ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση
Του Δημήτρη Μακροδημόπουλου*
Πιστεύει κανείς ότι είναι δυνατό να κατασκευαστεί ο αγωγός Turkish –Greek Stream αν δεν συμφωνεί η Ουάσιγκτον, όπως επανειλημμένα το έχει καταστήσει σαφές στην Αθήνα, αλλά δευτερευόντως και οι Βρυξέλλες; Μπορεί οι ΥΠΕΞ Ελλάδας, Τουρκίας, ΠΓΔΜ, Σερβίας και Ουγγαρίας να δεσμεύτηκαν στη Βουδαπέστη για τη διέλευση του αγωγού από το έδαφός τους, αλλά αυτό δε προδικάζει το αποτέλεσμα.
Όλα τα εμπλεκόμενα ευρωπαϊκά κράτη είχαν συμφωνήσει για τη διέλευση του South Stream από το έδαφός τους, αλλά με την έναρξη της ουκρανικής κρίσης Ε.Ε. έθεσε υπό αμφισβήτηση την κατασκευή του, που τελικά ναυάγησε. Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση του αγωγού Μπούργκας- Αλεξανδρούπολη, η κατασκευή του οποίου ακυρώθηκε από τη Βουλγαρία ύστερα από πιέσεις της Ουάσιγκτον, ενώ η συναίνεση των τριών ενδιαφερόμενων χωρών ήταν δεδομένη.
Το ίδιο συνέβη και με τον ελληνοτουρκικό αγωγό φυσικού αερίου, ο οποίος υφίστατο έως την Κομοτηνή και επρόκειτο να επεκταθεί μέσω της Β. Ελλάδας και της Ηπείρου στην Ιταλία. Εγκαινιάστηκε τον Νοέμβριο του 2007 αλλά ακυρώθηκε η επέκτασή του και παρέμεινε ουσιαστικά ανενεργός εξαντλώντας την εμβέλειά του έως την Κομοτηνή, μπροστά στον φόβο της Ουάσιγκτον μήπως ενωθεί με τον Blue Stream, ρωσικών συμφερόντων, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες ποσότητες φυσικού αερίου.
Κοινό χαρακτηριστικό των αγωγών είναι ότι διέρχονται από πολλά κράτη με αποτέλεσμα, σε ασταθείς περιοχές, η πίεση στην κυβέρνηση ενός εξ αυτών να ακυρώνει την κατασκευή τους. Επειδή η κατασκευή ενός αγωγού αποτελεί μακροπρόθεσμο σχέδιο, είναι ευνόητο ότι οι συνθήκες, από τον χρόνο της συμφωνίας των εμπλεκόμενων μερών μέχρι τη λειτουργία του, μπορούν με ποικίλους τρόπους να διαφοροποιηθούν ακυρώνοντας την κατασκευή του.Πάγια πρακτική γι’ αυτό αποτελεί η αναζωπύρωση των εθνικισμών και η αναβίωση διακρατικών προβλημάτων ώστε η διέλευση ενός αγωγού να καταστεί επισφαλής και να εγκαταλειφθεί η επένδυση. Ο,τι δηλαδή συμβαίνει σήμερα στηΠΓΔΜ– όπου η αναβίωση του αλβανικού εθνικισμού αποδίδεται στην προσπάθεια αποσταθεροποίησης της περιοχής ώστε η διέλευση του Turkish-Stream να θεωρηθεί επισφαλής ή να αντικατασταθεί η κυβέρνηση από την αντιπολίτευση, η οποία υποστηρίζεται από την Ουάσιγκτον – ακυρώνοντας τη διέλευση του αγωγού από τα εδάφη της.
Η πολυετής κρίση της Τσετσενίας, τα αλλεπάλληλα πραξικοπήματα και οι συγκρούσεις στον Καύκασο δεν αποσκοπούσαν στον έλεγχο της ροής του πετρελαίου της Κασπίας; Ή τα γεγονότα στα Ίμια και η θεωρία των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο δεν αποσπούσαν στο να θεωρηθεί επισφαλής η μεταφορά δια θαλάσσης ώστε να μην κατασκευαστεί ο αγωγός Μπούργκας-Αλεξανδρούπολη και να προταχθεί ο αγωγός Μπακού- Τσεϊχάν;
Η πλέον εύσχημη ακύρωση μιας ανεπιθύμητης επένδυσης στα όρια της Ε.Ε. αποτελεί «αρμοδιότητα» της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία, με πρόσχημα τη δεσπόζουσα θέση που αποκτά η εταιρεία που επενδύει, μπορεί να ακυρώσει οποιαδήποτε επένδυση. Ο,τι συνέβη δηλαδή με τον SouthStream ή με την αγορά του ΔΕΣΦΑ από την Αζέρικη Socar. Η ανακοίνωση της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα μετά τις επαφές του ειδικού απεσταλμένου για τις διεθνείς ενεργειακές σχέσεις των ΗΠΑ, Εϊμός Χοχστάιν, με την ελληνική κυβέρνηση για τον Turkish Stream ήταν σαφής και ανέφερε και τη δυσφορία της Ουάσιγκτον και τη δυνατότητα παρέμβασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού της Ε.Ε.
Όσοι φιλοδοξούν να μεταβάλουν τη βόρεια Ελλάδα σε ενεργειακό κόμβο σε μια περιοχή τόσο ασταθή θα πρέπει να παρατηρήσουν της παγκόσμια κατανομή της ενεργειακής πρώτης ύλης για να διαπιστώσουν ότι αυτή υπάρχει άφθονη στις χώρες της περιφέρειας και όχι στις αναπτυγμένες χώρες της καπιταλιστικής μητρόπολης. Όμως, η ενεργειακή εξάρτηση της μητρόπολης από την περιφέρεια δεν οδήγησε, όπως λογικά θα αναμενόταν, τις υπανάπτυκτες πετρελαιοπαραγωγούς χώρες στην ανάπτυξη. Αντίθετα, υπήρξε πηγή δεινών και εκμετάλλευσης. Το ίδιο ισχύει και με τον έλεγχο της μεταφοράς της ενεργειακής ύλης μέσω των αγωγών.
Οι εκατοντάδες αγωγοί που διατρέχουν τα κράτη της Μ. Ανατολής, του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας δεν συνέβαλαν στην ευημερία και στην ασφάλεια των λαών αλλά, αντίθετα, τα κράτη αυτά χαρακτηρίζονται από την πολιτική, κοινωνική και οικονομική τους καθυστέρηση. Όσοι υποστηρίζουν ότι οι αγωγοί θωρακίζουν αμυντικά μια χώρα παραβλέπουν ότι αυτή κατά κανόνα μεταβάλλεται σε πεδίο συγκρούσεων διότι αποτελεί πεδίο σύγκρουσης ισχυρών ανταγωνιστικών συμφερόντων.
Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, η εναγώνια προσπάθεια της Ουάσιγκτον έχει στόχο να απεξαρτήσει τη μεταφορά του πετρελαίου της Κασπίας από το ρωσικό δίκτυο αγωγών και τον έλεγχο της Μόσχας. Διότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει τον έλεγχο της παγκόσμιας ροής πετρελαίου και φυσικού αερίου ώστε να ελέγχει την παγκόσμια ανάπτυξη και ιδιαίτερα την ανάπτυξη των ανταγωνιστών της αλλά και γιατί φιλοδοξεί να αποτελέσουν οι ΗΠΑ τον κύριο ενεργειακό τροφοδότη της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας, χάρη στις τεράστιες ποσότητες σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου που άρχισαν να παράγουν.
Και ο ΤΑΡ σε τι διαφέρει και είναι αποδεκτός; Η επιλογή του ΤΑP, όπως και του Nabuco, είχε τη συνολική αποδοχή της Δύσης, όπως π.χ. ο γερμανορωσικός Nord Stream. Μέχρι το 2020 όμως που θα λειτουργήσει, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τις εξελίξεις στη χώρα εφοδιασμού, το Αζερμπαϊτζάν, όπου βρίσκεται το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ ΙΙ. Το Αζερμπαϊτζάν έχει ένα μόνιμο πρόβλημα με το Ναγκόρνο Καραμπάχ και κατ’ επέκταση με την Αρμενία, η οποία ανήκει στη σφαίρα επιρροής της Μόσχας. Ήδη η αναζωπύρωση του προβλήματος έχει δρομολογηθεί.
*Ο Δημήτρης Μακροδημόπουλος είναι πολιτικός μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου