Επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Τουρκίας

Νέα Πολιτική

του Μελέτη Μελετόπουλου

Μετά από έναν χρόνο επίμονης άρνησης της Τουρκίας να συνεργασθεί με την Δύση στον πόλεμο κατά του χαλιφάτου (ΙSIS), πριν από μία εβδομάδα η Άγκυρα προχώρησε τελικά σε συμφωνία με τις ΗΠΑ, εκχωρώντας το δικαίωμα χρήσης της αεροπορικής βάσης του Ινσιρλίκ στην νοτιοανατολική Τουρκία για επιχειρήσεις εναντίον των φονταμενταλιστών. Η συμφωνία επιτρέπει στην Τουρκία να δημιουργήσει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων κατά μήκος των συνόρων της με την Συρία.  Ταυτόχρονα, ήδη έχουν αρχίσει αεροπορικοί βομβαρδισμοί και από την τουρκική αεροπορία εναντίον των ισλαμιστών του χαλιφάτου.

Η Τουρκία δεχόταν τον τελευταίο καιρό μεγάλη πίεση από τους Κούρδους, οι οποίοι είναι οι σφοδρότεροι αντίπαλοι του χαλιφάτου και υπήρχε πιθανότητα να στραφούν εναντίον της Τουρκίας μέσα στο έδαφός της, εάν η Άγκυρα συνέχιζε να ανέχεται το χαλιφάτο. Τώρα Τουρκία και Κούρδοι βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο, με κοινό εχθρό το χαλιφάτο.

Πέραν αυτού, η πρόσφατη συμφωνία ΗΠΑ-Ιράν θα οδηγούσε σε ουσιαστική περιθωριοποίηση της Τουρκίας στην Εγγύς Ανατολή. Οι ΗΠΑ θα ανέπτυσσαν διαύλους συνεργασίας με το σχιϊτικό καθεστώς της Τεχεράνης, και θα συνεργάζονταν μαζί του εναντίον του σουννιτικού χαλιφάτου.

Επίσης, η πολιτική αποδυνάμωση του Ερντογάν διέλυσε την απατηλή αίσθηση παντοδυναμίας και την αλαζονεία που είχε αποκτήσει, και τον υποχρέωσε να αναζητήσει διπλωματική στήριξη εκεί που μπορούσε να την αποκτήσει σχετικά εύκολα: στις ΗΠΑ.

Η σφοδρή σύγκρουση μεταξύ της Δύσης και του χαλιφάτου καθιστά την Τουρκία εκ νέου βάση εξόρμησης και κρίκο στην γεωστρατηγική αλυσσίδα της Ανατολικής Μεσογείου και της Εγγύς Ανατολής. Ρόλο που ουσιαστικά είχε χάσει αυτοβούλως τα τελευταία χρόνια.

Κανείς δεν γνωρίζει, βεβαίως, πόσο θα διαρκέσει συνεργασία της ισλαμικής Τουρκίας με τις ΗΠΑ εναντίον των ισλαμιστών του χαλιφάτου. Αν η τουρκική κοινωνία θα ανεχθεί την συνεργασία με τον «άπιστο» Αμερικάνο εναντίων των ισλαμιστών «αδελφών». Αν ο Ερντογάν θα χάσει την βασική νομιμοποίησης του καθεστώτος του, δηλαδή την βαθειά ισλαμική κοινωνία της Τουρκίας. Και αν θα υπάρξει διχασμός και αποσταθεροποίηση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Αυτά δεν μπορεί να τα προβλέψει κανείς με ακρίβεια.   

Αυτό που μπορεί, όμως, να προβλέψει κανείς με ασφάλεια, είναι ότι η Τουρκία, έχοντας προσωρινά τουλάχιστον κλείσει την διαμάχη με τους Κούρδους στα ανατολικά της, θα επιχειρήσει να εκβιάσει ανταλλάγματα στα μέτωπα που την ενδιαφέρουν: Θράκη, Αιγαίο και Κύπρο.

* Διευθυντής της Νέας Πολιτικής (Δημοσιεύθηκε στο Kontra News)