Τετάρτη 3 Ιουνίου 2015

Οι σκιές της ελεύθερης αγοράς-analyst.gr

analyst

Όταν μια τέτοιου βεληνεκούς χρηματοπιστωτική κρίση όπως αυτή του 2008-09 δεν αναγέννησε την ελπίδα για κάτι πιο δημιουργικό, πιο ηθικό, πιο έντιμο τότε τι άλλο πρέπει να συμβεί για να αλλάξουν τα πλαίσια δραστηριοποίησης;
του Σαράντου Λέκκα

To πρόβλημα που υπάρχει στο σύστημα της ελεύθερης αγοράς και που αναδείχθηκε πλήρως κατά την πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση είναι το σκιώδες τμήμα της.
Η παράλληλη οικονομία ή για πολλούς η σκιώδης οικονομία ή ο σκιώδης καπιταλισμός θεωρείτε το καρκίνωμα που πρέπει να αντιμετωπισθεί ώστε να μη υπάρξει ανάλογου μεγέθους χρηματοπιστωτική κρίση.
Την σκιώδη οικονομία αποτελούν τα Hedge funds , οι εταιρείες επενδύσεων κεφαλαίων, οι επενδυτικές τράπεζες, οι θυγατρικές και τα εταιρικά σχήματα ειδικού σκοπού, τα περίφημα special purpose vehicles –SPY, και γενικότερα ότι βρίσκεται εκτός ισολογισμού.
Αυτό το παράπλευρο τμήμα της οικονομίας πρέπει να λάβει τέλος ή να τεθεί υπό συγκεκριμένο ρυθμιστικό πλαίσιο και φυσικά υπό το άγρυπνο βλέμμα των εποπτικών αρχών διότι πολλές φορές το ρυθμιστικό πλαίσιο θυμίζει ιστό αράχνης.
Το εντυπωσιακό με τα Hedge funds, δηλαδή με τον σημαντικότερο παίκτη της σκιώδους οικονομίας, είναι ότι οι τροφοδότες τους χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν είναι τα εν δυνάμει θύματα της καταστροφικής τους δραστηριότητας.

Πελάτες των Hedge funds είναι τα συνταξιοδοτικά ταμεία, οι ασφαλιστικές εταιρείες, τα φιλανθρωπικά ιδρύματα, τα πανεπιστήμια και οι ιδιώτες κεφαλαιούχοι, δηλαδή όλοι αυτοί που μακροπρόθεσμα και όταν η λαίλαπα των καταστροφικών κερδοσκοπικών πρακτικών βυθίσει την πραγματική οικονομία θα πληγούν και μάλιστα ιδιαίτερα σκληρά.
Βέβαια επειδή η κερδοσκοπία δεν έχει όρια και επειδή το πολιτικό προσωπικό δεν επιδεικνύει ιδιαίτερο ζήλο για μεταβολή του ρυθμιστικού πλαισίου, όλα αυτά τα κερδοσκοπικά κεφάλαια υπό την ανοχή όλων μας έχουν μετά την διετία 2008-09 ξαναμπεί σε εποχή υψηλών κερδών επενδύοντας κυρίως σε πρώτες ύλες και αμερικανικά ομολόγα.
Δηλαδή  άμεσα και χωρίς καμία επαγγελματική τιμωρία οι θύτες της μεγαλύτερης από το 1930 χρηματοπιστωτικής κρίσης ξανα-δραστηριοποιούνται, ευημερούν και κερδοσκοπούν εκ νέου και μάλιστα την ώρα που τα θύματα τους οι φορολογούμενοι αγωνίζονται για να ξεχρεώσουν τα βάρη που η απληστία όλων αυτών των θυτών δημιούργησε.
Αντί να θεσπιστούν και μάλιστα άμεσα κανόνες με κυριότερο την απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος σε όλους εκείνους που κατακρεούργησαν την πραγματική οικονομία, έχουμε φθάσει σε σημείο να θεωρείτε φυσιολογική ενέργεια η συνέχιση της επαγγελματικής δραστηριότητας.
Στην ουσία επιβραβεύεται η ρήση που θέλει ‘η δυστυχία κάποιων να είναι ευτυχία για κάποιους άλλους ‘ και μάλιστα ευτυχία χωρίς κόστος.
Τελικά παρά τα τεράστια πρόβλημα που δημιούργησε η απληστία και η έλλειψη ρυθμιστικού πλαισίου στην παράγωγη, στην απασχόληση και στην κοινωνική συνοχή τίποτα δεν άλλαξε στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η σκιώδης οικονομία επανακάμπτει και μάλιστα με περισσότερο θράσος εκμαυλίζοντας για μια ακόμη φορά συνειδήσεις στην βάση των προσδοκώμενων υψηλότατων κερδών , δίνοντας παράλληλα  το σύνθημα για κάθε είδους και μεγέθους κερδοσκοπική πρακτική.
Το μόνο απτό που η παγκόσμια κοινότητα άλλαξε είναι το ύψος των ίδιων κεφαλαίων των πιστωτικών ιδρυμάτων που όμως δεν ανήκουν στον σκιώδες τμήμα της οικονομίας.
Εάν η εξαγωγή συμπερασμών από την κρίση στέκεται μόνο στα ίδια κεφάλαια τότε πολύ φοβούμεθα ότι το πάθημα δεν έγινε σε καμία περίπτωση μάθημα.
Όσο ο σκιώδης καπιταλισμός μένει ανέγγιχτος, όσο δεν υπάρχει πολιτική βούληση για μεταβολή του υφιστάμενου και κοινά αποδεκτού ως διάτρητου συστήματος τότε θα είμαστε αναγκασμένοι να ξαναζήσουμε ανάλογες κρίσεις.
Χωρίς αυστηρότατο ρυθμιστικό πλαίσιο οι πιθανότητες επανάληψης μιας μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης είναι αυξημένες και μάλιστα σε χρόνο πολύ πιο σύντομο από αυτόν που αναμένουμε.
Μην ξεχνούμε ότι οι κίνδυνοι σε επίπεδο συστήματος είναι τεράστιοι αφού η μη τιμωρία προκαλεί για πιο παρακινδυνευμένες κερδοσκοπικές πρακτικές.
Η ελπίδα για μεταβολές και μάλιστα ριζικές σιγά-σιγά σβήνει.
Το πλαίσιο παραμένει  ίδιο με τους  παίκτες πιο δυναμικούς και κυρίως χωρίς κανένα ηθικό ή άλλο ενδοιασμό, με τους  ελεγκτές τεχνολογικά και κοινωνικά απαξιωμένους και τους πολιτικούς ακόμη μικρότερους σε αξιοπρέπεια και σθένος.
Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον τι άλλο μπορούμε να προσδοκούμε παρά επαναλαμβανόμενες κρίσεις με τεράστιες άμεσες και παράπλευρες απώλειες;
Όταν μια τέτοιου βεληνεκούς χρηματοπιστωτική κρίση όπως αυτή του 2008-09 δεν αναγέννησε την ελπίδα για κάτι πιο δημιουργικό, πιο φερέγγυο, πιο παραγωγικό, πιο ηθικό, πιο έντιμο τότε τι άλλο πρέπει να συμβεί για να αλλάξουν δεδομένα και πλαίσια δραστηριοποίησης;
.Black-Strip
Σαράντος Λέκκας
Σαράντος Λέκκας  (Economics)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου