα απελευθερωμένα εργατικά συμβόλαια, η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, καθώς επίσης η νομιμοποίηση της μαστροπείας (πηγή).

Παραδόξως τώρα αυξάνονται τα ενυπόθηκα δάνεια στη χώρα (+20,2% σε σχέση με το 2014 – πηγή), καθώς επίσης τα δάνεια (+25%) – οπότε, επειδή πωλούνται περισσότερα σπίτια, μειώνονται τα άδεια διαθέσιμα, τα οποία είχαν φτάσει στα 3.000.000. Εκτός αυτού, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί ελαφρά (1,4%), ενώ οι αιτήσεις για νέες κατασκευές κλιμακώθηκαν (άνω του 30%) – παρά το ότι υπάρχουν εκατομμύρια ανοίκιαστα κτίρια.

Φαίνεται λοιπόν πως η χώρα δεν έχει διδαχτεί τίποτα από την κρίση, ενώ ακόμη και οι τράπεζες δεν μπορούν να κατανοήσουν τους παραλογισμούς του χρηματοπιστωτικού συστήματος – αφού όλες οι επενδύσεις στηρίζονται στα εξτρεμιστικά χαμηλά επιτόκια δανεισμού, με τα οποία η ΕΚΤ έχει προστατεύσει και την Ισπανία από τη χρεοκοπία.

Τα επιτόκια αυτά δεν διευκολύνουν μόνο τα κράτη να συνεχίσουν να δανείζονται αλλά, επίσης, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά – οπότε η Ισπανία ακολουθεί ξανά τον ίδιο δρόμο, ο οποίος την οδήγησε μερικά χρόνια πριν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Με απλά λόγια, η κατάσταση στη χώρα είναι σχεδόν η ίδια, με αυτήν πριν τη χρηματοπιστωτική κρίση – με τη διαφορά όμως πως τα επιτόκια είναι πολύ χαμηλότερα, αυξάνοντας έτσι ταχύτερα τη φούσκα που έχει δημιουργηθεί ξανά.

Το ίδιο συμβαίνει με τις τράπεζες, οι οποίες αναλαμβάνουν ξανά μεγάλα πιστωτικά ρίσκα, κερδοσκοπώντας ασύστολα – ενώ με τα χρήματα, με τα οποία πλημμυρίζει η ΕΚΤ την Ισπανία, διατηρούνται στη ζωή ακόμη και τα τραπεζικά ζόμπι της χώρας. Ο δανεισμός όμως είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για ένα κράτος, όπως η Ισπανία,λόγω του ότι έχει υιοθετήσει το σύστημα των κυμαινομένων επιτοκίων από το ξεκίνημα της παρούσης χιλιετίας – τοποθετώντας ουσιαστικά τις βάσεις της φούσκας των ακινήτων που έσπασε το 2008.

Ειδικότερα, τα επιτόκια του 90% περίπου των δανείων αναπροσαρμόζονται εξαμηνιαία ή ετήσια – ενώ στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι συνδεδεμένα με το Euribor (διατραπεζικό επιτόκιο της Ευρωζώνης).

Όταν λοιπόν το Euribor εκτοξεύθηκε στα ύψη το 2008, επειδή οι τράπεζες έπαψαν να εμπιστεύονται η μία την άλλη και παρά τη μείωση του βασικού επιτοκίου εκ μέρους της ΕΚΤ, πολλά νοικοκυριά δεν μπορούσαν ξαφνικά να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους – με αποτέλεσμα να κλιμακωθούν οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί, καθώς επίσης να χρειαστεί η διάσωση των τραπεζών από το κράτος, σε συνεργασία με την ΕΚΤ. Το ίδιο μπορεί να επαναληφθεί πολύ σύντομα, αφού οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν είναι σε καθόλου καλή οικονομική κατάσταση – οπότε η κρίση να ξεκινήσει από την αρχή.

Ευτυχώς για την Ισπανία, η αντιμετώπιση της ήταν εντελώς διαφορετική από αυτήν της Ελλάδας – αφού δόθηκαν απ’ ευθείας χρήματα στις τράπεζες από την ΕΚΤ (41 δις €, το 50% των οποίων πήγε στην Bankia), ενώ η κεντρική τράπεζα έκανε τα «στραβά μάτια», όσον αφορά τους Ισολογισμούς τους. Η αιτία είναι το ότι, αφενός μεν η δεξιά κυβέρνηση της χώρας στηρίζεται από τη Γερμανία, αφετέρου το μέγεθος της Οικονομίας της – τυχόν κατάρρευση της οποίας θα οδηγούσε στη διάλυση της Ευρωζώνης.

Συνεχίζοντας, το δημόσιο χρέος της Ισπανίας έχει αυξηθεί κατά 2,5 φορές σε σχέση με το 2008 (γράφημα). Επειδή όμως είναι σχετικά χαμηλό, ενώ δεν έχει επιβαρυνθεί σχεδόν καθόλου από τα χρέη των τραπεζών, θεωρείται ακόμη βιώσιμο – αρκεί φυσικά να διατηρηθούν χαμηλά τα επιτόκια από την ΕΚΤ, σημειώνοντας πως δανείζεται πιο φθηνά από τις Η.Π.Α.!

.

.

Περαιτέρω, τα κόκκινα δάνεια των ισπανικών τραπεζών υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν τα 140 δις €, παρά το ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος των υπολοίπων έχει μεταφερθεί σε μία κρατική «κακή τράπεζα» (Bad Bank, Sareb) – εκ των οποίων το 50% αφορά τα ενυπόθηκα. Εδώ οφείλουμε να σημειώσουμε μία ακόμη επιλεκτική αντιμετώπιση της, σε σχέση με την Ελλάδα – η οποία δεν είναι ότι καλύτερο, όσον αφορά την ισότιμη αντιμετώπιση των χωρών της Ευρωζώνης από την Κομισιόν και την ΕΚΤ.

Η κακή τράπεζα είναι αυτή που επιβαρύνει τελικά τους φορολογουμένους Ισπανούς, εκτινάσσοντας τα ελλείμματα του προϋπολογισμού της χώρας στα ύψη – ελλείμματα που εκβάλλουν στο δημόσιο χρέος, αυξάνοντας το συνεχώς. Οι τράπεζες πάντως συνεχίζουν να διασώζονται κρυφά από το κράτος – όπως στο παράδειγμα της κρατικοποίησης των χρεοκοπημένων εταιρειών αυτοκινητοδρόμων, με στόχο να μειωθούν οι ζημίες των τραπεζών έως και 4,5 δις €.

Ολοκληρώνοντας, η Ισπανία έχει πολλά άλλα προβλήματα, όπως έλλειψη νερού και μεγάλη εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας (73%) – έχοντας ωφεληθεί όμως από τις χαμηλές τιμές πετρελαίου τον τελευταίο χρόνο.

Αποτελεί επομένως μία βόμβα στα θεμέλια της Ευρωζώνης, η οποία δεν πρόκειται να επιτρέψει την άνοδο κομμάτων που θα αντισταθούν στην πολιτική λιτότητας που της έχει επιβληθεί – οπότε είναι πιθανότερη η συγκυβέρνηση των συντηρητικών με τους σοσιαλιστές (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ), όπως στο προηγούμενο παράδειγμα της Ελλάδας.

Ενδεχομένως λοιπόν να ακολουθεί τα ίχνη της χώρας μας, ειδικά εάν ξεσπάσει η επόμενη χρηματοπιστωτική κρίση εντός του 2016 – με μοναδική διαφορά το μέγεθος της οικονομίας της, το οποίο δεν είναι καθόλου εύκολο στη διαχείριση του.

Ιάκωβος Ιωάννου, για το Analyst.gr