«Στρατηγικοί κακοπληρωτές»*

Το Ποντίκι

Η αλλαγή συμπεριφοράς της κατηγορίας αυτής των δανειοληπτών οφείλεται στον στενό κλοιό που τους έχει βάλει ο ελεγκτικός μηχανισμός και στους φόβους κατασχέσεων των ακινήτων τους, στο ενδεχόμενο πωλήσεων των δανείων τους από τις τράπεζες σε ξένα, αυστηρά στη διαχείριση, funds, αλλά και στις πιέσεις που ασκήθηκαν τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδος όσο και από τις τράπεζες.

 

Οι φόβοι αυτοί αφορούν ωστόσο τους δανειολήπτες με στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια και όχι τις επιχειρήσεις. Η διαχείριση και η αντιμετώπιση από τις τράπεζες των δανείων των επιχειρήσεων είναι πολύ πιο δύσκολη, λένε τραπεζικά στελέχη. Τα ίδια στελέχη σημειώνουν ότι τα επιχειρηματικά δάνεια και οι μπαταχτσήδες αυτών θα αντιμετωπιστούν λίγο αργότερα, αλλά μέσα στο τρέχον έτος. 

 

Κυρώσεις για τη μη πληρωμή των δανείων θα υπάρξουν και για τους επιχειρηματίες, καθώς, όπως επισημαίνεται από στελέχη των τραπεζών, θα ελεγχθούν και αυτοί όσον αφορά την κατεύθυνση και τις διαδρομές των κεφαλαίων από τα δάνεια που έλαβαν από τις τράπεζες. Θα ελεγχθεί δηλαδή, μεταξύ άλλων, αν τα κεφάλαια που ζητήθηκαν από τους επιχειρηματίες πήγαν για τον σκοπό που δήλωσαν στις τράπεζες (π.χ. σε συγκεκριμένη επένδυση ή σε κάποιον λογαριασμό για αποταμίευση ή για αγορά σκάφους κ.ο.κ.).

 

Συγκεκριμένα, η τάση αλλαγής της συμπεριφοράς των μπαταχτσήδων ξεκίνησε από την πίεση που άσκησαν οι τράπεζες προς τους υπόχρεους στο τέλος του προηγούμενου χρόνου με πρωτοβουλία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), που είχε στόχο τη μείωση της έκθεσης των τραπεζών σε «κόκκινα» δάνεια.

 

Ο άμεσος στόχος της ΤτΕ ήταν οι μπαταχτσήδες και όχι η μερίδα των δανειοληπτών που έχει πληγεί πραγματικά από τις συνέπειες της παρατεταμένης ύφεσης της οικονομίας. Γι’ αυτό στις αρχές Νοεμβρίου του 2015 η Τράπεζα της Ελλάδος ενεργοποίησε την έννοια του «συνεργάσιμου δανειολήπτη», δηλαδή του υπόχρεου προς την τράπεζα που προτίθεται να πληρώνει έστω και μία ελάχιστη δόση. Στον αντίποδα η ΤτΕ για τους δανειολήπτες που δεν είναι συνεργάσιμοι, με πράξη διοικητή, καθόρισε το χρονοδιάγραμμα και τις επιπτώσεις που θα έχει ο δανειολήπτης που αρνείται να κάνει ρύθμιση.

 

Σύμφωνα με τον Κώδικα της ΤτΕ, οι οφειλέτες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι είναι συνεργάσιμοι με την τράπεζα και ότι επιθυμούν πραγματικά να διευθετήσουν την οφειλή τους. Σε περίπτωση που δεν ανταποκριθεί ο δανειολήπτης και χαρακτηριστεί «μη συνεργάσιμος», η τράπεζα θα μπορεί να προχωρεί στον πλειστηριασμό ακόμη και της πρώτης κατοικίας...

 

Στόχος είναι να μπορούν οι τράπεζες να αξιολογούν καλύτερα τις δυνατότητες των δανειοληπτών για την αποπληρωμή των χρεών τους. Η πληροφόρηση που θα παρέχει το σύστημα εκτιμάται ότι θα δώσει τη δυνατότητα μιας αντικειμενικής αξιολόγησης της ικανότητας του δανειολήπτη να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του βοηθώντας έτσι την εξωδικαστική διαδικασία ρύθμισης οφειλών.

 

Παράλληλα, είναι πλέον γνωστό σε όλους ότι η κατηγορία των κακοπληρωτών θα βρεθεί σε ακόμα δυσκολότερη θέση, αφού συστήνεται οργανισμός για την καλύτερη αξιολόγηση των δανειοληπτών. Σε αυτόν θα υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για την οικονομική τους κατάσταση, δηλαδή τις οφειλές των νοικοκυριών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς Δημόσιο και τράπεζες, αλλά και τα περιουσιακά τους στοιχεία, στοιχεία καταθέσεων, μισθοδοσίας κ.λπ.

 

Στον νόμο Κατσέλη

 

Ο δεύτερος λόγος που οι «στρατηγικοί κακοπληρωτές» προτίμησαν τις ρυθμίσεις από το «δεν πληρώνω» είναι ότι ελέγχονται πλέον οι δανειολήπτες με «μη εξυπηρετούμενα δάνεια» που έχουν υπαχθεί στον Νόμο Κατσέλη. Κατά τη διασταύρωση των στοιχείων έχουν παρουσιαστεί πολλές περιπτώσεις μέχρι σήμερα που διαπιστώθηκε ότι δεν δικαιούνται την υπαγωγή στον εν λόγω νόμο. Παράλληλα, αναδείχθηκαν και πολλές περιπτώσεις όπου ο δανειολήπτης είχε προσθέσει εγγυητή στο δάνειο, αλλά είχε υπαχθεί στον Νόμο Κατσέλη. 

 

Σε αυτές τις περιπτώσεις οι τράπεζες αποστέλλουν τον λογαριασμό στους εγγυητές και μάλιστα... φουσκωμένο, ενώ στη «δίνη του κυκλώνα» βρίσκονται και οι δανειολήπτες που ζήτησαν να υπαχθούν στον Νόμο Κατσέλη. Σημειώνεται ότι οι εγγυητές έχουν την ίδια ακριβώς ευθύνη με τους δανειολήπτες, εφόσον ο δανειολήπτης βγει στο... κόκκινο.

 

Το ενδεχόμενο «πράσινο φως» για την πώληση στεγαστικών δανείων μετά την επιμονή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι επίσης ένα από τα ζητήματα που έχει τρομοκρατήσει τους κακοπληρωτές των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων.

 

Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι πολύ κοντά σε συμφωνία οι δύο πλευρές – κυβέρνηση με ΕΚΤ – για την πώληση και στεγαστικών δανείων.

 

Πληροφορίες αναφέρουν ακόμα ότι ο Μπενουά Κερέ της ΕΚΤ, αφού εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη σύγκλιση απόψεων στα θέματα των διαπραγματεύσεων ως προς την αξιολόγηση του προγράμματος της χώρας, ανέφερε ότι θα πρέπει να δοθεί κίνητρο στους επενδυτές που ενδιαφέρονται να αγοράσουν «κόκκινα» δάνεια και αυτό το κίνητρο δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από την παράλληλη πώληση και υγιών δανείων, δηλαδή αυτών που εξυπηρετούνται.

* Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 1914 στις 28-04-2016