Σάββατο 11 Μαΐου 2013

Απλές σκέψεις για την οικονομική πολιτική.

του Κώστα Μελά


Με το πέρασμα του χρόνου όλο και περισσότερο γίνεται εμφανές ότι η  αναζητούμενη εναλλακτική οικονομική πολιτική  δεν μπορεί  να στηριχθεί  μόνο:
-          στο συνεχές θεωρητικό σφυροκόπημα των λεγόμενων «νεοφιλελεύθερων» πολιτικών. Όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα αλλά και η κοινή λογική ,δεν αρκεί  η θεωρητική κριτική να αλλάξει από μόνο του  την ροή των εξελίξεων  στην Ελλάδα στην ευρωζώνη αλλά και στην ΕΕ γενικότερα.  Ακόμη και αν χρησιμοποιηθεί ως κριτήριο η αποκόμιση εκλογικών και πολιτικών κερδών η  δεδομένη πολιτική επιλογή φαίνεται ότι έχει ανώτερο όριο.
-          Ούτε στην παρατεταμένη ρητορική ενασχόληση με την οραματική «ανασυγκρότηση του παραγωγικού  μηχανισμού»  της χώρας δίχως αυτή  να περιγράφεται με «συγκεκριμένα» στοιχεία  τα οποία  θα πρέπει να περιλαμβάνουν το σχεδιαζόμενο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας αλλά και τις επιδράσεις που θα έχουν στην μακροοικονομική διαχείριση της οικονομίας.

Η εναλλακτική θεωρητική προσέγγιση  της οικονομικής πολιτικής   στη σήμερα εφαρμοζόμενη  παγκοσμίως νεοφιλελεύθερη  θεώρηση ενώ φαντάζει εύκολη στα μυαλά πολλών ,  αποδεικνύεται στην πράξη απίστευτα δύσκολη. Οι λόγοι είναι πολλαπλοί. Όμως ο κύριος , κατά την άποψή μου λόγος, είναι η μεταλλαγή της θεωρητικής ανάλυσης σε πολιτική πρακτική.  Η προσπάθεια αυτή υπόκειται σε πλήθος περιορισμών τους οποίους επιβάλλει η  αδήριτη η διεθνής και εγχώρια  οικονομική πραγματικότητα. Μια οικονομική  πραγματικότητα η οποία εύκολα μπορεί να απεικονιστεί  ως τέτοια, μέσω της καταγραφής του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της αλλά και  της καταγραφής του συνόλου των μακροοικονομικών μεταβλητών  που την διέπουν και αφορούν στο σύνολο των επιμέρους αγορών.  Επομένως μπορούν να αναδυθούν και οι υφιστάμενοι περιορισμοί και κατά συνέπεια και οι βαθμοί ελευθερίας άσκησης της εναλλακτικής οικονομικής πολιτικής.  
Στην ελληνική περίπτωση επομένως απαιτείται η πλήρης καταγραφή του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της οικονομίας  όπως αυτό  διαμορφώνεται με τις συνεχείς και αλλεπάλληλες  παρεμβατικές πολιτικές  του μνημονιακού προγράμματος. Παράλληλα απαιτείται και  η συνεχής παρακολούθηση  της χρονικής εξέλιξης του συνόλου των  μακροοικονομικών μεταβλητών .
Η θεωρία της οικονομικής πολιτικής [1] , παρέχει  τις απαραίτητες γνώσεις για να πατήσει η ανάλυση  στέρεα στην υπάρχουσα πραγματικότητα .
Η καταγραφή της οικονομικής πραγματικότητας με αυτό τον απλό τρόπο , σχετικά εξ αντικειμένου, αποτελεί τη βάση μέσω της οποίας βήμα – βήμα θα αναδυθεί αυτό που χρειάζεται να αλλάξει πρωταρχικά στο θεσμικό πλαίσιο. Αυτό που χρειάζεται να αλλάξει όπως γίνεται κατανοητό υπόκειται σε δύο περιορισμούς: αυτόν του θεσμικού πλαισίου της ευρωπαϊκής ένωσης και της ευρωζώνης (εφόσον εξακολουθεί η Ελλάδα να αποτελεί μέλος και των δύο)  και αυτόν των επιπτώσεων στις μακροοικονομικές μεταβλητές (θετικές ή αρνητικές).  Ο δεύτερος περιορισμός είναι εμφανώς αξιολογικός και ως εκ τούτου χρειάζεται υπό μιαν έννοια να «αποδειχθεί» με κάποιο είδος οικονομικού  σεναρίου αντιμετώπισης  των μεταβολών του μακροοικονομικού πλαισίου και του συνόλου των αλληλοεξαρτώμενων μεταβλητών.
 Άρα η  εναλλακτική  θεωρητική προσέγγιση  αφορά  βασικά στο επιδιωκόμενο διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο και στην από αυτό απορρέουσα  διαφορετική χρήση των μέσων οικονομικής πολιτικής.
Η  απαρχή μιας τέτοιας προσπάθεια , υποκαθιστώντας απλές ρητορείες καλών προθέσεων, θεωρώ ότι αποτελεί αδήριτη ανάγκη της παρούσας συγκυρίας.





[1] Με την έννοια ότι ως «συστηματοποιημένη γνώση» στον χώρο της γενικότερης οικονομικής έχει δημιουργήσει το απαραίτητο μεθοδολογικό πλαίσιο επίλυσης των προβλημάτων που της αναλογούν. Ως εκ τούτου δεν είναι ανάγκη να ανακαλυφθεί κάτι εξ αρχής. Απλά χρειάζεται να ληφθούν υπόψη τα «διδάγματά της».  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου