Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2018

Πως η FED μπορεί να «γκρεμίσει» την ευρωπαϊκή οικονομία;


Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Είναι γνωστό πως διανύουμε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, με αυτόν όμως να μην διεξάγεται με όπλα, αλλά με την οικονομία. Οι κλασσικοί στρατηγοί έχουν αντικατασταθεί από τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες μέσω του ελέγχου του εθνικού νομίσματος ορίζουν την στρατηγική τους στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα.
Ο Κινέζος θεωρητικός της στρατηγικής, Σουν Τσου (5ος αιώνας), είχε πει ότι ‘ο πολεμιστής είναι δυνατός, όταν αναγκάζει τον εχθρό να του απαντήσει, ενώ είναι αδύναμος, όταν αυτός απαντά στον εχθρό΄. Κάτι τέτοιο θυμίζει η συνέντευξη του μέλους της ΕΚΤ Benoit Coeure, στην Caixin Global που δημοσιεύτηκε προχθές την Κυριακή.
Σύμφωνα λοιπόν με την συνέντευξη του κ. Coeure, η κεντρική τράπεζα ίσως δεν επεκτείνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης πέραν του ερχόμενου Σεπτεμβρίου, παρά το γεγονός ότι το επίπεδο του πληθωρισμού δεν διαμορφώνεται στα επιθυμητά επίπεδα.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης κινήθηκαν χθες ανοδικά, με την ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου να φθάνει σε υψηλά δύο ετών. Εάν όμως το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης τερματιστεί, τότε είναι πολύ πιθανό η ΕΚΤ να οδηγηθεί για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια σε μια αύξηση επιτοκίων. Δηλαδή η FED, σύμφωνα με τον Σουν Τσου, είναι ο δυνατός πολεμιστής ο οποίος αναγκάζει τον αντίπαλο του να απαντήσει.

Εδώ όμως τίθεται ένα μεγάλο ερώτημα· συμφέρει τον αντίπαλο να απαντήσει; Κι εάν όχι, πoιά η μοίρα του;
Είναι γνωστό πως η αύξηση των επιτοκίων από μια κεντρική τράπεζα, οδηγεί σε αύξηση των επιτοκίων τόσο των κρατικών, όσο και των εταιρικών ομολόγων, προκειμένου κράτος και εταιρείες να δελεάσουν τους δανειστές. Στο παρακάτω γράφημα, παρατηρούμε την θετική συσχέτιση (άλλοτε μικρή, κι άλλοτε μεγάλη) μεταξύ των επιτοκίων της FED, του αμερικανικού δεκαετούς ομολόγου, και του γερμανικού δεκαετούς ομολόγου. Η επιλογή του γερμανικού δεκαετούς έγινε, διότι η γερμανική οικονομία αποτελεί την ατμομηχανή της ευρωπαϊκής, καθώς είναι και μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
Πηγή γραφήματος:fredgraph.com
Σύμφωνα λοιπόν με το παραπάνω γράφημα, η σταδιακή αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων, δεν αφήνει άλλες εναλλακτικές στην ΕΚΤ από το να αυξήσει και η ίδια (για λόγους νομισματικής πολιτικής) τα επιτόκια της, τα οποία συνεχίζουν να παραμένουν στο μηδέν. Κι αυτό διότι εάν δεν το πράξει, σημαντικό ύψος κεφαλαίων (επενδυτικών και επιχειρηματικών) θα κατευθυνθεί προς την αμερικανική οικονομία, προκειμένου να βρουν ελκυστικότερες αποδόσεις, αλλά και χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, μετά και την ψήφιση του φορολογικού νομοσχεδίου.
Μία αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, θα οδηγήσει όπως είναι φυσικό και σε αύξηση του κόστους χρήματος για τα κράτη και τις εταιρείες της ευρωζώνης, οδηγώντας μεσοπρόθεσμα ίσως σε μια νέα ύφεση την ευρωπαϊκή οικονομία. Αρκεί κανείς να παρατηρήσει, μεταξύ άλλων, τόσο τα εταιρικά κέρδη των γερμανικών εταιρειών, όσο και τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να αντιληφθεί το πόσο ευάλωτη συνεχίζει να παραμένει η Ευρωπαϊκή οικονομία.
Όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα, τα κέρδη των γερμανικών εταιρειών από το χαμηλό των 140 δισ. ευρώ περίπου το 2009, εκτοξεύθηκαν κοντά στα 200 δισ. ευρώ το 2017, πραγματοποιώντας μια αύξηση κοντά στο 42% μέσα σε μια οκταετία!
Μια αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων, πιθανόν να μειώσει την κερδοφορία των γερμανικών εταιρειών, καθώς θα αναγκαστούν να δανείζονται ακριβότερα, ενώ οι αγορές χρέους τους (ομόλογα) από την κεντρική τράπεζα θα έχουν ήδη σταματήσει. Εξάλλου, ο προστατευτισμός που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος, σε συνδυασμό με την μείωση του εταιρικού φόρου, θα δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις αμερικανικές εταιρείες έναντι των γερμανικών, κάτι στο οποίο συμβάλλει και η σταδιακή αποδυνάμωση του δολαρίου έναντι των βασικότερων δέκα νομισμάτων.
Πηγή γραφήματος:www.tradingeconomics.com
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι ο δανεισμός προς τον ιδιωτικό τομέα στη Γερμανία αυξήθηκε σημαντικά από το 2014 και μετά, όπως μπορούμε να διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα, φθάνοντας τα 1,38 τρισ. ευρώ. Μία αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα όχι μόνο για τις γερμανικές εταιρείες, αλλά και για τα νοικοκυριά, εξουδετερώνοντας την όποια αύξηση μισθών ενδέχεται να υπάρξει για τους Γερμανούς εργαζομένους μέσα στο έτος, οδηγώντας τους σε περιορισμό της κατανάλωσης, η οποία θα οδηγήσει κατ’ επέκταση και σε μείωση του ρυθμού ανάπτυξης της γερμανικής οικονομίας.
Πηγή γραφήματος:www.tradingeconomics.com
Όπως γίνεται αντιληπτό από τα παραπάνω, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ όλα τα προηγούμενα χρόνια, από την κρίση του 2008 και μετά, έδειξε πιο έτοιμη στην αντιμετώπιση της ύφεσης της αμερικανικής οικονομίας, επεξεργάζοντας και υλοποιώντας ένα σχέδιο νομισματικής πολιτικής το οποίο όχι μόνο θα ήταν ικανό να βγάλει από την στασιμότητα την αμερικανική οικονομία, αλλά παράλληλα θα έδινε και την δυνατότητα σε αυτήν να ενισχύσει την πρωτοκαθεδρία της παγκοσμίως.
Από την άλλη, ο βασιλιάς στην Ευρώπη αποδείχθηκε γυμνός, καθώς η ΕΚΤ έδειξε να εξυπηρετεί κυρίως συγκεκριμένα συμφέροντα, παρά το γεγονός ότι έχει υπό την ευθύνη της όλη την ευρωζώνη, αφού με την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων (κι όχι μόνο) ενίσχυσε κυρίως τις χώρες και τις εταιρείες του Βορρά, αδιαφορώντας στην πραγματικότητα για τον Ευρωπαϊκό Νότο. Ουσιαστικά, τόσο ο τερματισμός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, όσο και η αύξηση ή μη των επιτοκίων, αποτελούν στην ουσία «άνευ λόγου και αιτίας», καθώς τα κακώς κείμενα συνεχίζουν να παραμένουν, επιταχύνοντας τον χρόνο επιβράδυνσης της ευρωπαϊκής οικονομίας.

Πηγή new-economy



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου