Ο μπούφος

Νέα Κρήτη

Στέφανος Γρανίτσας, τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου [έκδοση ΚΑΣΤΑΛΙΑ, σελίδες 112-114].

Η κίσσα μένει νηστική από την πολλή εξυπνάδα της. Ο μπούφος καλοπερνά από τήν πολλή βλακεία του. Πιάνει τα κούτσουρα και ραχατεύει από το πρωί ώς το βράδυ. Επειδή όμως κοιμάται μέ ανοιχτό το στόμα, η γλώσσα του γεμίζει φτερωτά έντομα. Τα μικρά πουλιά βλέπουν τήν εύκολη αυτή λεία και χύνονται βιαστικά στο στόμα του μπούφου. Κι αυτός τά διευθύνει από κει στό στομάχι του.

Από δώ καθιερώθηκε και η φράση: «Του έπεσε σάν του μπούφου το πουλί, όταν πρόκειται γιά ένα πολύ έκτακτο τυχερό.

Μά αυτή είναι η πρόχειρη λαϊκή αντίληψη γιά το μπούφο. Κατά τή γνώμη όμως μερικών πονηρών χωρικών, ό μπούφος έχει γιά επάγγελμα το ρόλο του ηλίθιου. Η ηλιθιότητα του αυτή είναι βιοποριστική τέχνη. Αυτοί λένε ότι δέν κοιμάται μ' ανοιχτό το στόμα από συνήθεια, άλλά από πονηριά. Επίσης η δειλία του είναι φκιαχτή.

Έχει παρατηρηθή ότι, άμα τον κυνηγούν τά μικρά πουλιά φεύγει κι ακόμα φεύγει. Πριν μερικές μέρες βλέπαμε νά τόν κυνηγάη ένα σμήνος χελιδόνια, έτσι πού νά τόν λυπάσαι. Τόν τσιμπούσαν στό κεφάλι, του μαδούσαν τά φτερά, φαίνονταν νάχουν τή διάθεση νά τόν απογυμνώσουν. Κι αυτός έφευγε μέ όλη του τή δύναμη.

Τί νομίζετε ότι συμβαίνει; Τους δίνει θάρρος γιά νά τόν πλησιάσουν και νά τά χάφτη. Άλλα πουλιά, πού είναι εξυπνότερα, αποφεύγουν νά κάνουν τόν παλληκαρά, μπροστά στην προσποιητή δειλία του. Υπάρχει μάλιστα κι ό σχετικός μύθος. Πήγε κάποτε ό μπούφος στ' αλώνια νά βοσκήση άποσίταρα. Κι επειδή βρήκε εκεί τις σιταρήθρες, σκέφθηκε νά παρουσιασθή μέ ψευδώνυμο και είπε στις σιταρήθρες ότι είναι «τσουκλητάρα»—ένα πουλί πού ζή μέ μυρμήγκια.

- Μπα, κυρα-τσουκλητάρα, του είπαν οί σιταρήθρες, κάνοντας πώς δέν τόν γνωρίζουν. Κόπιασε νά φάς μυρμήγκια. Ό μπούφος έσκυψε κι άρχισε νά τσιμπάη μυρμήγκια. Μά επειδή ήταν ασυνήθιστος σ' αυτή τή δουλειά, τήν έπαθε και σκάλωσε ένα στό λαιμό του. Άρχισε λοιπόν νά φωνάζη ζητώντας βοήθεια, γιατί εκείνο τόν τσιμπούσε.

- Χτύπα το κεφάλι σου από κάτω, του είπαν οί σιταρήθρες. Χτύπα το καί θά βγή το μυρμήγκι. Ό μπούφος έβαλε μπροστά νά κάμη ό,τι του είπαν και χτυπώντας το κεφάλι του φώναζε:

- Βρε διαβολοκέφαλο, εσύ μονάχα για τυχερά είσαι... Τί ήθελες να πάς για ψιλοδουλειές...

Η τέχνη τής τσουκλητάρας είναι θαύμα στο μάζεμα των μυρμηγκιών. Άμα ιδή δέντρο, σκαρφαλώνει στον κορμό του χτυπώντας με το ράμφος της τή φλούδα. Όπου καταλάβη αδύνατο μέρος υποπτεύεται ότι εκεί υπάρχει μυρμηγκοφωλιά και καταγίνεται ν' άνοιξη τή φλούδα γιά να βρή τήν αγαπημένη της τροφή.

Λένε ότι ό Καραϊσκάκης, αυτός ό θαυμάσιος πάροιμιολόγος, παρομοίασε τή γυναίκα προς τήν τσουκλητάρα.

—Σάν τήν τσουκλητάρα ψάχνει κι η γυναίκα τον άντρα νά του βρή τις αδυναμίες του...

Ό μπούφος θέλησε νά μιμηθή πρόχειρα μιά τόσο λεπτή τέχνη. Κι από τότε φαίνεται πώς πήρε το όνομα του ηλίθιου, ενώ, ό άτυχος, είναι εξυπνότερος από πολλούς άλλους, πού έχουν σάν επάγγελμα τήν εξυπνάδα. Τουλάχιστο από τούτα πού σας γράφω, θά ίδήτε ότι τά εξυπνότερα ζώα πιάνονται πιο εύκολα. Κι «η πονηρή αλεπού πιάνεται από τά τέσσερα».

Γιά τήν ώρα ζητούμε νά άναθεωρηθή η λαϊκή απόφαση, πού καταδίκασε το όνομα του άτυχου μπούφου νά το δίνωμε στους ηλίθιους ανθρώπους.

Επιτέλους έχει και μιά χρησιμότητα η ζωή τού μπούφου. Άμα λαλήση αποβραδίς, θά βρέξη τήν άλλη μέρα. Γιά τους βοσκούς είναι το πιο αξιόπιστο βαρόμετρο. Ποιος ηλίθιος είναι σέ θέση νά εκτελέση τέτοια κοινωνική υπηρεσία;

Πηγή: gfragoulis