ΕΛευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση
Άρθρο του Nick Dearden, Διευθυντή της οργάνωσης Global Justice Now
Κι αυτή την εβδομάδα είδαμε ακόμη μια νίκη των μεγάλων επιχειρήσεων κατά των κυβερνήσεων: η παντοδύναμη Suez κινήθηκε επιτυχώς δικαστικά κατά της Αργεντινής: Το διατητικό (!sic) ψευδοδικαστήριο της Παγκόσμιας Τράπεζας ουδόλως έλαβε υπ’ όψη ότι η Αργεντινή διέρχεται μιαν οικονομική κρίση που καθιστά θανατηφόρα για τους πολίτες την προς 60% αύξηση της τιμής του νερού ούτε ότι η Suez δεν είχε τηρήσει τις υποχρεώσεις της. Το μόνο που μέτρησε ήταν το δικαίωμα του «επενδυτή» ν’ αποκομίσει κέρδη!
Σύμφωνα με την απόφαση του «Δικαστηρίου» της Παγκόσμιας Τράπεζας η Αργεντινή οφείλει στην Suez $ 405 εκ. Λεπτομέρεια: Η Παγκόσμια Τράπεζα είναι ένας των μετόχων της εταιρίας που έστησε η Suez όταν, το 1993, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Αργεντινής (ωθούμενη προς τούτο και από την Παγκόσμια Τράπεζα) ιδιωτικοποίησε τις υπηρεσίες ύδρευσης του Buenos Aires. Έτσι υπεγράφη μια σύμβαση τριακοντατετούς διάρκειας δυνάμει της οποίας η κοινοπραξία με επί κεφαλής την Suez υπεσχέθη τόσο να εξασφαλίσει την πρόσβαση όλων σε υπηρεσίες ύδρευσης όσο και να βελτιώσει την ποιότητα του νερού όπως ορίζεται στα διεθνή πρότυπα, διατηρώντας τις τιμές λογικές.
Απ’ την αρχή σχεδόν οι τιμές άρχισαν ν’ ανεβαίνουν ενώ η εταιρία αδιαφορούσε για την τήρηση των υποχρεώσεών της. Παρά την επαναδιαπραγμάτευση, το 2002, με αύξηση πληθωρισμού 7% οι λογαριασμοί των νοικοκυριών είχαν αυξηθεί (μεσοσταθμικά) 88%, οι επενδύσεις της εταιρίας απείχαν πολύ των συμφωνηθεισών και τα χρέη μεγάλωναν. Τα κέρδη της εταιρίας φυσικά αυξάνονταν.
Κατά τα έτη 2001 και 2002 η Αργεντινή βρέθηκε στην δίνη μιας οικονομικής κρίσης, που προκάλεσαν οι δανειστές της (μεταξύ των οποίων και το ΔΝΤ) με αποτέλεσμα την φτωχοποίηση μεγάλου μέρος του λαού. Σε μια προσπάθεια ανασυγκρότησης της χώρας ψηφίστηκαν νόμοι με στόχο την προστασία του πληθυσμού. Για να εμποδίσει την περαιτέρω αύξηση των τιμών των υπηρεσιών ύδρευσης η κυβέρνηση του Nestor Kirchner νομοθέτησε την επανακρατικοποίηση της εταιρίας.
Φυσικά αυτή δεν ήταν η μόνη τέτοια περίπτωση. Κατά την περίοδο της κρίσης η κυβέρνηση της Αργεντινής έθεσε τα ανθρώπινα δικαιώματα πάνω απ’ τα συμφέροντα των επιχειρήσεων και γνωστοποίησε την πρόθεσή της να μην επιτρέψει στις μεγάλες επιχειρήσεις να κερδοσκοπήσουν στην ανθρώπινη δυστυχία. Σε κάποιες απ’ αυτές τις περιπτώσεις η κυβέρνηση κατάφερε να εξαγοράσει τις ιδιωτικές συμμετοχές, σ’ άλλες όμως υπήρξε εντονότατη αντίδραση με αποτέλεσμα, μέχρι και σήμερα, τα διεθνή κερδοσκοπικά κεφάλαια ν’ απειλούν την Αργεντινή ποικιλοτρόπως βάσει τέτοιων (απεχθών) υποχρεώσεών της.
Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί αν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ υπογράψουν την TTIP (Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων). Όσο κι αν υπηρεσιακοί και κυβερνητικοί παράγοντες ισχυρίζονται πως τα κράτη θα μπορούν να επιλέγουν τον τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών το Σύστημα Διαιτησίας Διαφορών μεταξύ Επενδυτών και Κρατών (Investor State Dispute Settlement-ISDS) οδηγεί ακριβώς σε ίδιο, όπως το παραπάνω, αποτέλεσμα.
Η περίπτωση που ανέφερα παραπάνω (Αργεντινή) υπήρξε αποτέλεσμα μιας διμερούς συμφωνίας μεταξύ της Αργεντινής και της Γαλλίας. Ο μηχανισμός, όμως, επίλυσης διαφορών που συμφωνήθηκε δεν διαφέρει αυτού που προτείνεται στην TTIP ή στην CETA (παρόμοια συμφωνία την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση προτίθεται να υπογράψει με τον Καναδά). Οι συμφωνίες αυτές επιτρέπουν σε επιχειρήσεις-«επενδυτές» να προσφεύγουν σε ψευδοδικαστήρια όπως το παραπάνω για να επιλύσουν όποιες διαφορές έχουν με τις κυβερνήσεις.
Κατά της Αργεντινής εκκρεμούν ήδη τουλάχιστον είκοσι τέτοιες προσφυγές, που προέκυψαν από την αντίδραση των εταιριών στην προσπάθεια της κυβέρνησης να εκλογικεύσει τις τιμές ενέργειας και ύδρευσης. Τα ίδια υπόσχεται να κάνει και το Εργατικό Κόμμα, καθώς η χώρα βαδίζει προς εκλογές.
Το σημαντικό είναι πως η απειλή των διαιτητικών δικαστηρίων επηρεάζει αρνητικά την βούληση της κυβέρνησης να υπερασπίσει τα δικαιώματα του αργεντίνικου λαού. Ο έμπειρος νομικός Toby Landau δηλώνει: «καμιά κυβέρνηση δεν θέλει να συρθεί σε διεθνές δικαστήριο. Η διαδικασία επηρεάζει τις διπλωματικές της σχέσεις και την πιστοληπτική της ικανότητα. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις όπου μια κυβέρνηση ζητεί νομικές συμβουλές προτού προβεί σε πολιτικές ενέργειες για να γνωρίζει αν υπάρχει κίνδυνος να εναχθεί έτσι».
Το Ευρωκοινοβούλιο ψηφίζει για την TTIP τον Ιούνιο. Το κείμενο αυτό (και άλλα) πρέπει να έχει καταστήσει κατανοητό στους Ευρωβουλευτές πως το σύστημα επίλυσης διαφορών ISDS είναι απολύτως απαράδεκτο για όποιον σέβεται την δημοκρατία.
Στις 18 Απριλίου υπήρξαν πάνω από 550 δράσεις-διαδηλώσεις κατά της TTIP αλλά και παρομοίων επικινδύνων εμπορικών συμβάσεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου