Η επίκαιρη στρατηγική του Κολοκοτρώνη

kontranews

του Μελέτη Μελετόπουλου

Οι περισσότεροι Έλληνες θεωρούν τον Αρχιστράτηγο της Ελληνικής Επανάστασης Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ως έναν γενναίο οπλαρχηγό του Μοριά, φορέα της λαμπρής παράδοσης της Ελληνικής Κλεφτουριάς. 

Λίγοι γνωρίζουν ότι τα κορυφαία του επιτεύγματα ήταν απότοκα μίας πολύπλοκης προσωπικότητας και μίας περίτεχνα επεξεργασμένης στρατηγικής παιδείας.

Ο Κολοκοτρώνης έζησε πολλά χρόνια στα Επτάνησα, όπου υπηρέτησε ως αξιωματικός του βρετανικού στρατού (έφτασε μέχρι τον βαθμό του ταγματάρχη). Εκεί αφομοίωσε την στρατηγική επιστήμη της εποχής του, της εποχής των Ναπολεοντείων Πολέμων, που είχαν επιφέρει ριζικές μεταβολές στον τρόπο με τον οποίο διεξαγόταν ο πόλεμος. Επίσης ο Κολοκοτρώνης μελέτησε προσεκτικά την βιογραφία του Γεωργίου Καστριώτη, του ελληνικής καταγωγής εθνικού ήρωα των Αλβανών, που είχε συντρίψει τους Τούρκους τον 15ο αιώνα. Τέλος, ο Κολοκοτρώνης παρακολούθησε τις κολοσσιαίες γεωστρατηγικές εξελίξεις της εποχής του, και συνήγαγε συμπεράσματα που αξιοποίησε στην Ελληνική Επανάσταση.

Από τους Βρεταννούς, ο Κολοκοτρώνης υιοθέτησε την στρατηγική της επίθεσης στο κέντρο του αντιπάλου. Από την αρχή της Επανάστασης σχημάτισε την πεποίθηση ότι όλες οι προσπάθειες έπρεπε να στραφούν στην άμεση κατάληψη της Τριπολιτσάς, που ήταν η διοικητική και στρατιωτική πρωτεύουσα της οθωμανικής κυριαρχίας στον Μοριά. Η άλωση της Τριπολιτσάς θα παρέλυε όλα τα νεύρα της οθωμανικής εξουσίας, επικοινωνιών και συγκοινωνιών.

Τον Ιούλιο του 1822, καθώς η θηριώδης στρατιά του Δράμαλη προήλαυνε προς νότον και κάθε αντίσταση είχε παραλύσει, ενώ ο τρόμος είχε καταλάβει τους πάντες και οι Έλληνες ετοιμάζονταν για μία νέα Τουρκοκρατία χειρότερη από την προηγούμενη, ο Κολοκοτρώνης κράτησε την ψυχραιμία του.

Έμπειρος και στρατιωτικά πεπαιδευμένος, με ολοκληρωμένη γεωστρατηγική αντίληψη, ανέλυσε την κατάσταση και επέλεξε την μόνη πρόσφορη οδό αντιμετώπισης  του συντριπτικά υπέρτερου αντιπάλου. Ελάχιστοι έχουν υπ’ όψιν τους ότι στα Δερβενάκια ο Κολοκοτρώνης εφάρμοσε επί ελληνικού εδάφους το Δόγμα Κουτούζωφ. 

Το 1812, όταν ο Ναπολέων εισέβαλε στην Ρωσσία με την τεράστια στρατιά του, ο Ρώσσος αρχιστράτηγος Κουτούζωφ απέφυγε να τον αντιμετωπίσει κατά μέτωπον, τον έσυρε στο εσωτερικό της αχανούς ρωσσικής στέππας, κατέστρεψε όλους τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους ώστε να τον στερήσει από εφόδια και μόνον όταν ο χειμώνας υποχρέωσε τον Ναπολέοντα να επιστρέψει άρον-άρον στην Γαλλία, ο Κουτούζωφ του επετέθη πλαγιοκοπώντας τον και σύροντάς τον σε οδό διαφυγής ευνοϊκή για τους Ρώσσους.

Ο Κολοκοτρώνης άφησε τον Δράμαλη να φτάσει μέχρι το Αχλαδόκαμπο, αφού είχε κάψει τα σιτάρια και είχε δηλητηριάσει τα πηγάδια. Και όταν ο Δράμαλης αποφάσισε να γυρίσει στην Κόρινθο για ανεφοδιασμό, ο Κολοκοτρώνης τον περίμενε στην θανάσιμη παγίδα που είχε στήσει στα Δερβενάκια, με αποτέλεσμα τον όλεθρο των Τούρκων.

Τέλος, από τον Σκεντέρμπεη, ο Κολοκοτρώνης διδάχτηκε την ενδεδειγμένη τακτική έναντι υπέρτερου αντιπάλου. Η τακτική αυτή έγκειται στην συνεχή μετακίνηση και άρα στην αδυναμία εστίασης από τον εχθρό. Αυτήν την τακτική ο Γέρος του Μοριά ακολούθησε, όταν ο Ιμπραήμ κατέκαιε τα πάντα, ενώ η Επανάσταση είχε εξασθενίσει δραματικά λόγω του Εμφυλίου Πολέμου. Ο Κολοκοτρώνης κράτησε έτσι την Επανάσταση ζωντανή μέχρι το Ναυαρίνο, με την πεποίθηση ότι «ο Θεός έβαλε την υπογραφή του κάτω από την Ελευθερία της Ελλάδος και δεν την παίρνει πίσω».