Η συνθηκολόγηση της Αργεντινής

analyst

Η συμφωνία της με τα «περιθωριακά» κερδοσκοπικά κεφάλαια μπορεί να θεωρηθεί καλή για την ίδια, αλλά είναι πολύ κακή για τον πλανήτη, αφού δημιούργησε ένα επικίνδυνο δεδικασμένο – οι κομματικοί έμποροι της ελπίδας

του Άρη Οικονόμου

Μετά από 15 σχεδόν χρόνια από την εποχή της χρεοκοπίας της, η Αργεντινή επέστρεψε στις αγορές – αφού προηγουμένως συμφώνησε με τους «περιθωριακούς» πιστωτές της (Holdouts), σε ένα ποσόν που τοποθετείται στα 4,65 δις $. Προηγουμένως υπήρξαν και άλλες, μικρότερες συμφωνίες, ύψους περί τα 1,5 δις $ – όλες ως αποτέλεσμα της διαμάχης της μαζί τους, στα αμερικανικά δικαστήρια.

Η επιστροφή της χώρας δρομολογήθηκε με την έκδοση ομολόγων του δημοσίου, τα οποία ονομάσθηκαν «Tango-Bonds» – όπου στη διαπραγμάτευση που ακολούθησε η χώρα πούλησε ομόλογα αξίας 16,5 δις $ που έγιναν ανάρπαστα από τους επενδυτές. Θα μπορούσε βέβαια να ισχυρισθεί κανείς πως ήταν απολύτως αναμενόμενο, αφού τα κουπόνια τους (επιτόκια δανεισμού) ήταν εξαιρετικά συμφέροντα – όπως φαίνεται από τον πίνακα που ακολουθεί, όπου στην πρώτη στήλη αναγράφεται η διάρκεια των ομολόγων, στη δεύτερη το κουπόνι, στην τρίτη οι πωληθείσες ποσότητες σε δολάρια, ενώ στην τέταρτη ο όγκος της ζήτησης.

.

.

Ειδικότερα, με το επιτόκιο των τριετών στο 6,25% σε δολάρια, όπου υπενθυμίζουμε πως η Ελλάδα αποφάσισε να υπαχθεί στο ΔΝΤ όταν το επιτόκιο δανεισμού της υπερέβη το 6% θεωρούμενο μη βιώσιμο, ήταν εύλογη η αυξημένη ζήτηση εκ μέρους των επενδυτών – ενώ για την Αργεντινή ήταν μάλλον ένα ασύμφορο εγχείρημα, το οποίο όμως αποδέχτηκε για να μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές, ελπίζοντας πως στη συνέχεια, όταν θα εκδώσει δηλαδή ξανά ομόλογα, θα μειωθούν τα επιτόκια.

Περαιτέρω, η συμφωνία της Αργεντινής με τα «περιθωριακά» κερδοσκοπικά κεφάλαια μπορεί να θεωρηθεί καλή για την ίδια, πολύ περισσότερο για τους κερδοσκόπους, αλλά είναι πολύ κακή για τον υπόλοιπο πλανήτη, καθώς επίσης για το χρηματοπιστωτικό σύστημα – αφού δημιούργησε ένα δεδικασμένο, το οποίο θα έχει σημαντικότατες συνέπειες στο μέλλον.

Υπενθυμίζω εδώ πως μετά από μία ολόκληρη σειρά δικαστικών αντιπαραθέσεων, διαπραγματεύσεων και συγκρούσεων, μετά την αθέτηση πληρωμής δημοσίων χρεών στο εξωτερικό ύψους 80 δις $, η Αργεντινή συμφώνησε με το 93% όλων των πιστωτών της στην εξυπηρέτηση του 30% περίπου των απαιτήσεων τους – με εξαίρεση ορισμένα κερδοσκοπικά κεφάλαια, τα οποία είχαν αγοράσει τα ομόλογα της σε τιμή ευκαιρίας, πολύ χαμηλότερη από την ονομαστική τους, απαιτώντας στη συνέχεια την εξ ολοκλήρου εξόφληση τους.

Με κριτήριο τώρα μία δικαστική απόφαση, σύμφωνα με την οποία δεν επιτρεπόταν να πληρωθεί κανένας, όσο δεν είχαν πάρει όλοι τα χρήματα τους, ορισμένα από αυτά τα κεφάλαια απαίτησαν την πληρωμή του 15πλασίου ποσού της αρχικής τους επένδυσης – οπότε τα τριπλάσια έως και πενταπλάσια που εισέπραξαν οι «περιθωριακοί» θεωρήθηκαν ως μία γενναιόδωρη συμφωνία τους.

Το κακό όμως, όσον αφορά αυτή τη συμφωνία είναι το ότι, δημιουργήθηκε ένα πολύ ισχυρό όπλο για τους δανειστές, το οποίο θα μπορούν στο μέλλον να χρησιμοποιούν εναντίον εκείνων των κρατών που θα αθετούν τις πληρωμές τους – με την έννοια πως θα απαιτούν ανάλογες ρήτρες στα ομόλογα που θα αγοράζουν(πηγή). Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με το ΔΝΤ (πηγή), μόνο το 6% των ομολόγων διεθνώς έχουν αυτή τη ρήτρα – κάτι που φαίνεται όμως πως θα αλλάξει μελλοντικά, μετά το δεδικασμένο της Αργεντινής.

Συνεχίζοντας, με βάση τα παραπάνω κατανοεί κανείς πόσο δύσκολη είναι η άρνηση της πληρωμής των εξωτερικών χρεών, όταν μία χώρα αδυνατεί να τα εξυπηρετήσει – όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία θα είχε προ πολλού χρεοκοπήσει εάν δεν ήταν στον ορό της ευρωπαϊκής Τρόικας και του ΔΝΤ.

Ως εκ τούτου, οι συζητήσεις που αφορούν την υιοθέτηση της δραχμής, παράλληλα με την αθέτηση του δημοσίου χρέους, δεν είναι τόσο υπεύθυνες, όσο θα έπρεπε – ενώ το εθνικό νόμισμα δεν θα προστάτευε την Ελλάδα ούτε από το ΔΝΤ, όπως αποδείχθηκε από την περίπτωση της Ισλανδίας (άρθρο), ούτε από τα μνημόνια.

Σε κάθε περίπτωση, η δραχμή ή το οποιοδήποτε εθνικό νόμισμα δεν αποτελεί εκείνο το μαγικό ραβδί που θα εξασφάλιζε στη χώρα μας την ευημερία, καθώς επίσης την ανάκτηση της εθνικής της κυριαρχίας – παρά το ότι γνωρίζω πως είναι επώδυνο να λέει κανείς την αλήθεια, στερώντας τη μοναδική ελπίδα που έχει ένας μεγάλος σχετικά αριθμός Ελλήνων, όσον αφορά το μέλλον του, αυτό των παιδιών του, καθώς επίσης της πατρίδας του.

Συμφωνώ βέβαια με το ότι πρέπει να επιδιωχθεί είτε μία οριστική λύση, είτε μία επίσημη χρεοκοπία, πριν ακόμη μας επιβληθούν ακόμη χειρότεροι όροι (μνημόνια), καθώς επίσης πριν λεηλατηθεί εξ ολοκλήρου η χώρα, αλλά δεν θεωρώ πως είναι μία εύκολη διαδικασία – εάν υποθέσει κανείς πως είναι εφικτή, με βάση τη διεθνή εμπειρία.

Αν μη τι άλλο πάντως, θα πρέπει να ενημερωθούν σωστά και με κάθε λεπτομέρεια όλοι οι Έλληνες για τις συνέπειες, έτσι ώστε να είναι προετοιμασμένοι για τα χειρότερα, ευχόμενοι φυσικά να μην επαληθευτούν – αντί να θεωρούν πως πρόκειται για κάτι που αφενός μεν θα είναι εύκολο, αφετέρου δεν θα τους κοστίσει πολύ ακριβά.

Ειδικά όσον αφορά την υποτίμηση ή μη της δραχμής, δεν πρέπει να παραβλέπει κανείς την  εμπειρία της Αργεντινής, στην οποία το νόμισμα υποτιμήθηκε ραγδαία μετά τη χρεοκοπία της (γράφημα) – ενώ έχει δημιουργηθεί η δεύτερη μαύρη αγορά των «μπλε δολαρίων» σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, στην οποία έχουμε ήδη αναφερθεί (άρθρο).

.

.

Επομένως όλες οι αναφορές περί μη κινδύνου υποτίμησης της δραχμής, μέσω του κλειδώματος της κοκ., δεν είναι τόσο αντικειμενικές, όσο εμφανίζονται – κάτι που ισχύει επίσης για τις τιμές καταναλωτή (πληθωρισμός), οι οποίες έχουν τριπλασιαστεί στην Αργεντινή μετά το 2002.

Τελειώνοντας, επαναλαμβάνω ακόμη μία φορά πως γνωρίζω ότι, η αλήθεια δημιουργεί εχθρούς – αφού κανένας δεν θέλει να την ακούει, προτιμώντας τα ευχολόγια των κομματικών εμπόρων της ελπίδας της δραχμής.Θεωρώ όμως υποχρέωση μου να το κάνω, παραμένοντας ρεαλιστής – χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως δεν κάνω λάθος.

Άρης Οικονόμου, Senior Analyst (finance & markets)