Τρίτη 17 Ιουλίου 2012

Περί φορολογικών συντελεστών και κινήτρων

του Paul Krugman*

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα κίνητρα έχουν σημασία, όπως και άλλα πράγματα εξίσου, για κάποιον που έρχεται αντιμέτωπος με τον υψηλό οριακό φορολογικό συντελεστή. Αυτός/αυτή, λοιπόν, θα δουλέψει λιγότερο από ό,τι θα έκανε σε διαφορετική περίπτωση (για να μην περάσει το ανώτερο όριο φορολογίας). Πόσο πολύ αυτό μετράει είναι ένα άλλο θέμα. Στην πραγματικότητα, μία προσεχτική εμπειρική έρευνα υποστηρίζει ότι αυτός ο συντελεστής παίζει πολύ μικρότερο ρόλο από ό,τι η δεξιά μυθολογία θα περίμενε.

Αλλά υπάρχει και ένα ακόμη σημείο: εάν φροντίζεις για τα κίνητρα, θα πρέπει να φροντίζεις για τα κίνητρα όλων (όχι μόνο μερικών). Το τοπ του 0,01% ίσως αρέσκεται να φαντάζεται ότι είναι η μηχανή της οικονομίας, αλλά δεν υπάρχει καλή δικαιολογία να πειστούμε ότι υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σχετικά με το ρόλο τους, εκτός του γεγονότος ότι κερδίζουν πάρα πολλά χρήματα.  Ή, για να γίνω λίγο πιο συγκεκριμένος, δεν υπάρχει δικαιολογία να πιστέψουμε ότι υπάρχει ένα μεγαλύτερο κενό ανάμεσα στο οριακό κοινωνικό αγαθό των κερδών της σούπερ ελίτ και σε αυτά που πληρώνουν, σε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλον. Επομένως, εάν ανησυχείς για την επίδραση του οριακού φορολογικού συντελεστή στα κίνητρα εργασίας, θα πρέπει να ανησυχείς για αυτή την επίδραση στα εισοδήματα όλων των κατηγοριών.

Και εδώ είναι το σημαντικό σημείο: είναι πράγματι καλά τεκμηριωμένο ότι η επίδραση του οριακού συντελεστή είναι μεγαλύτερη, όχι στους πολύ πλούσιους, αλλά στους εργαζόμενους ανάμεσα στα χαμηλότερα εισοδηματικά επίπεδα. Γιατί; Εν μέρει λόγω του φόρου μισθωτών υπηρεσιών, αλλά κυρίως εξαιτίας των οφελών εξαρτώμενων από το εισόδημα, που εξασθενίζει όσο το εισόδημα αυξάνεται.


Άρα, εάν είσαι πράγματι, πραγματικά, ανήσυχος για τα κίνητρα, θα πρέπει να επικεντρωθείς όχι στα ανώτερα κλιμάκια, αλλά στα χαμηλότερα εισοδήματα. Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό;
Λοιπόν, μία λύση είναι να είσαι τσιγκούνης με τους φτωχούς. Φέρνοντας μας πίσω στις συνθήκες Dickens, θα μείωνες την επίδραση του οριακού φορολογικού συντελεστή, και επιπλέον θα οδηγούσες σε μεγάλη αύξηση πεινασμένων παιδιών κτλ.

Μία άλλη λύση είναι να μικρύνεις τη εξίσωση του οφέλους που εξαρτάται από το εισόδημα - για παράδειγμα, να δώσεις καθολική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δωρεάν σχολικά γεύματα για όλους και άλλα. Σίγουρα, αυτό θα προϋπόθετε περισσότερα χρήματα,  και άρα υψηλότερους οριακούς φορολογικούς συντελεστές για τα υψηλότερα εισοδήματα - αλλά θυμήσου, αυτά τα εισοδήματα δεν είναι εκείνα όπου ψάχνουμε να βρούμε τα μεγάλα προβλήματα.

Αλλά στον πραγματικό κόσμο, φυσικά, οι συντηρητικοί θέλουν μεγαλύτερη εξάρτηση στη σχέση οφέλους - εισοδήματος, όχι λιγότερη, και επομένως μπορούν να αντέξουν χαμηλότερους οριακούς φορολογικούς συντελεστές στα υψηλότερα εισοδήματα. Ξέχωρα, η κοινωνική δικαιοσύνη στην πραγματικότητα φτιάχνει το «πραγματικό φορολογικό σύστημα», όπως ο Steurle το αποκαλεί ακόμη πιο στρεβλό.

Και όλο αυτό τεκμηριώνεται με τη μυθολογία ότι οι πλούσιοι συνεισφέρουν με έναν ιδιαίτερο τρόπο στην οικονομία, μεγαλύτερο και πάνω από τα τεράστια ποσά που στην πραγματικότητα κερδίζουν. Είναι αστείο το πώς αυτό δουλεύει.

*Ο Paul Krugman είναι νομπελίστας οικονομολόγος και αρθρογράφος των New York Times.

24h.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου