Υπόθεση Τζουμχουριέτ: Ελευθεροτυπία και Δικαιοσύνη … αλά Τούρκα!

analyst

του Λεωνίδα Κουμάκη

Στην γειτονική Τουρκία η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι. Περιορισμός ελευθεροτυπίας, υποταγή της δικαιοσύνης στις εντολές της πολιτικής εξουσίας, διαφθορά και οικογενειοκρατία.

Η κεντρο-αριστερή καθημερινή εφημερίδα της Τουρκίας Τζουμχουριέτ ιδρύθηκε στις 7 Μαΐου 1924 από τον δημοσιογράφο Γιουνούς Ναντί Αμπαλιόγλου και αποτελεί την αρχαιότερη εφημερίδα της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας  – δεύτερη αρχαιότερη εφημερίδα της Τουρκίας είναι η «Απογευματινή» που εκδίδεται στην Ελληνική γλώσσα από το 1925 έως σήμερα στην Κωνσταντινούπολη.

Μετά το θάνατο του ιδρυτή της Τζουμχουριέτ το 1945, την έκδοση της εφημερίδας ανέλαβε ο μεγαλύτερος γιος του Ναντίρ Ναντί μέχρι το 1991. Επόμενη εκδότρια έγινε η σύζυγος του Ναντίρ, Μπερίν. Η εφημερίδα, μετά τον θάνατο και της Μπερίν Ναντί το 2001 ανήκει στο ομώνυμα ίδρυμα Cumhuriyet Foundation με εκδότη τον επιφανή πολιτικό αρθρογράφο Ιλχάν Σελτσούκ. Σήμερα, η κυκλοφορία της εφημερίδας βρίσκεται στα επίπεδα των 58.000 φύλλων ημερησίως, ενώ διαθέτει και διαδικτυακή έκδοση με συνδρομή.

Τον Νοέμβριο του 2015 οι Τουρκικές αρχές συνέλαβαν και φυλάκισαν τόσο τον διευθυντή της εφημερίδας Τζαν Ντιουντάρ όσο και τον επικεφαλής του γραφείου της στην Άγκυρα Ερντέμ Γκιουλ με τις κατηγορίες της «κατασκοπείας» και της «αποκάλυψης κρατικών απορρήτων» διότι δημοσιοποίησαν με αποδείξεις (φωτογραφίες και βίντεο) τις δραστηριότητες της περιβόητης ΜΙΤ, της μυστικής υπηρεσίας της Τουρκίας, η οποία έστελνε όπλα στους ισλαμιστές αντάρτες της Συρίας. Το πραγματικό περιστατικό που απεκάλυψε η εφημερίδα συνέβη τον Ιανουάριο του 2014 όταν Τούρκοι τελωνειακοί έκαναν έλεγχο σε αυτοκινητοπομπή «ανθρωπιστικής βοήθειας» η οποία αποδείχτηκε βιτρίνα της ΜΙΤ, αφού μέσα στα τρόφιμα της «ανθρωπιστικής βοήθειας» εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα οπλισμού και πυρομαχικών. Με τις δημοσιεύσεις της  Τζουμχουριέτ τεκμηριώθηκε πλήρως η φημολογούμενη  από τότε άμεση παρέμβαση της Τουρκίας στον πόλεμο της Συρίας στο πλευρό των Ισλαμιστών!

Στις 29/1/2016 δόθηκαν στην δημοσιότητα τρεις διεθνείς εκθέσεις για τα ανθρώπινα δικαιώµατα στην Τουρκία (Freedom House, Transparency  International και Human Rights  Watch) με κοινό συμπέρασμα την απομάκρυνση της Τουρκίας από την Δημοκρατία (σχετικό είναι το άρθρο μας 12/3/2016 με τίτλο «Το Τουρκικό θέατρο του παραλόγου».

Τρείς περίπου μήνες μετά από την φυλάκιση των δημοσιογράφων της Τζουμχουριέτ (26/2/2016), το Συνταγματικό Δικαστήριο της Τουρκίας διέταξε την απελευθέρωση τους κρίνοντας ότι με την προφυλάκισή τους, παραβιάστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η δίκη της υπόθεσης ορίστηκε, με αστραπιαία ταχύτητα, για τις 25 Μαρτίου 2016.

Την επομένη της αποφυλάκισης των δύο δημοσιογράφων (27/2/2916) ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν δήλωσε απερίφραστα πως «Δεν είμαι σε θέση να εγκρίνω αυτή την απόφαση. Το λέω πολύ καθαρά: δεν τη σέβομαι» (Πιο καθαρά δεν γίνεται!).

Η ελευθεροτυπία στην Τουρκία δέχτηκε αλλεπάλληλα πλήγματα από τις αρχές Μαρτίου 2016: Πρώτα φιμώθηκαν τα ΜΜΕ του ομίλου Koza Ipek Holding (δύο εφημερίδες και δύο τηλεοπτικοί σταθμοί) τα οποία είχαν τεθεί υπό τον έλεγχο της Τουρκικής δικαιοσύνης από τον Οκτώβριο του 2015 με την κατηγορία της «διασύνδεσης» με τον ιερωμένο Φετουλάχ Γκιουλέν – πρώην στενό σύμμαχο και νυν φανατικό πολέμιο του προέδρου Ερντογάν.

Στις 6 Μαρτίου 2016 η αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Zaman τέθηκε υπό δικαστική επιμελητεία με τις ίδιες «κατηγορίες».  Τα στελέχη της εφημερίδας απομακρύνθηκαν βιαίως από τις θέσεις τους και εγκαταστάθηκαν «διαχειριστές» αλλάζοντας αυθωρεί και παραχρήμα τον προσανατολισμό της εφημερίδας, με κυκλοφορία 650.000 φύλλων ημερησίως, από αντιπολιτευόμενο σε … φιλοκυβερνητικό!

Λίγες μέρες μετά, η Τουρκική κυβέρνηση έθεσε υπό κρατικό έλεγχο και το πρακτορείο ειδήσεων Cihan (Τζιχάν) με τις ίδιες ακριβώς «κατηγορίες».

Δέκα περίπου μέρες  πριν από την δίκη των δημοσιογράφων της Τζουμχουριέτ (14 Μαρτίου 2013) ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας υπέδειξε σε όλους –μεταξύ πολλών άλλων- και ποιοι πρέπει να θεωρούνται «τρομοκράτες»:

«Τρομοκράτες δεν είναι µόνο αυτοί που κρατούν όπλο, αλλά και όσοι κρατούν μολύβι. Συγγνώμη, αλλά δεν θεωρώ πλέον νόμιμους πολιτικούς παράγοντες τα µέλη ενός κόμματος που λειτουργεί σαν θυγατρική μιας τρομοκρατικής οργάνωσης. Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός τρομοκράτη που κρατά όπλο και κάποιου που χρησιμοποιεί τη θέση του και ένα μολύβι μέχρι του σημείου να στηρίζει την τρομοκρατία. Είτε είναι πανεπιστημιακοί, είτε είναι δικηγόροι, δημοσιογράφοι ή µέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων, αυτό δεν αλλάζει σε τίποτα το γεγονός ότι είναι τρομοκράτες!».

Στην ίδια ομιλία ο Τούρκος «σουλτάνος» δεν παρέλειψε να ζητήσει από το Τουρκικό Κοινοβούλιο να άρει «γρήγορα» την βουλευτική ασυλία µελών του HDP και κυρίως του ηγέτη του Σελαχαντίν Ντεµιρτάς, κατά του οποίου η Τουρκική δικαιοσύνη έχει ασκήσει δίωξη για «προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας».

Στις 25 Μαρτίου 2016 σε μια κατάμεστη αίθουσα του δικαστικού μεγάρου  της Κωνσταντινούπολης, με εκατοντάδες δημοσιογράφους, βουλευτές της αντιπολίτευσης, πολίτες και πολλούς Ευρωπαίους διπλωμάτες, ξεκίνησε η εκδίκαση της υπόθεσης των δημοσιογράφων της  Τζουμχουριέτ Τζαν Ντουντάρ και Ερντέμ Γκιουλ.

Το Δικαστήριο αποφάσισε τη συμμετοχή στη δίκη του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας Ρ. Τ. Ερντογάν (σαν ενάγοντα ή μάρτυρα κατηγορίας) ο οποίος είχε δημόσια εκφράσει την οργή του κατά των κατηγορουμένων δημοσιογράφων με την δήλωση «Εκείνος που δημοσίευσε αυτή την πληροφορία θα πληρώσει βαρύ τίμημα, δεν θα τον αφήσω έτσι».

Στην συνέχεια ο εισαγγελέας ζήτησε η δίκη να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών για λόγους «εθνικής ασφάλειας» και το δικαστήριο έκανε αμέσως δεκτό το αίτημα του προκαλώντας μεγάλη αντίδραση από το κοινό. Η άρνηση πολλών βουλευτών της αντιπολίτευσης να αποχωρήσουν από την αίθουσα ανάγκασε τον πρόεδρο του δικαστηρίου να αναβάλει τη δίκη για μια εβδομάδα, δηλαδή για την 1η Απριλίου 2016.

Την επομένη της δίκης ένας μαινόμενος Ερντογάν επιτέθηκε, σε τηλεοπτική ομιλία, στους Ευρωπαίους διπλωμάτες που θέλησαν να παρακολουθήσουν την δίκη – μεταξύ τους οι πρεσβευτές Γαλλίας και Γερμανίας: «Οι πρέσβεις που βρίσκονται στην Πόλη προσήλθαν στο δικαστήριο. Εσείς ποιοι είστε; Τι γυρεύετε εκεί; Ακόμα και η διπλωματία έχει τα δικά της ήθη. Εδώ δεν είναι η χώρα σας, εδώ είναι Τουρκία!».

Είναι εύκολο να υποθέσει κανείς την συνέχεια και την κατάληξη της υπόθεσης αυτής με δεδομένο τον ρόλο «εισαγγελέα» του ίδιου του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας μέσα σε ένα δικαστήριο «κεκλεισμένων των θυρών» και με «επιλεγμένους» δικαστές!

.

Οι δημοσιογράφοι της Τζουμχουριέτ Τζαν Ντιουντάρ (αριστερά) και  Ερντέμ Γκιουλ

. 

Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α: Στην γειτονική Τουρκία η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι. Περιορισμός ελευθεροτυπίας, υποταγή της δικαιοσύνης στις εντολές της πολιτικής εξουσίας, διαφθορά και οικογενειοκρατία στην κορυφή της εξουσίας, καθημερινές μάχες με τις Κουρδικές δυνάμεις στην νοτιοανατολική Τουρκία, πλήρης αναξιοπιστία της Τουρκικής ηγεσίας από σύσσωμη την διεθνή κοινότητα, επιθετικότητα και νοοτροπία μιας ανύπαρκτης αυτοκρατορίας είναι μερικές μόνο από τις πινελιές που συνθέτουν την εικόνα της σημερινής Τουρκίας.

Με τα δεδομένα αυτά δεν ξενίζει καθόλου η απίστευτη ομιλία του βουλευτή Γκαζιάντεπ της Τουρκικής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης Ακίφ Εκιτζί στο Τουρκικό Κοινοβούλιο, την πρώτη ημέρα του Μαρτίου 2016:

 «Ουδείς Πρόεδρος Δημοκρατίας μέχρι σήμερα δεν αποπειράθηκε τον τελείως λανθασμένο, άτυπο, άνομο τρόπο, να διοικήσει αυτή την χώρα µε την συμμετοχή της οικογένειάς του, του γιού του, των παιδιών του, της γυναίκας του. Θα κάνω τώρα µία παραίνεση. Πρόταση στις κοινοβουλευτικές ομάδες και των τεσσάρων κομμάτων. Στην δική µου εκλογική περιοχή συμβαίνει ενίοτε να υπάρχουν κάποιοι ηλικιωμένοι άνθρωποι που δεν ακούν λόγια, είναι άρρωστοι και δεν θέλουν να πάνε στο γιατρό. Τότε οι μεγαλύτεροι της οικογένειας και οι προύχοντες της περιοχής, προσπαθούν όλοι μαζί και πείθουν τον ασθενή να πάει στο γιατρό. Να αποτελέσουμε λοιπόν µία ομάδα και να υποβάλουμε τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε ψυχολογική θεραπεία, καθότι, (στρεφόμενος προς τους βουλευτές της συμπολίτευσης) όπως κι εσείς, έχει απολέσει την λογική του. Φίλοι µου, εάν δεν ντρεπόσασταν θα τον ανακηρύσσατε Προφήτη! Βρισκόμαστε αντιμέτωποι µε κάποιον ο οποίος σέρνει τη χώρα στη φωτιά, την σπρώχνει στην καταστροφή. Αξιότιμοι φίλοι, βρισκόμαστε αντιμέτωποι µε κάποιον ο οποίος σπρώχνει την χώρα στο κέντρο ενός φλεγόμενου χώρου. Αυτό που πρότεινα επείγει να πραγματοποιηθεί αμέσως. Έχει ο ίδιος βουλιάξει στο βάλτο και θέλει να παρασύρει μαζί του και τη χώρα. Με µια τέτοια ψυχή βρισκόμαστε αντιμέτωποι!»

Τι άλλο θα μπορούσε να προσθέσει κανείς στο επικίνδυνο θέατρο του παραλόγου που παίζεται ακριβώς δίπλα μας;

.

Σημαντική σημείωση: Προσθέστε και την δική σας φωνή στην παγκόσμια εκστρατεία για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης! Υπογράψτε την έκκληση εδώ! Μετά την υπογραφή της έκκλησης (το αργότερο μέχρι τον Ιούλιο 2016) κάντε κλικ στις ενδείξεις Facebook, Twitter, E–Mail ώστε να διαδώστε την έκκληση σε γνωστούς και φίλους! Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ εδώ.