Έχει η Γερμανία στρατηγικό σχέδιο για την Ευρώπη;

oikonomica

Τις μέρες μετά το δημοψήφισμα έχουμε δει να εξελίσσεται στην ΕΕ το θέατρο του παραλόγου. Η ελληνική κυβέρνηση αγνόησε παντελώς το 62% που πήρε το όχι στο δημοψήφισμα και κατέθεσε νέα πρόταση προς τους θεσμούς, η οποία είναι πρακτικά ίδια με αυτή που απέρριψε πανηγυρικά ο Ελληνικός Λαός. Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι η ίδια προέτρεπε το λαό να ψηφίσει όχι, ενώ οι δανειστές τοποθετήθηκαν εξ αρχής υπέρ του ναι.

Η ελληνική πρόταση κατατέθηκε στο Euro group, όπου παραδόξως απορρίφθηκε. Η απόρριψη της ελληνικής πρότασης πραγματικά δε βγάζει νόημα. Η Ελληνική κυβέρνηση αγνόησε προκλητικά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, το οποίο η ίδια προκήρυξε, κόντρα στους πάντες. Έδωσε γη και ύδωρ στους δανειστές κόντρα σε όλες τις προεκλογικές δεσμεύσεις και μετεκλογικές δηλώσεις της. Το μόνο πράγμα που αφήσαμε έξω από την πρόταση ήταν τα πρωτότοκα παιδιά μας.

Η ελληνική κυβέρνηση ρεαλιστικά δε μπορούσε να δώσει τίποτε περισσότερο. Φάνηκε πλέον ότι δεν ήταν ο κ. Βαρουφάκης και το ιδιότυπο στυλ του το πρόβλημα τόσους μήνες. Η αντίθετη πλευρά απλώς δεν ήθελε μια συμφωνία.

Τη δε εβδομάδα μετά το δημοψήφισμα ο επικεφαλής του μπλοκ των δανειστών, Γερμανός Υπ. Οικ, κ. Βόλφανγκ Σόιμπλε, επέδειξε απίστευτο αντί-επαγγελματισμό. Μετά τα αδιανόητα αστεία με τον Αμερικάνο ομόλογό του περί ανταλλαγής της Ελλάδας με το Πόρτο Ρίκο, ήρθε η διακίνηση παιδαριώδους εγγράφου στης Βρυξέλλες για 5ετές GREXIT. Το εν λόγω έγγραφο δεν κατατέθηκε στο Eurogroup, αλλά αντίθετα «διέρρευσε» σε κύκλους των Βρυξελλών. Το αστείο είναι ότι οι ελληνικές προτάσεις χαρακτηρίζονται εδώ και μήνες αστείες, ενώ ο Γερμανός Υπ. Οικ. αφήνει ένα τεράστιο θέμα όπως η έξοδος ενός μέλους από την Ευρωζώνη να αιωρείται σε δύο παραγράφους ενός ανεπίσημου εγγράφου που κάνει κύκλους στις Βρυξέλλες από χέρι σε χέρι. Τέτοιου τύπου συμπεριφορά είναι κάτι που θα περιμέναμε από τον κ. Ντάισενμπλουμ στο ξεκίνημα της θητείας του και όχι από το αρχαιότερο μέλος του Euro group.

Η στάση του κ Σόιμπλε έδωσε το έναυσμα του εκτροχιασμού στα Euro group που ακολούθησαν. Ο Φινλανδός Υπ.Οικ ομολόγησε κυνικά ότι έχει εξουσιοδότηση να διαπραγματευτεί μόνο για ένα GREXIT. Τις αντιρρήσεις τους εξέφρασαν ακόμα και ο Σλοβένος ή και ο Μαλτέζος Υπ. Οικ. Είναι πλέον προφανές ότι η ΕΕ είναι εγκλωβισμένη. Το Ευρώ εισήχθη στην Ευρώπη ως ένα από τα βήματα προς την πλήρη πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Αντί αυτού όμως είμαστε πλέον εγκλωβισμένοι στις μικροπολιτικές επιδιώξεις καθενός από τα 19 μέλη του Euro group. Αν μπορεί να έχει αντιρρήσεις ο Υπ. Οικ. της Μάλτας, γιατί να μην έχει άποψη και ο αντιδήμαρχος οικονομικών υπηρεσιών του Δήμου Πάτρας; Ίδια μεγέθη δεν αντιπροσωπεύουν;

Από την ΕΕ λείπει το όραμα. Δεν είναι δυνατόν όποτε μια χώρα αντιμετωπίζει προβλήματα να τίθεται εν αμφιβόλω η συμμετοχή της στην Ένωση. Το Πόρτο Ρίκο χρεοκόπησε στις αρχές Ιουλίου χωρίς να ανοίξει μύτη. Ούτε τράπεζες κλείσανε, ούτε απειλήθηκε η ευστάθεια του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η υπόθεση, ορθώς, θεωρήθηκε εσωτερικό θέμα των ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι το Πόρτο Ρίκο είναι ανεξάρτητο κράτος. Αντίθετα με τις ΗΠΑ η ΕΕ λιβανίζει το θέμα της Ελλάδας εδώ και πέντε χρόνια χωρίς να μπορέσει να δώσει λύση. Ο δε Γερμανός Υπ. Οικ. έχει το θράσος να λέει στον Αμερικάνο ομόλογό του ότι οι ΗΠΑ δεν γνωρίζουν πως δουλεύει μια νομισματική ένωση. Πόσο άδικο έχει όμως … Στις ΗΠΑ παρόμοια θέματα ανακύπτουν συχνά. Πριν το Πόρτο Ρίκο ήταν ο Δήμος του Ντιτρόιτ, πιο πριν η Καλιφόρνια. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δε διασώζει σε καμία περίπτωση τις πολιτείες, στις οποίες έχει επιβληθεί ρήτρα μηδενικού ελλείμματος για τους προϋπολογισμούς τους. Το τραπεζικό σύστημα είναι παρ’ όλα αυτά ανεξάρτητο και εποπτευόμενο από τη FED, ενώ οι καταθέσεις είναι ασφαλισμένες από κοινό φορέα, όχι μόνο για τις ΗΠΑ, αλλά και για ολόκληρη τη ζώνη του δολαρίου. Η χρεοκοπία μιας πολιτείας σημαίνει μόνο αυτό. Χρεοκοπία του νομικού πρόσωπου της πολιτείας. Ούτε κλειστές τράπεζες, ούτε συστημικοί κίνδυνοι, ούτε φυσικά έξοδος από το δολάριο.

Η ΕΕ από την άλλη πλευρά, παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε να μάθει από τους Αμερικάνους επιμένει να αναλώνεται στη διατήρηση των εσωτερικών ισορροπιών στο εσωτερικό των χωρών της. Δεν είναι δυνατόν η Ευρώπη να αναμένει τις εκλογές στη Βόρεια Ρηναρία – Βεστφαλία ή να αγωνιά για την αντίδραση ενός κυβερνητικού εταίρου στη Φινλανδία. Η Ελλάδα θα πρέπει να αφεθεί να χρεοκοπήσει και να αναδιαρθρώσει το χρέος της άμεσα και από εκεί και πέρα να συνεχίσει το ελληνικό δημόσιο με την όποια αξιοπιστία του έχει μείνει να πορεύεται όπως μπορεί με τα ίδια δικά του μέσα. Η λειτουργία του τραπεζικού συστήματος (στην ουσία της νομισματικής ένωσης) όμως δε μπορεί να είναι όμηρος πολιτικών εξελίξεων. Μπορεί το τωρινό πρόβλημα να είναι αποκλειστικά ρευστότητας, αν η κατάσταση τραβήξει όμως θα μετατραπεί ξανά σε βιωσιμότητας, όπως το 2011 και το 2012.

Η πολιτική της ταπείνωσης που ακολουθείται για την Ελλάδα και το κλείσιμο των τραπεζών της δείχνει περιορισμένη αποφασιστικότητα για τη διατήρηση της νομισματικής ένωσης. Μετά το Βατερλό της Κύπρου το ’13 ακολουθεί και η Ελλάδα με κλειστές τράπεζες. Η εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα σιγά σιγά καταρρέει. Αν η Γερμανία επιθυμεί νομισματική ένωση θα πρέπει να αφήσει τις ελληνικές τράπεζες να ανοίξουν και το ελληνικό κράτος να κλείσει.

Το σπρώξιμο της χώρας προς την έξοδο είναι επικίνδυνο προηγούμενο. Δηλαδή κάθε φορά που ένα μέλος αντιμετωπίζει προβλήματα θα διώχνεται; Με αυτή τη λογική σε 10-15 χρόνια θα έχουν εκδιωχθεί όλες οι αδύναμες οικονομίες, πιθανόν και η Γαλλία. Ποιος θα εμπιστευτεί ξανά τα χρήματά του σε Ευρωπαϊκή τράπεζα; Ποιος θα ξανά επενδύσει στην περιφέρεια για να πάρει πίσω η Γερμανία τα χρήματά της; Ο Βρετανοί σίγουρα θα γελάνε μαζί μας. Είχαν μπει στην ΕΕ για να τη σαμποτάρουν εκ των έσω, μιας και στο ξεκίνημά της δεν είχαν καταφέρει να τη σταματήσουν από έξω. Τώρα ο κ. Κάμερον μπορεί με ασφάλεια να κάνει το δημοψήφισμά του και να βγάλει τη χώρα του από την ΕΕ με ασφάλεια. Μπορούμε να διαλύσουμε το μαγαζί από μόνοι μας. Αυτοί θα μας κοιτάζουν από έξω και θα γελάνε καθώς οι πανικοβλημένοι νότιοι θα πηγαίνουν και τα υπόλοιπα των λογαριασμών τους στο city.

Η πολιτική αυτή δεν έχει κανένα όφελος για τη Γερμανία. Πως θα μπορεί να κρατάει το ισχυρό, πλέον ευρώ χαμηλά και τις εξαγωγές της ανταγωνιστικές όταν οι αδύναμοι νότιοι θα έχουν αποχωρήσει; Αγοράζοντας ξένο συνάλλαγμα; Για πόσο; Η περίπτωση της Ελβετίας έδειξε ότι αυτή η στρατηγική έχει όρια … Οι Γερμανοί μπορεί να μην το παραδέχονται, αλλά είναι οι μεγάλοι ωφελημένοι του ευρώ. Ο λόγος που θέλουν να το διαλύσουν ξεπερνάει τους πάντες, έκτος ίσως από τους Γερμανούς. Το επιχείρημα της ταπείνωσης της Ελλάδας για να συνετιστούν οι υπόλοιπο είναι αστείο και κοντόφθαλμο. Ακόμα και ο μέγας Αλέξανδρος τιμούσε τους ηττημένους μετά τις νίκες του. Ο εξόφθαλμος εκβιασμός της Ελλάδας υπονομεύει τον ηγετικό ρόλο της Γερμανίας. Τα δε διεθνή μέσα δικαίως βάλλουν κατά του Γερμανού Υπ. Οικ.

Το ερώτημα είναι: Ποιό είναι το όραμα της Γερμανίας για το μέλλον της Ευρώπης; Μια ισχυρή ενωμένη Ευρώπη, ή μια ala carte νομισματική ένωση με τα μέλη να μπαινοβγαίνουν ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες; Οι ισχυρές ενωμένες οικονομίες επιβιώνουν. Οι νομισματικές ενώσεις – κλειδωμένες ισοτιμίες κάποια στιγμή καταρρέουν.

Η ΕΕ κατά το παρελθόν πάντα έβρισκε ένα τρόπο να υπερβαίνει τον εαυτό της και να επιζεί. Τι θα διαλέξει άραγε αυτή τη φορά;