ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση
Στα προηγούμενα σημειώματα είδαμε το γιατί και το πώς οι «αυστηροί» ελεγκτές τής Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αφήνουν τις διάφορες τράπεζες να «μαγειρεύουν» τα δεδομένα βάσει των οποίων προσδιορίζονται οι διάφοροι δείκτες. Σήμερα θα ολοκληρώσουμε το μικρό μας αφιέρωμα, ρίχνοντας μια ματιά στο πώς γίνονται οι περίφημεςδοκιμασίες αντοχής (ή stress test, επί το… ελληνικώτερον!)
Είπαμε στο πρώτο σημείωμα ότι αυτές οι δοκιμασίες αντοχής θυμίζουν τις «ασκήσεις επί χάρτου» που κάνει ο στρατός. Ουσιαστικά, δηλαδή, αναζητούν απάντηση σε ερωτήματα του τύπου «τί θα γίνει, αν…». Στην περίπτωση των τραπεζών, οι δοκιμασίες αντοχής βάζουν στο τραπέζι ορισμένα δυσμενή σενάρια και μελετούν τους δημιουργούμενους κραδασμούς.
Ας πάρουμε, για παράδειγμα το σενάριο ότι η οικονομία τής χώρας θα σημειώσει νέα ύφεση 2%. Σε μια τέτοια περίπτωση, ορισμένα από τα δάνεια που έχει χορηγήσει η τράπεζα είναι δεδομένο ότι θα «κοκκινήσουν». Το ερώτημα είναι πόσα. Αν η τράπεζα έχει δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας 100 / 1000 (δηλαδή 10%) και εκτιμάται ότι θα «κοκκινήσουν» δάνεια 50 (τα οποία, φυσικά, θα καλυφθούν από τα ίδια κεφάλαια της τράπεζας), ο δείκτης θα γίνει 50 / 950 (δηλαδή 5,26%), γεγονός που σημαίνει ότι η τράπεζα έχει πρόβλημα.
Κάτι τέτοιο έγινε στην πράξη. Μόνο που οι τράπεζές μας πήγαν στα test με «μαγειρεμένους» τους παρονομαστές των δεικτών τους, έτσι ώστε η «αντοχή» τους να μη πέσει κάτω από το 8%, το οποίο είπαμε ότι συνιστά όριο ασφαλείας. Παρ” όλα αυτά, οι ελεγκτές φρόντισαν να βοηθήσουν κι αυτοί όσο μπορούσαν. Και για να το πούμε στην γλώσσα των μαθητών: οι ελεγκτές φρόντισαν να βάλουν εύκολα θέματα.
Πράγματι, δοκιμάστηκε η αντοχή των τραπεζών απέναντι στο ενδεχόμενο νέας ύφεσης. Μόνο που το σενάριο της δοκιμασίας δεν είχε πουθενά μια παράμετρο σχετική με ενδεχόμενο νέου «κουρέματος», παρ” ότι πρόκειται για ενδεχόμενο που βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Φυσικά, η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία (Ντάισενμπλουμ, Σώυμπλε κλπ) φρόντισε έγκαιρα να καλύψει τους ελεγκτές, με απανωτές δηλώσεις ότι «η ελληνική οικονομία δεν έχει ανάγκη από καινούργιο κούρεμα», «εκείνο που προέχει τώρα είναι η επιτάχυνση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων κι όχι ένα νέο κούρεμα» κλπ.
Επίσης, ο έλεγχος δεν έλαβε υπ” όψη του αυτό που αντιλαμβάνεται και ο τελευταίος πολίτης αυτής της χώρας. Ότι, δηλαδή, το διαθέσιμο εισόδημα των ελλήνων βαίνει διαρκώς μειούμενο, λόγω αφ” ενός μεν της συνεχούς μείωσης της αμοιβής τής εργασίας αφ” ετέρου δε της υψηλής φορολόγησης. Όπως γνωρίζει ο οποιοσδήποτε πρωτοετής φοιτητής οικονομικών, η μείωση του διαθεσίμου εισοδήματος των πολιτών δημιουργεί έντονες αποπληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες εν συνεχεία πλήττουν την δυνατότητα τόσο των ιδιωτών όσο και -κυρίως- των επιχειρηματιών να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους. Άλλωστε, αυτός ο τρόμος τού αποπληθωρισμού είναι που έχει οδηγήσει την ΕΚΤ σε δραστική μείωση των επιτοκίων της, ελπίζοντας ότι έτσι θα αυξήσει την κυκλοφορία τού χρήματος και θα φρενάρει την μείωση των τιμών.
Ακόμη, ο έλεγχος δεν έδειξε την παραμικρή αυστηρότητα ως προς την αποτίμηση του κινδύνου των «ρισκαδόρικων» τοποθετήσεων των τραπεζών. Λες και ξαφνικά οι τραπεζίτες συνετίστηκαν και έπαψαν να «τζογάρουν» σε προϊόντα αμφίβολης αξίας, σε παράγωγα, σε παράγωγα παραγώγων κλπ. Πάνω σ” αυτό το τελευταίο θα προσθέσω δυο λόγια και θα ολοκληρώσω.
Κατ” αρχάς, ας πούμε με δυο λόγια τι είναι τα παράγωγα. Η αγορά μιας μετοχής συνιστά επένδυση. Ο στοιχηματισμός ότι μέσα σε μια δεδομένη χρονική περίοδο η τιμή αυτής της μετοχής θα ανέβει, συνιστά τζόγο. Η «συσκευασία» μερικών μετοχών, όπου άλλες αναμένεται να πέσουν κι άλλες να ανέβουν, αποτελεί παράγωγο. Αν σας ήρθε στο μυαλό η εικόνα ενός δελτίου «Πάμε Στοίχημα», δεν είσαστε πολύ μακρυά από την πραγματικότητα. Και τώρα, παρακαλώ την προσοχή σας:
Με δεδομένα ότι (α) το παγκόσμιο ΑΕΠ (δηλαδή, ο πλούτος που παράγουν οι εργαζόμενοι όλου του μάταιου τούτου κόσμου) εκτιμάται σε 70 τρισεκατομμύρια και (β) το συνολικό δημόσιο χρέος όλων των χωρών του πλανήτη ανέρχεται σε 190 τρισεκατομμύρια, μπορείτε να μαντέψετε πόσο είναι το ύψος των ποσών που τζογάρονται παγκοσμίως σε παράγωγα; Προσέξτε: δεν μιλάμε για ποσά που παίζονται στα χρηματιστήρια αξιών ή εμπορευμάτων, για καταθέσεις προθεσμίας, για επενδύσεις σε αμοιβαία κεφάλαια κλπ. Το ερώτημα αφορά τα ποσά που παίζονται μόνο σε παράγωγα.
Για να μη ταλαιπωρείστε άδικα, θα σας δώσω την απάντηση. Φυσικά, στον «γκρίζο» κόσμο των παραγώγων (όπου κάνουν χοντρό παιχνίδι μαύρο χρήμα, υπεράκτιες εταιρείες κλπ), οι αποτιμήσεις δεν είναι εύκολες. Πάντως, εκτιμάται ότι παγκοσμίως η αξία των παραγώγων ξεπερνάει τα εξακόσια τρισεκατομμύρια ενώ δεν αποκλείεται να προσεγγίζει και το ενάμισυ τετράκις εκατομμύριο!
Ευτυχώς, όπως κατέδειξαν περηφανώς οι πρόσφατες δοκιμασίες αντοχής, οι ευρωπαίοι τραπεζίτες χαρακτηρίζονται από εξαιρετική σοβαρότητα και δεν παίρνουν μέρος σε τέτοια επικίνδυνα παιχνίδια…
Άσχετο υστερόγραφο: Πώς το είπε εκείνο το ωραίο ο Σταύρος Θεοδωράκης; «Δεν τίθεται ζήτημα αναδιανομής τού πλούτου διότι δεν υπάρχει πλούτος» δεν είπε; Μάλιστα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου