Το Ποντίκι
του Σταύρου Χριστακόπουλου
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, τη Δευτέρα η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να σταθεί πολιτικά αδύναμη απέναντι στους δανειστές. Όποια κι αν είναι αυτή η κυβέρνηση.
Οι σωρευμένες ζημίες από το κλείσιμο των τραπεζών και τις επιπτώσεις του στην ελληνική οικονομία, η συνεχής διεύρυνση του «λογαριασμού» των μέτρων το τελευταίο διάστημα και η άμεση εξάρτηση κράτους και τραπεζών από το ευρωσύστημα και η απειλή μιας παταγώδους κατάρρευσης δεν επιτρέπουν καμιά σοβαρή διαπραγμάτευση, όσα προσχήματα και αν τηρηθούν.
Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο το «Ποντίκι», στο πρωτοσέλιδό του αυτής της Πέμπτης, δεν εστίασε στο δημοψήφισμα, για το οποίο διεξάγεται ένας τεράστιος επικοινωνιακός πόλεμος, αλλά στην επόμενη μέρα. Αυτή που θα κρίνει τι θα επικρατήσει στη χώρα τους επόμενους μήνες και χρόνια. Ως εκ τούτου, ανεξαρτήτως του δημοψηφίσματος, των πολιτικών εξελίξεων και της μορφής που θα έχει η κυβέρνηση, το ζητούμενο και το κρίσιμο είναι ο «λογαριασμός».
Η πλευρά των Ευρωπαίων («Η Ευρώπη της ντροπής», όπως τη χαρακτηρίσαμε μια εβδομάδα νωρίτερα) έσπρωξε τα πράγματα έως εδώ που φτάσαμε, με την κυβέρνηση εγκλωβισμένη στην τέλεια καταιγίδα που δημιούργησε η εκροή δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ από τις τράπεζες. Όμως, το κατεπείγον ζήτημα δεν είναι σήμερα ο καταμερισμός των ευθυνών προς όσους προκάλεσαν ή συνέβαλαν στο σημερινό αδιέξοδο.
Το ερώτημα είναι – στο σημείο στο οποίο βρισκόμαστε – τι θα γίνει από Δευτέρα. Τα άμεσα ζητήματα, όπως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και το πώς θα το αντιμετωπίσουν οι Ευρωπαίοι, το ποια κυβέρνηση θα έχουμε (τις άμεσες εκλογές πάντως απέκλεισε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας), το πώς θα αποκατασταθεί η στοιχειώδης ομαλότητα στην οικονομική λειτουργία τις χώρας και τα – βαριά – ανταλλάγματα που θα ζητηθούν από τους δανειστές για να συμβάλουν σε αυτή την εξομάλυνση ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα αντιμετωπιστούν σύντομα.
Αυτό όμως που θα μείνει ως κληρονομιά από τις εξελίξεις της επόμενης εβδομάδας και από το τελικό βάρος του «λογαριασμού» πιθανότατα περιπλέκει την κατάσταση στην οποία θα βρεθεί το πολιτικό σύστημα το επόμενο διάστημα.
● Αν η κυβέρνηση Τσίπρα είναι αυτή που θα υπογράψει τη νέα βαριά συμφωνία, προφανώς δεν θα είναι σε θέση να αντέξει τις πολιτικές συνέπειες και να κυβερνήσει πολιτικά αλώβητη, ειδικά σε ένα περιβάλλον μη κανονικής λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, το οποίο είναι άγνωστο πότε θα επανέλθει στην κατάσταση στην οποία βρισκόταν πριν από το λοουκέτο. Αυτό δεν συζητείται καν.
● Αν η κυβέρνηση Τσίπρα δώσει τη θέση της σε ένα «οικουμενικό» σχήμα, όπως αυτό που ζητείται από τους δανειστές και τους εγχώριους συμμάχους τους, αναγκαστικά δεν θα έχει μεγάλο χρόνο ζωής και αργά ή γρήγορα θα πρέπει να κάνει εκλογές. Τα «τεχνοκρατικά» σχήματα τύπου Παπαδήμου, ακόμη και με «οικουμενική» στήριξη, δεν έχουν τη δυνατότητα να διαχειριστούν πολιτικά επί μακρόν τη φορολογική καταιγίδα, το κόψιμο συντάξεων και τις δραματικές συνέπειες από τις δραστικές περικοπές των δημόσιων δαπανών, ενώ μια «άχρωμη» πολιτική προσωπικότητα θα συγκεντρώσει πολύ σύντομα τα πυρά της λαϊκής βάσης όλων των κομμάτων.
Ο κίνδυνος από την ταυτόχρονη απαξίωση του συνόλου σχεδόν του πολιτικού προσωπικού και των κομμάτων είναι ήδη ορατός και ο καθένας μπορεί να τον διαπιστώσει βλέποντας πόσα πολιτικά ζόμπι νεκραναστήθηκαν αυτές τις μέρες εν όψει του δημοψηφίσματος. Όλη η πολιτικά απαξιωμένη κομπανία των τελευταίων χρόνων ζητάει τη «δικαίωσή» της και επιζητεί πάλι πολιτικό ρόλο. Μόνο που, αν τον κερδίσει, θα πρέπει να αναλάβει και το βάρος του νέου «λογαριασμού».
Το επόμενο κρίσιμο πολιτικό ερώτημα, ως απότοκο των παραπάνω, είναι τι θα συμβεί σε περίπτωση εκλογών. Εδώ σηκώνουμε τα χέρια ψηλά, αφού ο συσχετισμός του «Ναι» και του «Όχι» στο δημοψήφισμα, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, δεν θα μπορεί να μας προσφέρει ασφαλή συμπεράσματα για την κατάσταση του πολιτικού συστήματος την επομένη μιας εκλογικής αναμέτρησης.
Σε κάθε περίπτωση η πολιτική αβεβαιότητα είναι το πιο σοβαρό ενδεχόμενο και η διάρκειά της είναι άγνωστη.
Πάντως, όσο πιο βαρύς είναι ο λογαριασμός που θα πληρώσει ο ελληνικός λαός, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο πολιτικός κραδασμός γι' αυτόν που θα τον σερβίρει.
Η ευθύνη της Ευρώπης
Εδώ ακριβώς έρχεται ο ρόλος των Ευρωπαίων δανειστών, οι οποίοι θα πρέπει να λάβουν και αυτοί τις αποφάσεις τους. Έχοντας ήδη «πνίξει» πολιτικά διαδοχικές κυβερνήσεις, έχοντας εξαντλήσει τα δημοκρατικά αποθέματα του ελληνικού πολιτικού συστήματος – όπως προβλέπαμε ήδη από το 2010! – έχουν να λάβουν μια σοβαρή απόφαση. Αν θέλουν μια Ελλάδα ζωντανή ή σε κατάσταση ζόμπι, η οποία στο μέλλον – αναγκαστικά – θα δημιουργεί διαρκώς μεγαλύτερο πολιτικό ρίσκο για την Ευρώπη.
1. Αν επιλέξουν μια ομαλή διαχείριση του ελληνικού προβλήματος, υπάρχουν πιθανότητες να τεθεί η χώρα σε τροχιά ανόδου. Στην περίπτωση αυτή και οι δημοκρατικές δυνάμεις του πολιτικού συστήματος θα κερδίσουν τον κρίσιμο χρόνο μετεξέλιξης και επιβίωσής τους.
2. Αν, αντιθέτως, επιλεγεί πάλι ο δρόμος του σοκ, τότε κανένα ενδεχόμενο δεν είναι μακροπρόθεσμα βιώσιμο. Το ήδη εξασθενημένο πολιτικό σύστημα δεν θα αντέξει τους κραδασμούς – ούτε εντός ούτε, πολύ περισσότερο, εκτός ευρώ. Στην περίπτωση αυτή θα εξαλειφθεί και ο κίνδυνος που έχει ήδη αναφυεί από τα ακροδεξιά – ο οποίος παρεμπιπτόντως απασχολεί την Ευρώπη σε όλη της την έκταση τα τελευταία χρόνια και αξιολογείται ως ο σοβαρότερος συστημικός κίνδυνος.
Εκτός αν οι Δυτικοί σύμμαχοί μας έχουν αποφασίσει να παραχωρήσουν την «αναγκαστική διαχείριση» της χώρας στον... Νταβούτογλου, ο οποίος δήλωσε ήδη πρόθυμος να μας «διευκολύνει». Στην περίπτωση αυτή, η συζήτηση αλλάζει και η έννοια του εθνικού κινδύνου ανεβαίνει σε άλλο, δυσθεώρητο επίπεδο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου