Η στρατηγική των αλμάτων με ελληνικά κεφάλαια

Γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος  – 

Η γραμμική εξέλιξη των πραγμάτων για την ελληνική οικονομία και την κοινωνία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική, καθώς ο μέσος πολίτης συμπαρατάσσεται πλέον μόνο με τα σχέδια και τα οράματα που υπόσχονται αποτέλεσμα το πολύ με ορίζοντα 4ετίας. Οιοδήποτε θετικό αποτέλεσμα, υπόσχεση ή όραμα τοποθετείται χρονικά μετά -ειδικά μετά τον “εφαρμοσμένο λαϊκισμό” της τελευταίας 20ετίας- εκλαμβάνεται ως εμπαιγμός. Γι΄ αυτό η χώρα πρέπει να κόψει δρόμο, προετοιμάζοντας ρηξικέλευθες πολιτικές πολλαπλών θετικών αποτελεσμάτων. Μια τέτοια στρατηγική θα μπορούσε να ενισχυθεί καθοριστικά από τα ελληνικά κεφάλαια εξωτερικού, αλλά και εσωτερικού.

Είναι πολύ θολό πόσα είναι τα ελληνικά κεφάλαια που έχουν φυγαδευτεί στο εξωτερικό και πόσα είναι στα σεντούκια στο εσωτερικό. Κάποιοι λένε για 60 δισ. ευρώ, άλλοι για 200 δισ. ευρώ, ενώ ορισμένοι σιγοψιθυρίζουν για 600 δισ. ευρώ. Πρόσφατα υπολογίστηκε ότι στην Ελλάδα μπορεί να φυλάσσονται στην Ελλάδα εκτός τραπεζών περί τα 35 δισ. ευρώ (ας είναι και 20), ενώ άλλα 9,6 δισ. ευρώ επαναπατρίστηκαν την διετία 2016-2017. Βεβαίως είναι λίγα σε σχέση με τα 37 δισ. ευρώ που έφυγαν την περίοδο 2009-15 μέσω τραπεζών και αμοιβαίων κεφαλαίων.

Η πρώτη νομοθετική ρύθμιση των τελευταίων χρόνων περί επαναπατρισμού κεφαλαίων, που πραγματοποιήθηκε με το νόμο 3259/2004 και πρόβλεπε φόρο 3% και εξάντληση της φορολογικής τους υποχρέωσης, απέτυχε. Η δεύτερη προσπάθεια έγινε το 2010, και συγκεκριμένα με το άρθρο 18 του νόμου 3842/2010, που προέβλεπε δύο συντελεστές φορολόγησης, 5% εφόσον τα κεφάλαια εισάγονταν στην Ελλάδα και τοποθετούνταν σε προθεσμιακό λογαριασμό διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους και 8% αν παρέμεναν στην αλλοδαπή.

Επίσης, σε περίπτωση που τα εισαχθέντα κεφάλαια τοποθετούνταν σε τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου, οι οποίοι διακρατούνταν τουλάχιστον για δύο έτη, ή σε αμοιβαία κεφάλαια οποιασδήποτε μορφής (μετοχικά κλπ.) ή σε αγορά-ανέγερση ακινήτου ή άλλη επένδυση επιχειρηματικής δραστηριότητας, επιστρεφόταν άτοκα το 50% του φόρου που έχει καταβληθεί (ΠΟΛ 1059/2010).

Συνεπώς, ο επαναπατρισμός με το νόμο 3842/2010, όπως εν συνεχεία τροποποιήθηκε με το νόμο 3943/2011, επέβαλε υψηλότερους συντελεστές φορολογίας, αλλά είχε έντονα αναπτυξιακό χαρακτήρα. Ούτε και αυτή η ρύθμιση είχε επιτυχία. Σημειωτέον ότι υπάρχει και το «εμπόδιο» του νόμου 3691/2008 περί «Νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες» που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Όποιος επιθυμεί να ενταχθεί σε ένα πιθανό νέο πρόγραμμα επαναπατρισμού θα οφείλει να προσδιορίζει με ακρίβεια τις πηγές, από τις οποίες προήλθαν τα εκάστοτε κεφάλαια.

Η συγκέντρωση 100 δισ. ευρώ

Η ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου, η διευθέτηση του χρέους, η κατάργηση των capital control και η επαναχρηματοδότηση της χώρας από τις αγορές θα δημιουργήσει ένα πλαίσιο ευνοϊκό για την παλιννόστηση των κεφαλαίων. Χρειάζεται όμως και μια ριζοσπαστική λύση που θα υπερβαίνει τις δίκαιες δυσκολίες της ισχύουσας νομοθεσίας.

Η πρόταση που καταθέτουμε συνίσταται στο εξής: Η δημιουργία ενός λογαριασμού υποδοχής ελληνικής ιδιοκτησίας κεφαλαίων, καταθέσεων κλπ από το εξωτερικό και το εσωτερικό, χωρίς καμία ποινή ή φόρο, για 18 μήνες. Μετά το 18μηνο (ίσως 12μηνο) επανέρχεται η ισχύς των υφιστάμενων νόμων. Οι κεφαλαιούχοι παίρνουν ένα τίτλο (ομόλογο ειδικού σκοπού και εξασφάλισης, μη διαπραγματεύσιμο σε αγορές) 5ετούς διάρκειας.

Στην 5ετία ο δικαιούχος παίρνει πίσω το 50% του κεφαλαίου του σε μετρητά, το 25% σε νέα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου διαπραγματεύσιμα στις αγορές και το 25% σε μετοχικούς τίτλους από τις επιχειρήσεις στις οποίες θα έχουν επενδυθεί τα κεφάλαια του Ειδικού Λογαριασμού.

Η «επιστροφή» στον κεφαλαιούχο μπορεί να γίνει τμηματικά και αφορολόγητα σε όποια πρόσωπα επιθυμεί με πρώτο βαθμό συγγένειας. Έτσι, θα έχει νομιμοποιήσει τα χρήματά του, χωρίς κανένα κόστος και θα τα έχει μεταβιβάσει στα παιδιά του χωρίς φόρο, ενώ θα διαθέτει ισχυρούς τίτλους πέρα από τα μετρητά. Εννοείται ότι αυτή η πρόταση μπορεί να έχει διαφορετικές εκδοχές και κίνητρα.

Στρατηγικές επενδύσεις

Τα κεφάλαια που θα συγκεντρωθούν δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν παρά μόνο για συγκεκριμένους αναπτυξιακούς σκοπούς, εκτός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, και θα τα διαχειριστεί ένα Ειδικό Αναπτυξιακό Ταμείο (Τράπεζα). Ο στόχος που μπορεί να τεθεί σε ότι αφορά τα κεφάλαια είναι 70-100 δισ. ευρώ. Τα πεδία ανάπτυξης που μπορεί να χρηματοδοτήσει το Αναπτυξιακό Ταμείο είναι στρατηγικού χαρακτήρα σε τομείς αιχμής και εντάσσονται σε ένα ευρύτερο αναπτυξιακό σχεδιασμό:

• Στόχος 100.000 στρέμματα θερμοκηπίων υψηλής τεχνολογίας. Συγκέντρωση (με εξαγορές ή κοινοπραξίες οργάνωσης) καλλιεργήσιμης αγροτικής γης για την ανάπτυξη αποδοτικών καλλιεργειών υψηλής ποιότητας. Επίσης, θα στηριχτούν τα εξαγωγικά σχήματα και νέες βιομηχανίες τροφίμων που θα προωθούν τα ελληνικά προϊόντα και την ελληνική κουζίνα. Ταυτόχρονα, θα υποκαταστήσουν τις εισαγωγές με στόχο την αυτάρκεια. Εξαγωγές μόνο τυποποιημένου ελαιόλαδου. Χρηματοδότηση καινοτομιών στη γεωργία, την κτηνοτροφία και την αλιεία.

• Ανασυγκρότηση των ελληνικών πολεμικών βιομηχανιών και των ναυπηγείων και χρηματοδότηση νέων έξυπνων ελληνικής επινόησης οπλικών συστημάτων και συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου, με στόχο την κάλυψη εγχώριων αμυντικών αναγκών, αλλά και για εξαγωγές. Οι δυνατότητες είναι πολύ μεγάλες και η συνεργασία με τα ελληνικά πολυτεχνεία μπορεί να παράξει σημαντικά οφέλη. Λεπτομέρειες εδώ.

• Ίδρυση ενός ευέλικτου κρατικού οργανισμού που θα αναλαμβάνει την κατοχύρωση ελληνικών ευρεσιτεχνιών και πατεντών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αλλά και την παροχή νομικών και οικονομικών συμβουλών σε συνεργασίες ελληνικών επιχειρήσεων και start up με ξένα fund ή εταιρείες.

Επένδυση σε πολιτισμό και εκπαίδευση

Ίδρυση ενός Διεθνούς Πανεπιστημίου Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα και συγκεκριμένα στην περιοχή της Ιεράς Οδού/Βοτανικός που περιλαμβάνει τα κτίρια της Γεωπονικής (που μετακομίζει στη Λάρισα) και τις εγκαταστάσεις του Πολεμικού Ναυτικού, ώστε να δημιουργηθεί εκεί ένας χώρος υψηλών συμβολισμών απέναντι από την Ακρόπολη και σε ένα περιβάλλον κλασικό και πνευματικό (κήπος κλπ).

Καλούνται να διδάξουν οι καλύτεροι ελληνιστές από όλο τον κόσμο και να συμμετάσχουν στην διοίκηση και στην εκπόνηση των προγραμμάτων σπουδών και ιδιαίτερα στα μεταπτυχιακά προγράμματα. Τα μαθήματα θα γίνονται στα αγγλικά ή και σε άλλες γλώσσες. Περιλαμβάνεται και τμήμα λατινικών και Ρωμαίων συγγραφέων. Μεγάλη έμφαση στην ελληνική και ελληνιστική φιλοσοφία.

Τμήμα ανθρωπιστικών σπουδών. Ειδικό μεταπτυχιακό Ανθρωπιστικής Ηγεσίας, που θα μπορούν να το κάνουν σπουδαστές με προσανατολισμό την διοίκηση, τη διπλωματία, το μάνατζμεντ. Σταδιακά, θα δημιουργηθεί και εκδοτικός οίκος (τύπου University Press) που θα κυκλοφορεί παγκοσμίως βιβλία των καθηγητών και τα διδακτορικά.

Αναπτύσσεται σε νέα βάση το Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών ενσωματώνοντας το Ξενοδοχείο Ακροπόλ της Πατησίων που βρίσκεται απέναντι, και όλο το συγκρότημα του Πολυτεχνείου (μεταφέρεται όλο αλλού, στην Πειραιώς ίσως) και φυσικά, το κτίριο της Μπουμπουλίνας (διοίκηση & υπηρεσίες μουσείου) από πίσω.

Η Πατησίων υπογειοποιείται (δημιουργείται μεγάλο υπόγειο γκαράζ-πάρκινγκ για πούλμαν) και ο όλος χώρος ενοποιείται με σήραγγες ή με στεγασμένους διαδρόμους δημιουργώντας ένα μοναδικό χώρο πολιτιστικού τουρισμού. Το Μουσείο απλώνει όλες τις κορυφαίες συλλογές του Ελληνική, Αιγυπτιακή, Ισλαμική, Ρωμαϊκή κλπ, που σήμερα βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στις αποθήκες. Έτσι, λανσάρεται ως ανταγωνιστικό των μεγάλων μουσείων της Ευρώπης και προσελκύει νέα κύματα τουρισμού, με έμφαση τα short breaks στη low season.

Καινοτομικές ιδέες υψηλής απόδοσης υπάρχουν πολλές. Σημασία έχει να γίνει η παλιννόστηση των κεφαλαίων. Αυτή θα έχει πολλαπλασιαστικά φαινόμενα στις αγορές εξωτερικού που θα θεωρήσουν μείζον τεκμήριο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία την επιστροφή των ελληνικών κεφαλαίων, ενώ θα αντιληφθούν το σχεδιαζόμενο αναπτυξιακό μπουμ.

Πηγή slpress.gr