Ελευθερη Λαικη Αντιστασιακη Συσπειρωση
Οι σημαντικότερες, ωστόσο, αντιδράσεις καταγράφηκαν στην ίδια την κοινωνία. Το κίνημα που δημιουργήθηκε ονομάστηκε «Όρθιοι τη Νύχτα» λόγω των καθημερινών ολονύχτιων συγκεντρώσεων στην Πλατεία Δημοκρατίας του Παρισιού, με τις οποίες έκανε αισθητή την παρουσία του. Ανάλογες συγκεντρώσεις έχουν οργανωθεί και σε πολλές δεκάδες ακόμη πόλεις της Γαλλίας. Η πρώτη συγκέντρωση οργανώθηκε στις 31 Μαρτίου και πολύ γρήγορα οι συγκεντρωμένοι διεύρυναν την κριτική τους απέναντι στη γαλλική κυβέρνηση, ξεκινώντας από τα Έγγραφα του Παναμά, που αποδεικνύουν την de facto φορολογική ασυλία του μεγάλου κεφαλαίου, και φτάνοντας μέχρι το κλίμα τρομολαγνείας που καλλιεργεί η κυβέρνηση στα απόνερα των τρομοκρατικών επιθέσεων. Η πολλαπλή αμφισβήτηση της γαλλικής κυβέρνησης από τη νεολαία και τους εργαζόμενους ευνοείται κι από τους αλλεπάλληλους κραδασμούς που δέχεται σε κάθε επίπεδο έναν χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2017.
Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Στο κενό φαίνεται να πέφτει η προσπάθεια της γαλλικής κυβέρνησης να οδηγήσει σε εκτόνωση το μεγαλειώδες κίνημα της νεολαίας που ξέσπασε ενάντια στην επιχειρούμενη αλλαγή του εργασιακού νόμου. Ο Γάλλος πρωθυπουργός, Μανουέλ Βαλς, προκειμένου να αποθαρρύνει τη νεολαία από τη συμμετοχή της στους αγώνες, πρότεινε ένα πακέτο μέτρων συνολικού κόστους έως 500 εκατ. ευρώ που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει: στήριξη σε αποφοίτους ΑΕΙ για εύρεση πρώτης εργασίας, αύξηση του υποχρεωτικού κατώτατου μισθού για νέους εργαζόμενους, 25.000 υποτροφίες για φοιτητές, εγγύηση ενοικίου, πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη για νέους που ζουν μόνοι τους, χορήγηση επιδόματος και συμβουλευτική σε όσους βρίσκονται σε καθεστώς εργασιακής επισφάλειας κ.ο.κ.
Οι προτάσεις του Γάλλου πρωθυπουργού παρουσιάστηκαν (και έγιναν δεκτές με ικανοποίηση) στην Εθνική Ένωση Γάλλων Φοιτητών (UNEF), που είναι η μεγαλύτερη φοιτητική ένωση της χώρας με 19.000 μέλη. Τα στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος νιώθουν μια οικειότητα με τη συγκεκριμένη ένωση, γιατί ανέκαθεν αποτελούσε φυτώριο ανάδειξης στελεχών και βουλευτών του κόμματος. Ακόμη και ο πρωθυπουργός και ο σημερινός πρόεδρος της Γαλλίας ξεκίνησαν την πολιτική τους καριέρα από τη UNEF. Παρ” όλα αυτά, το κύρος που απολαμβάνει σήμερα μεταξύ των ίδιων των φοιτητών είναι σκιά του παλιού της εαυτού, όπως δηλώνει το γεγονός ότι στις εκλογές συμμετέχει μόνο το 8,5% των 2,4 εκατομμυρίων φοιτητών!
Καθόλου τυχαία, λοιπόν, οι προτάσεις Βαλς έγιναν δεκτές από την ηγεσία της φοιτητικής ένωσης, ενώ εκπρόσωποι άλλων οργανώσεων νεολαίας γύρισαν την πλάτη στην κυβέρνηση και απηύθυναν νέο κάλεσμα στη νεολαία και την κοινωνία για πανεθνική κινητοποίηση στις 28 Απριλίου. Όλα δείχνουν ότι οι πονοκέφαλοι για τη γαλλική κυβέρνηση θα συνεχιστούν…
Τα προβλήματα για τον Ολάντ ξεκίνησαν όταν επιχείρησε να φιλελευθεροποιήσει την αγορά εργασίας. Με επιχειρήματα που θα ζήλευε κι η ίδια η Θάτσερ, το αντεργατικό νομοσχέδιο της υπουργού Ελ Κομρί προέβλεπε τη διευκόλυνση των απολύσεων μέσω της μείωσης του ύψους της αποζημίωσης, την κατάργηση του νόμου για το 35ωρο που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση του Λιονέλ Ζοσπέν, τη μακροχρόνια διευθέτηση του ωραρίου εργασίας, που προκαλεί την κατάργηση των σταθερών σχέσεων εργασίας, ακόμη και του οκταώρου, κ.ά. Η αντεργατική μεταρρύθμιση πολύ γρήγορα λειτούργησε εν είδει ηλεκτροσόκ, που διαπέρασε το σώμα της γαλλικής κοινωνίας απ” την κορυφή ως τα νύχια.
Εναντίον της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας τάχθηκε πλήθος προσωπικοτήτων και διανοουμένων. Μεταξύ αυτών και ο Τομά Πικετί, συγγραφέας του πολύκροτου βιβλίου Το κεφάλαιο στον 27ο αιώνα, ο οποίος με αρθρογραφία του στη Le Monde ανέλυσε διεξοδικά το προφανές: γιατί η μείωση του κόστους των απολύσεων δεν θα μειώσει την ανεργία, που ξεπερνά το 10%, αποτελώντας χαίνουσα πληγή για τη γαλλική κοινωνία.
Όρθιοι τη νύχτα
Οι σημαντικότερες, ωστόσο, αντιδράσεις καταγράφηκαν στην ίδια την κοινωνία. Το κίνημα που δημιουργήθηκε ονομάστηκε «Όρθιοι τη Νύχτα» λόγω των καθημερινών ολονύχτιων συγκεντρώσεων στην Πλατεία Δημοκρατίας του Παρισιού, με τις οποίες έκανε αισθητή την παρουσία του. Ανάλογες συγκεντρώσεις έχουν οργανωθεί και σε πολλές δεκάδες ακόμη πόλεις της Γαλλίας. Η πρώτη συγκέντρωση οργανώθηκε στις 31 Μαρτίου και πολύ γρήγορα οι συγκεντρωμένοι διεύρυναν την κριτική τους απέναντι στη γαλλική κυβέρνηση, ξεκινώντας από τα Έγγραφα του Παναμά, που αποδεικνύουν την de facto φορολογική ασυλία του μεγάλου κεφαλαίου, και φτάνοντας μέχρι το κλίμα τρομολαγνείας που καλλιεργεί η κυβέρνηση στα απόνερα των τρομοκρατικών επιθέσεων. Η πολλαπλή αμφισβήτηση της γαλλικής κυβέρνησης από τη νεολαία και τους εργαζόμενους ευνοείται κι από τους αλλεπάλληλους κραδασμούς που δέχεται σε κάθε επίπεδο έναν χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2017.
Ξεχωρίζει, για παράδειγμα, η χαμηλή απήχηση του Ολάντ στην κοινωνία. Με βάση δημοσκόπηση της εταιρείας Ipsos, περισσότεροι από το 40% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι «δεν ήταν καθόλου ικανοποιημένοι» από τις ενέργειες του Ολάντ, όταν τον Νοέμβριο, αμέσως μετά τις επιθέσεις, «καθόλου ικανοποιημένο» δήλωνε μόλις το 29%. Έρευνα δε που δημοσιεύτηκε στις 30 Μαρτίου έδειξε ότι ο Ολάντ θα αποτύχει να περάσει στον β” γύρο των προεδρικών εκλογών, καθώς δεν θα συγκεντρώσει πάνω από το 16% των ψήφων στον α” γύρο εάν ο δεξιός πρώην πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί πάρει το χρίσμα της παράταξής του. Το ποσοστό που θα συγκεντρώσει τότε ο Σαρκοζί θα ανέρχεται στο 21%, απέχοντας κι αυτός σημαντικά από την ηγέτιδα του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν, η οποία φαίνεται ότι θα βγει πρώτη, αποσπώντας το 27% των ψήφων στον α” γύρο.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας αμφισβητείται όμως κι από το εσωτερικό της κυβέρνησής του, καθώς την αυτόνομη κάθοδό του στην πολιτική σχεδιάζει και ο 38χρονος υπουργός Οικονομικών, Εμανουέλ Μακράν, ο οποίος πριν εισέλθει στην πολιτική, ως οικονομικός σύμβουλος του Ολάντ, εργαζόταν σε αμερικανική επενδυτική τράπεζα. Ο Μακράν ουδέποτε διετέλεσε έστω μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος και επίσης ποτέ του δεν έχει εκλεγεί. Τίποτα, ωστόσο, δεν τον εμπόδισε να ιδρύσει το δικό του κόμμα, με την επωνυμία «Εη marche!» («Σε κίνηση!»), που γρήγορα αγκαλιάστηκε από τα ΜΜΕ και προβλήθηκε ως η επόμενη μέρα του πολιτικού συστήματος της Γαλλίας. Όπως γίνεται πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις (βλ. το Ποτάμι στην Ελλάδα και το Κόμμα των Πολιτών στην Ισπανία), το νέο κόμμα του Μακράν στη Γαλλία, παρότι βαθιά νεοφιλελεύθερο και εχθρικό απέναντι στον κόσμο της εργασίας, «ψαρεύει» στα θολά πολιτικά νερά, δηλώνοντας ότι βρίσκεται πάνω και μετά τη διάκριση μεταξύ Αριστερός και Δεξιάς.
Πλήγμα στο καθεστώς έκτακτης ανάγκης
Πλήγμα στον Ολάντ και ενδεικτικό στοιχείο της πολιτικής του αδυναμίας είναι και οι αντιδράσεις που συναντά το σχέδιο μονιμοποίησης και γενίκευσης του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκε μετά την επίθεση στις 13 Νοεμβρίου 2015, η οποία άφησε πίσω της 130 νεκρούς. Το σχέδιο να αφαιρείται η γαλλική υπηκοότητα απ” όσους έχουν βρεθεί ένοχοι για τρομοκρατία και διαθέτουν διπλή υπηκοότητα συνάντησε την αντίδραση ακόμη και βουλευτών του Σαρκοζί, που στο πρόσφατο παρελθόν ξιφουλκούσαν υπέρ των… υπερβολικών ελευθεριών.
Η σημαντικότερη πρόκληση που δέχεται όμως ο Ολάντ είναι από κάτω κι από τα αριστερά. Η μαζική αντίδραση ενάντια στην ελαστικοποίηση της εργασίας αποτελεί σημείο τομής, γιατί θυμίζει το κίνημα των πλατειών που ξέσπασε το 2011 στην Ισπανία και τις ΗΠΑ και πολύ γρήγορα μεταδόθηκε σε πολλές άλλες χώρες. Επίσης, κι αυτό είναι το πιο σημαντικό, η κοινή δράση νεολαίας και εργατών στην Πλατεία Δημοκρατίας στο Παρίσι ακυρώνει την προσπάθεια διχασμού μεταξύ των γενεών, με τη μια γενιά να ρίχνει το βάρος της ευθύνης για την ανεργία και την επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων στην άλλη. Η Γαλλία δείχνει τον δρόμο της ενότητας και των κοινών αγώνων απέναντι όχι μόνο στους εργοδότες, που κερδίζουν απ” αυτή την αντιπαράθεση, αλλά και στις κυβερνήσεις που ψηφίζουν αντεργατικούς νόμους κατά παραγγελία των εργοδοτών!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου