Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017

Υπνχος Νικόλαος Παπανικολόπουλος: Τρία γεγονότα του 1973 και η Συνθήκη Λωζάνης

Ινφογνώμων Πολιτικά


Όταν αναφερόμαστε στη «Συνθήκη της Λωζάννης», ουσιαστικά αναφερόμαστε σε ένα σύνολο νομικών κειμένων, τα οποία περιλαμβάνουν, αυτή καθαυτή τη Συνθήκη με 143 άρθρα, καθώς και 17 συναφείς Συμβάσεις, Δηλώσεις και Πρωτοκόλλα.
Όλα μαζί, η ελληνική πλευρά τα επικύρωσε με το Νομοθετικό Διάταγμα «Περί Κυρώσεως της εν Λωζάννη συνομολογηθείσης Συνθήκης περί ειρήνης» (ΦΕΚ 238Α/25-8-1923).
Με την υπογραφή της Συνθήκης, στις 24 Ιουλίου 1923, διευθετήθηκαν δυο κυρίως θέματα. Ταχερσαία σύνορα Ελλάδος–Τουρκίας και το καθεστώς των μειονοτήτων (μουσουλμάνων στη Θράκη και χριστιανών στην Κωνσταντινούπολη).

Οι συντάκτες της Συνθήκης, Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ελλάδα, Ρουμάνια και το Βασίλειο Σερβίας-Κροατίας-Σλοβενίας , πίστευαν ότι δίνοντας στην Τουρκία την Ανατολική Θράκη με τα Στενά και στην Ελλάδα τη Δυτική Θράκη με το Αιγαίο, θα εξασφαλιζόταν μια βιώσιμη ισορροπία δυνάμεων.
Πράγματι, τα πρώτα 50 χρόνια (Ιούλιος 1923 - Ιούνιος 1973) από την υπογραφή της, μπορούμε να πούμε ότι αυτό επετεύχθη.
Όμως, το καλοκαίρι του 1973, στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις, ξεκίνησε μια περίοδος, που διαρκεί μέχρι και σήμερα, με εντάσεις, προβλήματα και κρίσεις. Μάλιστα, υπήρξαν τρεις κρίσεις (1976, 1987,1996) που έφεραν τις δυο χώρες στο χείλος του πολέμου.
Το 1973 δεν ήταν τυχαίο. Με αφορμή τρία γεγονότα - «κόκκινο πανί» για την Τουρκία - οι Τούρκοι έφεραν πλέον στην επιφάνεια, ανοικτά καθαρά και με πληρότητα ό,τι υπόβοσκε μέσα τους, επί μισό αιώνα : Την ανατροπή του status quo και των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε όλο το Αιγαίο και τη Θράκη.

Πετρέλαια στο Αιγαίο (Θρακικό) Πέλαγος
Στις 23 Δεκεμβρίου 1969, το Ελληνικό Δημόσιο και η Αμερικανική εταιρεία Oceanic Exploration Company, μετά από πολύμηνες συζητήσεις και διαπραγματεύσεις και με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5 του τότε ισχύοντος Νόμου 3948/1959 «Περί αναζητήσεως, ερεύνης και εκμεταλλεύσεως υδρογονανθράκων», υπέγραψαν Σύμβαση για την παραχώρηση των σχετικών δικαιωμάτων στο Θρακικό Πέλαγος.
Η Σύμβαση, επικυρώθηκε με το Ν.Δ 462/1969 (ΦΕΚ 67Α/21-3-1970), και περιελάμβανε όλο το Θρακικό πέλαγος με τη Θάσο, τη Σαμοθράκη και τη Ζουράφα. Οι περιοχές αποτυπώθηκαν, ως αναπόσπαστο μέρος της Σύμβασης, στο ναυτικό χάρτη αριθ.1086 του Βρετανικού Ναυαρχείου.

Στις 8 Ιουνίου του 1973, ξεκίνησαν εργασίες για το πρώτο ελληνικό πετρέλαιο στο Θρακικό, στην περιοχή του Πρίνου Θάσου.
Το Νοέμβριο του 1973, και ενώ η Ελλάδα έμπαινε σε μια βαθιά εσωτερική κρίση, στην εφημερίδα της κυβερνήσεως της Τουρκίας δημοσιεύτηκε χάρτης του ΒΑ Αιγαίου όπου περιοχές των τουρκικών χωρικών υδάτων αλλά και διεθνών χωρικών υδάτων, που ως τότε εθεωρούντο ότι ανήκουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα παραχωρούντο στην τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ για διενέργεια ερευνών.
Το καλοκαίρι του 1975, ακριβώς ένα χρόνο μετά την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και συνάμα την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, ακυρώθηκε η Σύμβαση του 1969 και συνομολογήθηκε νέα (14-6-1975) η οποία δεν αναφέρεται πλέον στο Θρακικό αλλά, … εις συγκεκριμένην θαλάσσιαν περιοχήν του Θρακικού, Δυτικώς της νήσου Θάσου γνωστήν ως «Ανακάλυψις ΠΡΙΝΟΣ» … Η νέα Σύμβαση επικυρώθηκε με το Νόμο 98/1975 (ΦΕΚ 161Α/1-8-1975).
Μετά την κρίση του 1976 με το τουρκικό ερευνητικό «ΧΟΡΑ», ήρθε το «Πρωτόκολλο της Βέρνης », μεταξύ Καραμανλή και Ντεμιρέλ, που προβλέπει   αμοιβαία αποχή Ελλάδας και Τουρκίας από έρευνες στο Αιγαίο, έξω από τα 6 ναυτικά μίλια των χωρικών υδάτων και των δυο χωρών.
Μετά την κρίση του 1987 με το τουρκικό ερευνητικό «ΣΙΣΜΙΚ Ι», ήρθε η «Συμφωνία του   Νταβός»   και μετά την κρίση του 1996 με τα Ίμια, ήρθε η «Συμφωνία της Μαδρίτης» το 1997. Και οι δύο αυτές συμφωνίες ήταν απλά, η επιβεβαίωση – επικαιροποίηση του Πρωτοκόλλου της Βέρνης.
Στη Μαδρίτη, στις 8 Ιουλίου του 1997, ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος υπέγραψαν κοινή δήλωση, γνωστή ως «Συμφωνία της Μαδρίτης», στην οποία, για πρώτη φορά, γινόταν αναφορά σε ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο.

Επέκταση των χωρικών υδάτων
Μέχρι το 1936, το νομοθετικό καθεστώς για το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων δεν ήταν σαφές. Το 1936, με τον Α.Ν 230/1936 «Περί καθορισμού αιγιαλίτιδας ζώνης της Ελλάδας», η Ελλάδα, όρισε την αιγιαλίτιδα ζώνη στα 6 ν.μ, ένα καθεστώς το οποίο ισχύει μέχρι και σήμερα.
Ελλάδα και Τουρκία στο Αιγαίο, για τα χωρικά τους ύδατα, όπου ασκούν πλήρη εθνική κυριαρχία, διατηρούν τα έξι (6) ναυτικά μίλια. Με αυτό το καθεστώς, η Ελλάδα ασκεί κυριαρχία στο 35%, η Τουρκία στο 9% ενώ το 56% είναι διεθνή ύδατα.

Τον Οκτώβριο του 1973, η Ελλάδα, για πρώτη φορά, επιχείρησε να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πέραν των έξι ναυτικών μιλιών.
Με το Νομοθετικό Διάταγμα 187/1973 «Περί Κώδικος Δημοσίου Ναυτικού Δικαιου» (ΦΕΚ 261 Α/03-10-1973) το οποίο ισχύει και σήμερα, επαναλήφτηκε στο άρθρο 139, ότι τα χωρικά ύδατα περιλαμβάνουν θαλάσσιαν ζώνην πλάτους έξι (6) ναυτικών μιλίων, αλλά, δυνάμενον να ορισθούν και διαφόρως (υπονοώντας την επέκτασή τους), δια Προεδρικών Διαταγμάτωνπροτάσει του Υπουργικού Συμβουλίου. Βεβαίως η δυνατότητα αυτή ουδέποτε αξιοποιήθηκε.
Η Ελλάδα με την επικύρωση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (Ν. 2321/1995),απέκτησε και μέσω αυτής το δικαίωμα επέκτασής μέχρι τα 12 ν.μ, αλλά και πάλι δεν το έπραξε. Σε αυτή την περίπτωση, η Ελλάδα θα ασκούσε κυριαρχία στο 64%, η Τουρκία στο 10%, και το 26% θα ήσαν διεθνή ύδατα.
Η Τουρκία, αμφισβητεί το δικαίωμα επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 ν.μ και στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευσή της, το1995, αποφάσισε ότι ενδεχόμενη επέκταση τους θα αποτελούσε αιτία πολέμου (casusbelli ).

Ίδρυση του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Τον Ιούλιο του 1973, αποφασίστηκε η ίδρυση Πανεπιστημίου στη Θράκη με το Ν.Δ 87/1973 «Περί ιδρύσεως Πανεπιστημίων εις Θράκην και εις Κρήτην» (ΦΕΚ 159 Α/27-7-1973).Η λειτουργία του, με έδρα την Κομοτηνή και την ονομασία «Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης», ξεκίνησε το ακαδημαϊκό έτος 1974-1975.
***
Οι Τούρκοι, από το 1973, διεκδικούν και μόνο διεκδικούν με πάμπολλους τρόπους. Εμείς, συζητώντας μαζί τους, από το 1974, εν τοις πράγμασι, πάντα κάτι δίνουμε.
Νομοτελειακά, έτσι όπως πάμε, με τη συμπλήρωση 100 χρονών από τη Συνθήκη της Λωζάννης, κινδυνεύουμε να τους τα δώσουμε όλα.
Θεός φυλάξοι…
Αλεξανδρούπολη Δεκέμβριος 2016
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου